radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Feestverlichting aangepast om hoge energieprijzen: in veel gemeenten minder lampjes en korter aan

Feestverlichting aangepast om hoge energieprijzen: in veel gemeenten minder lampjes en korter aan
Wordt dit beeld deze winter anders door de stijgende energieprijzen?
Bron: ANP

In ongeveer de helft van de gemeenten worden dit najaar aanpassingen gedaan aan de sfeerverlichting in het centrum, of wordt daarover nagedacht. Dat komt met name vanwege de sterk gestegen energieprijzen.

Dat blijkt uit een rondgang langs Nederlandse gemeenten en lokale ondernemersverenigingen, die in veel plaatsen verantwoordelijk zijn voor de sfeerverlichting. Om kosten te besparen worden in steden en dorpen minder lampjes opgehangen of gaan die minder lang aan.

Meer sfeer

De dagen worden korter en de feestdagen komen eraan. Om voor meer sfeer in het centrum te zorgen, hangen veel gemeenten en winkeliers daarom ieder jaar rond de wintermaanden verlichting op in en rondom winkelstraten.

Dat heeft niet alleen de functie het centrum aantrekkelijker te maken. Meer verlichting zorgt ook voor een veiligheidsgevoel, geeft de Nijmeegse binnenstadmanager Maarten Mulder aan. Maar ondanks die voordelen, worden er in 'zijn' stad wel aanpassingen gedaan.

Bekijk ook

'Signaal afgeven'

Dat is 'niet per se uit kostenoverwegingen', zegt Mulder. "Want onze ledverlichting is zeer zuinig. We willen een signaal afgeven dat wij ons ook bewust zijn van energie besparen. Daarom gaan de lichten later aan en eerder uit."

Nijmegen is lang niet de enige plaats waar zo'n besluit is genomen. Van de 94 gemeenten en ondernemersverenigingen die EenVandaag sprak, zeggen 23 aanpassingen te doen aan de sfeerverlichting. Dat is ongeveer een kwart. In nog eens ruim een kwart van de gemeenten ligt de kwestie op tafel.

info

Hoe gaan de vier grootste steden van Nederland dit jaar om met feestverlichting?

Rotterdam kiest ervoor om geen aanpassingen te doen. In Utrecht worden de lampjes eerder weggehaald. "Maar dat zou sowieso gebeuren, aangezien ze vorig jaar extra lang bleven hangen vanwege corona", voegt een woordvoerder toe.

In Amsterdam en in Den Haag ligt de kwestie nog op tafel. "Het moet nog besproken worden", laat de gemeente Amsterdam weten. Een woordvoerder van gemeente Den Haag zegt dat er op korte termijn een besluit valt over 'of we wel, minder of geen kerstverlichting gaan ophangen'.

Minder branduren

"De verlichting zal minder vaak branden en we hangen minder verlichting op", zegt woordvoerder Barbara Koopman-Oerbekke van de gemeente Oldenzaal. Ook in onder meer Delft, Emmen, Gouda, Leiden, Hengelo, Vlissingen, Heerlen, Heerenveen en Roermond gaat het deze winter anders dan voorheen.

"Gezien de situatie is besloten de sfeerverlichting een kortere periode te laten branden en het aantal branduren naar beneden bij te stellen", zegt woordvoerder Jennifer Zwierstra van de gemeente Heerenveen.

Bekijk ook

Aardig in de kosten

De keuze om de komende maanden te bezuinigen op de sfeerverlichting komt niet uit de lucht vallen. Het huren van verlichting en het laten ophangen ervan, kost in de gemeenten die het groots aanpakken vaak al tienduizenden euro's. En daar komen de energiekosten dan nog bovenop.

En die lopen aardig op, merken ze bij winkeliersvereniging Ha&Ie uit de Friese plaats Drachten. De aangesloten ondernemers zijn daar elk jaar verantwoordelijk voor de feestverlichting, die ze uit eigen zak betalen. Ondanks de aanschaf van energiezuinige ledverlichting, zullen ze dit jaar naar verwachting het drievoudige moeten betalen om hun lampjes te kunnen laten branden.

Behoefte aan sfeer

Maar vanwege de gestegen kosten helemaal de stekker uit de feestverlichting, daar peinzen ze in de gemeenten niet over. Centrummanager Petra de Waal Malefijt uit Maastricht zegt dat in die stad de verlichting 'als vanouds wordt gerealiseerd'. "Juist gezien de moeilijke periode in het land."

"Iedere bezoeker van de binnenstad heeft behoefte aan sfeer in de donkerste dagen van het jaar. Nu misschien wel meer dan ooit", zegt ze.

Bekijk ook

'Feestdagengevoel'

Ook in de gemeenten waar wordt gesleuteld aan de verlichting, blijven sfeerlampjes onderdeel van het winterse straatbeeld. Alhoewel in Zutphen de brandtijd 2 uur korter is per dag, vormt de verlichting een te belangrijke rol om die helemaal links te laten liggen.

Woordvoerder Louwina Kadijk van de gemeente Zutphen legt dat namens de plaatselijke ondernemersvereniging uit. "Kerstverlichting zorgt voor sfeer in de wintermaanden. Inwoners en bezoekers krijgen het feestdagengevoel en dat stimuleert de economie in de stad."

's Nachts geen verlichting

Dat vindt ook de landelijke winkeliersvereniging InRetail. "Het is dé belangrijkste omzetperiode voor winkels. De ondernemers maken hun winkels daarom extra sfeervol en aantrekkelijk. Consumenten waarderen die gezelligheid en dit jaar misschien nog wel meer dan andere jaren", zegt woordvoerder Paul te Grotenhuis.

Toch is het volgens hem niet verkeerd om de lampjes dit jaar extra kritisch tegen het licht te houden. "In de late avond en nachtelijke uren zal veel vaker heel bewust geen extra verlichting branden."

Bekijk ook

Signaal afgeven

Hij zit wat dat betreft 'op één lijn' met gemeenten die de branduren buiten winkeltijden verkorten. Naast de gestegen kosten, is dat ook een kwestie van 'maatschappelijk bewust bezig zijn', zegt Te Grotenhuis. "Het gaat ook om het signaal afgeven dat je bijdraagt aan wat noodzakelijk is."

Hoeveel ondernemers in het land aanpassingen doen aan hun sfeerverlichting vanwege de gestegen energiekosten, weet de woordvoerder niet precies. "Maar we horen wel veel geluiden hierover in het land", vertelt Te Grotenhuis. Ook MKB Nederland heeft hier nog geen cijfers over.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Wat merken wij van een handelsoorlog tussen Amerika en EU? 'Nederlandse economie kan tegen een stootje'

Wat merken wij van een handelsoorlog tussen Amerika en EU? 'Nederlandse economie kan tegen een stootje'
Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en Amerikaanse president Donald Trump tijdens een eerdere ontmoeting in 2020
Bron: EPA

De Amerikaanse president Trump heeft gisteren tijdens een persconferentie aangekondigd dat hij van plan is om importheffingen op Europese goederen te verhogen. Inmiddels lijkt een handelsoorlog met de VS dichterbij. Welke gevolgen heeft dat voor ons?

De aangekondigde importtarieven zullen volgens Trump met 25 procent verhoogd worden. Een flink percentage. Maar volgens financieel journalist van de Telegraaf Martin Visser zal Nederland hier weinig van merken. Europa heeft al aangekondigd om met eventuele tegenmaatregelen te komen.

Meer Amerikaanse producten kopen

Uiteindelijk is het doel van Trump om met de aangekondigde importtarieven ervoor te zorgen dat Europa meer Amerikaanse producten koopt. Op die manier wil hij de Amerikaanse economie versterken en dat zou goed zijn voor het Amerikaanse bedrijfsleven, legt Visser uit.

Toch heeft Nederland hierin een bijzondere uitzonderingspositie, gaat de financieel journalist verder. We zullen daarom niet veel merken als Trump zijn plannen definitief doorzet.

Kabinet gokt op uitzondering

"Nederland is een typisch exportland, maar heeft nu toevallig de afgelopen paar jaar een handelstekort met Amerika", legt Visser uit over die uitzonderingspositie. "Wij exporteren minder naar Amerika dan we importeren uit Amerika." En dat is anders dan omringende landen zoals Duitsland bijvoorbeeld.

"Dat komt omdat wij vrij veel Amerikaanse energie importeren sinds we de eigen gaskranen hebben ingedraaid en het niet meer uit Rusland willen halen", legt hij uit. "Het kabinet gokt er daarom misschien ook wel op dat we om die reden her en der een uitzondering krijgen omdat wij toevallig wel meer uit Amerika halen dan andere landen."

Bekijk ook

Stijgende prijzen

Maar als Trump zijn plannen doorvoert, zal dat wel degelijk gevolgen hebben voor de Europese Unie. "En daar hebben wij wel last van, ook voor ons is dat prijsopdrijvend, zeker als we vanuit Europa met tegentarieven gaan komen. Dan is het actie-reactie."

Wat we dus vooral zullen merken is dat de prijzen op een gegeven moment zullen gaan stijgen als gevolg hiervan.

Andere afzetmarkten zoeken

Een belangrijk verschil is wel dat Amerika zich straks in een positie bevind waar het een handelsoorlog is met meerdere landen, en wij uiteindelijk met één land. Volgens Visser is het daarom voor Nederlandse ondernemers gemakkelijk om dit te omzeilen.

"Want zij zullen dan moeten denken, misschien moeten we onze spullen voortaan maar in Azië gaan verkopen of in Canada, Mexico of andere Europese landen als Amerika op deze manier een beetje op slot raakt", legt Visser uit. Volgens hem is het vooral Amerika die wordt geraakt door deze maatregelen.

Bekijk ook

'Nederlandse economie kan wel tegen een stootje'

De verwachting is dus dat de Nederlandse economie wel een stootje kan hebben als Trump de importtarieven invoert. "Ongeveer 5 procent van onze export gaat naar Amerika. Dus het is een grote handelspartner, maar ook weer betrekkelijk", ziet Visser.

Het is volgens hem dus raadzaam dat exporterende bedrijven opzoek gaan naar andere afzetmarkten. "Daar kan de overheid natuurlijk bij helpen om de handel met andere landen te versoepelen en te vergemakkelijken."

Gevolgen voor Duitsland

"Maar", voegt hij eraantoe, "de eurozone en Europa als geheel is best wel zwakjes economisch gezien. Dus dit kan best wel een tik zijn waardoor een land als Duitsland in een langere recessie blijft."

"En die pijn wordt natuurlijk zeker gevoeld", zegt hij tot slot.

Wat merken wij van een handelsoorlog tussen Amerika en EU? 'Nederlandse economie kan tegen een stootje'

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Blijft kazerne Budel een azc, of moeten asielzoekers plaatsmaken voor militairen? 'Kortdurende opvang is heel ongunstig'

Moeten asielzoekers in de voormalige kazerne van het Brabantse Budel plaatsmaken voor militairen? Deze vraag ligt op tafel. Tegelijk worstelt defensie met ruimtegebrek. Binnen 3 maanden wordt erover besloten. Welk belang weegt zwaarder, is nu de vraag.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant