radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Familie vermoorde rapper Bolle (19) uit de Bijlmer: 'Het is belachelijk, je kunt overal messen en pistolen krijgen'

Familie vermoorde rapper Bolle (19) uit de Bijlmer: 'Het is belachelijk, je kunt overal messen en pistolen krijgen'
Neef en broer van de vermoorde Gondilio Lowland (Bolle)
Bron: EenVandaag

Als rapper Bolle (19) wordt vermoord op straat in de Bijlmer is hij het zoveelste slachtoffer van toegenomen wapenbezit. Vooral jongeren dragen er steeds vaker wapens als bescherming. Ruzies escaleren al snel in wapengekletter. Zo ook bij Bolle.

Neef Furgel en broer Orfeo vechten tegen de tranen als ze praten over Gondilio Lowland (de echte naam van Bolle). Hoe Bolle vlak voor die fatale dag nog een nieuw opgenomen rapnummer mailde naar Furgel, omdat hij benieuwd was wat zijn neef ervan vond. Een geëmotioneerde Furgel: "Er ligt nog zoveel muziek klaar om uit te brengen. Zijn droom gaan we gewoon voortzetten."

'Je broertje is geschoten'

Die ochtend van 10 oktober 2018 is Orfeo op zijn stageplek als hij wordt gebeld met de mededeling: "Je broertje is geschoten". Hij gaat meteen naar het ziekenhuis. Orfeo: "Ik dacht ze gaan hem opereren, maar toen ik daar aankwam was alles al afgesloten met hekjes. Toen wist ik het al."

Later krijgt hij in de verhoorkamer een foto voor zijn neus van zijn broer. "Ze lieten mij een foto zien, als bevestiging. Is hij het echt?" Ik zei: "Ja, hij is het!", vertelt Orfeo.

In de slaapkamer van Gondilio is een huisaltaar ingericht
Bron: EenVandaag
In de slaapkamer van Gondilio is een gedenkplek ingericht

Dader krijgt 12 jaar cel

De dader wordt snel gearresteerd, maar waarom de 21-jarige buurtgenoot Ogilvan J. rapper Bolle die dag doodschiet, wordt tijdens de rechtszaak niet duidelijk. "Er is geen aantoonbare link met criminaliteit", zegt justitie.

Maar de familie van Bolle is duidelijk over het motief: het was jaloezie. "Bolle was succesvoller dan zijn buurtgenoot, had meer aanzien. Hij zocht met niemand ruzie, maar had wel zijn mondje klaar."

Wapens worden als broodjes bij de bakker verkocht op straat, zegt Furgul, de neef van Bolle.

Wapens koop je hier als een brood

Een jonge jongen die in de Bijlmer wordt doodgeschoten om niets. De dood van Bolle was niet zomaar een incident. Het staat voor een probleem waar veel kwetsbare wijken zoals de Bijlmer mee worstelen. Steeds meer jongeren bewapenen zich en voelen zich onveilig zonder mes of pistool. Ruzies worden steeds vaker beslecht met wapens.

"Het is gewoon belachelijk", zegt Furgel. "Je kunt het overal krijgen, messen en pistolen. Het is net alsof je een brood koopt, zo wordt het op straat verkocht."

Waar is de politie?

Dat de jongeren zich bewapenen komt volgens Orfeo en Furgel ook door het gevoel van onveiligheid bij jongeren. "De politie is er niet voor ons en is niet zichtbaar in de wijk, je bent op jezelf aangewezen", zegt Furgel.

"Ik snap dat mensen hier niet met de politie willen praten. Ze zijn nooit in de buurt, alleen maar om je lastig te vallen, maar niet om je helpen als het nodig is."

Veel harder geworden

Orfeo ziet jongens in zijn wijk van 14 jaar die met messen lopen. Furgel is nu 40, maar als hij vroeger ruzie had, ging het heel anders als nu. Dan ging hij op de vuist en zeiden ze elkaar later gewoon weer gedag.

"Als je nu staat te trekken met iemand, moet je veel meer vrezen voor je leven, dat je eindigt met een mes of kogel in je lichaam", zegt Furgel. "Ik red mij wel, maar ik maak mij zorgen over mijn neefjes en nichtjes."

Lees ook

Bolle bracht geen verheerlijking van drugs en geweld

Gondilio Lowland, alias rapper Bolle, was een vriendelijke jongen, een familieman, stond altijd klaar voor zijn neefjes en nichtjes. "Een jongen ook die al snel wist wat hij wilde met zijn leven: rapper worden", zegt neef Furgel. Al vanaf zijn 9de was hij bezig met muziek.

Teksten schreef hij op zijn kamer die als geïmproviseerde studio diende. De eerste raps werden daar opgenomen. "Hij rapte over positieve dingen, familie, eten, vrouwen ook," vertelt Orfeo, "maar nooit verheerlijking van drugs en geweld. Hij heef zelfs een rap geschreven over zijn moeder: 'Mama'."

Succes

Neef Furgel maakt videoclips voor rapacts en was als een vaderfiguur voor Bolle. Hij adviseerde hem over zijn teksten en over zijn muziek. Maar als de jonge en ambitieuze Bolle hem vraagt om met hem te werken, aarzelt hij. Is het materiaal wel goed genoeg?

Uiteindelijk gaat hij overstag, levert een professionele studio en maakt een videoclip voor Bolle. Het is zijn doorbraak. "Ik heb besloten het nummer 'Apart" te clippen en dat sloeg direct aan", zegt Furgel.

'Apart' van Bolle, videoclip uit 2015

Waar zijn onze buurthuizen gebleven?

Bolle, Furgel en Orfeo probeerden de buurt positief te inspireren met hun raps. Maar in hun eigen omgeving glijden de jongeren af. En dat moet veranderen, want anders blijven er slachtoffers vallen zoals Bolle.

Orfeo zag het aantal voorzieningen met een buurtfunctie sterk afnemen in zijn wijk. "Waar zijn de buurthuizen gebleven? Waar wordt je sport- of muziektalent nog aangewakkerd? Nu hangen jongeren op straat en beramen ze plannen", zegt Orfeo.

'Ouders hebben geen tijd voor hun kinderen'

Furgel wijst ook op de rol van ouders. Die moeten hun kinderen beter in de gaten houden. "Wat doen ze op straat? Er is geen tijd om kinderen te stimuleren, want ouders werken vaak hele dagen, laten hun kinderen alleen. Ze werken om hun kinderen mooie dingen te geven. Maar is dat wel goed?"

Orfeo: "Ik heb van mijn moeder geleerd om zelf te werken voor geld, mijn moeder heeft nooit dure schoenen voor me gekocht."

Zwijgcultuur

Daarbij is in de wijk veel armoede, waar mensen zich voor schamen. "Er heerst een zwijgcultuur", zegt Furgel. "Je stuurt je kind wel naar buiten in dure schoenen, maar de ijskast is leeg."

Als ouders problemen hebben komen ze er niet mee naar buiten, merkt Bolles neef. En dat is doodzonde. Want de gemeente biedt heel veel hulp voor ouders, die het moeilijk hebben. "Klop dus aan bij instanties als je kind problemen heeft. Er zijn genoeg potjes, maar de gemeente moet het ook zelf aankaarten en zeggen: je kunt je kind op sport- of muziekles doen."

Bekijk hier de tv-reportage.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Poeptransplantatie om van darmziekte af te komen? Rinneke deed mee aan onderzoek: 'Is niets vies aan'

Poeptransplantatie om van darmziekte af te komen? Rinneke deed mee aan onderzoek: 'Is niets vies aan'
Rinneke onderging een poeptransplantatie om van haar darmziekte af te komen
Bron: EenVandaag

Het klinkt vies: een poeptransplantatie, waarbij je andermans uitwerpselen krijgt toegediend om je ziekte te verhelpen. Toch heeft het veel potentie, denkt Rinneke. Zij lijkt van haar ziekte af. "Kan weer wandelen zonder de bosjes in te hoeven."

Rinneke Kamminga heeft colitis ulcerosa, een chronische ontstekingsziekte van de darm. "Ik heb heel veel moeite om mijn ontlasting op te houden. Als ik aandrang krijg moet ik eigenlijk al op de wc zitten", vertelt ze. Op slechte dagen moet ze meer dan tien keer per dag naar het toilet en ervaart ze allerlei pijnen. Het beheerst haar hele leven.

Fecestransplantatie

Maar er gloort ook hoop, want Rinneke is proefpersoon voor wetenschappelijk onderzoek naar een nieuwe behandelmethode die goed lijkt te werken. Haar ontstekingswaarden zijn enorm gedaald en de stoelgang is genormaliseerd.

Rinneke kreeg 5 maanden geleden een zogenoemde fecestransplantatie in het Amsterdam UMC. Daarbij krijgen patiënten de darmmicrobiota van een gezonde donor toegediend via hun poep.

Bekijk ook

'Je proeft en ruikt het niet'

"Een vriendin had me erover getipt", vertelt Rinneke over het ontdekken van de behandeling. "Ik ben gaan lezen en dacht: nou ja, als die andere medicijnen allemaal niet werken, wil ik dit wel proberen."

Ze vindt er zelf niets vies aan, zegt ze beslist. "Ik ben verpleegkundige, dus ben wel wat gewend. En je proeft het niet en je ruikt het niet."

Nieuwe gezonde ontlasting

"Bij mensen met colitis ulcerosa spoelen we hun eigen ontlasting weg en we geven we ze nieuwe, verse ontlasting van een supergezonde donor", vertelt maag-darm-leverarts Cyriel Ponsioen. Hij leidt het onderzoek TURN2 waar Rinneke aan meedoet.

"In Nederland lijden zo'n 50.000 mensen aan colitis ulcerosa", weet hij. "Deze chronische darmontsteking leidt tot klachten als diarree, krampen, bloedverlies en vermoeidheid. Daardoor kun je ook je werk niet goed meer doen."

De darmziekte van Rinneke werd behandeld met een experimentele poeptransplantatie

Natuurlijke balans

Veel mensen hebben baat bij medicijnen, maar de ontsteking genees je daar niet mee, legt Ponsioen uit. "Wij denken dat als we de natuurlijke balans tussen bacteriën, virussen, schimmels, al die micro-organismen in je darm kunnen herstellen, dat de ziekte dan tot rust kan komen en misschien wel helemaal over is."

10 jaar geleden startte Ponsioen een eerste studie, met veelbelovende resultaten. Van de 25 behandelde patiënten leken er zes genezen. Maar deze resultaten waren niet wetenschappelijk significant.

Vervolgonderzoek

Er kon niet met zekerheid worden gezegd dat de verbetering door de poeptransplantatie kwam en niet door toeval. Daarom kwam er een vervolgonderzoek, waar Rinneke aan meedoet. Deze studie is 'dubbelblind': er is een groep die echt de poeptransplantatie krijgt, en een placebo-groep.

Rinneke vermoedt dat ze in de eerste groep zit. "Na de eerste behandeling hielp het al een beetje en hoefde ik minder vaak naar het toilet. Na de vierde ging het nog veel beter."

Bekijk ook

Hoge verwachtingen

Ponsioen verwacht veel van zijn onderzoek. "Het onderzoeksteam kan binnenkort de resultaten gaan analyseren. Wij hopen dat ongeveer 40 procent van de mensen die we behandelen blijvend goed op de poeptransplantatie reageert."

Hij benadrukt dat de TURN2 studie vol zit en patiënten zich dus niet meer kunnen aanmelden. Uiteindelijk hoopt Ponsioen zoveel kennis op te doen dat hij straks precies weet welke bacteriën gunstig zijn en bijdragen aan een gezond microbioom in de darmen.

Therapie in pilvorm

"Dat wil zeggen dat je naar het laboratorium gaat en heel erg goed gaat kijken om welke bacteriën het gaat, om welke virussen en om welke schimmels, zodat je weet welke je moet terugbrengen."

Met die kennis hoopt Ponsioen uiteindelijk een therapie te ontwikkelen die mogelijk in de toekomst in pilvorm beschikbaar kan worden. "Dan hoef je tenminste niet meer opgeloste ontlasting via een slangetje naar binnen te brengen", zegt hij tot slot.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom Israël juist nu meer militairen naar de Westelijke Jordaanoever stuurt

Israël treedt steeds harder op in de Westelijke Jordaanoever. Volgens de Israëlische defensie-minister gaat het om een 'langdurige operatie'. En dat veroorzaakt niet alleen spanningen daar, maar vergroot ook de druk op het staakt-het-vuren in Gaza.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant