Het weer in Nederland wordt extremer, hittegolven duren langer en geregeld vallen er tientallen millimeters regen in een paar uur. Onze huizen moeten daarom goed bestand zijn tegen die toenemende extremen. Maar nu zijn ze dat nog totaal niet.

Dat zegt hoogleraar Duurzaamheid Andy van den Dobbelsteen. Hij vindt dat dit snel moet veranderen. Architecten en projectontwikkelaars zijn nu helemaal niet ingesteld op het bouwen van hittebestendige huizen, ziet hij.

Opwarming gaat sneller

Klimaatwetenschappers voorspellen al langer dat weerextremen in de toekomst toe gaan nemen. "Maar niet in dit tempo", zegt Van den Dobbelsteen, verbonden aan de TU Delft.

Eerder werd gedacht dat onze huizen in Nederland in 2050 hittebestendig moeten zijn. Maar volgens de hoogleraar gaat die ontwikkeling te traag. "We moeten nu al huizen bouwen die ingesteld zijn op lange periodes van hitte en bestand zijn tegen extreme wateroverlast."

Bouw houdt warmte niet tegen

"Op dit moment ontwerpen architecten vooral strakke flats met heel veel glas. Leuk voor het licht in huis, maar het betekent snelle opwarming door de zon. Een goede zonwering wordt meestal vergeten. Dit moet in de toekomst echt anders", aldus een bezorgde Van den Dobbelsteen.

"Huizen worden ontworpen op een manier dat warmte wordt vastgehouden in de winter, maar niet voor het buiten houden van warmte in de zomer." Dit wordt opgelost met technieken die veel energie kosten om het huis op te warmen of koeler te maken. Hittebestendige huizen zijn huizen die juist warmte buiten kunnen houden.

Bron: EenVandaag

Bouwbesluit

Ook wetgeving zit de bouw van hittebestendige huizen in de weg. Projectontwikkelaars doen wat het bouwbesluit, waar de wettelijke bouwnormen in zijn vastgelegd, om vraagt. Maar dat bouwbesluit is volgens Van den Dobbelsteen nog niet streng genoeg waar het gaat om zonwering en het ontwerpen van koeling.

In het besluit wordt er al wel meer beschreven over het bouwen van huizen die beter tegen de hitte moeten kunnen. Maar alles wat ze extra moeten doen, kost meer geld. "Daarom doen projectontwikkelaars te weinig aan deze plannen", vindt Van den Dobbelsteen.

Meeste hitte in steden

Vooral in steden zullen huizen steeds warmer worden. Volgens Van den Dobbelsteen kan de stad tot wel 10 graden warmer worden dan in de buitengebieden: "Dit merk je voornamelijk in de zomer, omdat de warmte van de zon geabsorbeerd wordt door steen, asfalt en bitumen. Dit straalt de warmte vervolgens weer uit."

Ook dat vraagt volgens de hoogleraar weer om een andere aanpak: "Hiervoor moeten architecten anders gaan denken en dat gebeurt nog te weinig."

Andere gevels en daken

Het betekent dat architecten volges hem slim moet nadenken 'over hoe je de zuid-, oost-, west- en de noordgevel bouwt'. "Die moeten eigenlijk allemaal anders zijn."

Daarnaast kan een ander kleur dak helpen. "In plaats van zwarte dakpannen, bouw je witte of groene daken." Groene daken zijn natuurlijke daken bedekt met planten. "Het heeft zoveel voordelen: de vergroening van een stad, het vasthouden van regenwater en het is goed voor de biodiversiteit."

Bron: EenVandaag

Klimaatkwartier

Het Ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties en de TU Delft zoeken samen naar oplossingen via het project Klimaatkwartier, opgezet bij de proeftuin The Green Village. Het idee is om zo het proces van het bouwen van huizen, die zich aanpassen aan dit veranderende klimaat, te versnellen.

Achter op het terrein staat het hoofdgebouw, een groot zwart gebouw waar verschillende evenementen worden georganiseerd. Dit gebouw heeft geen energieslurpende airco of warmtepompsysteem nodig om voor verkoeling te zorgen. The Green Village is een oefenplek op de campus van TU Delft. "Hier testen we allerlei vernieuwende ideeën uit die met klimaat en energie te maken hebben", vertelt Van den Dobbelsteen.

Koelelementen

Een van de oplossingen is het gebruiken van koelelementen. De warme lucht stroomt via het ventilatiesysteem langs de elementen die de lucht verkoelen. Via gaatjes in de vloer komt deze koude lucht de ruimte van het gebouw binnen. Deze methode wordt al weleens gebruikt op kantoorpanden, maar is ook een duurzame manier om in woningen te gebruiken.

Het kost namelijk geen energie. Alleen in hele extreme situaties wordt het nog koeler gemaakt door een warmtepompsysteem dat de koude temperatuur uit de bodem haalt. Gemiddeld is onze temperatuur 11 graden. Daardoor kun je met behulp van de bodem het huis altijd koelen.

Bron: EenVandaag

Oud niet per definitie slecht

Ondanks alles, zijn oude huizen zijn niet per definitie slechter. De hoogleraar Duurzaamheid geeft de Indische buurt in Delft als voorbeeld. Deze wijk is voor 1950 gebouwd. In de wijk is veel groen te zien en zijn er kleine ramen.

"Dit is een goed voorbeeld van hoe de stedenbouw op dat moment voor veel klimaatbestendige woningen heeft gezorgd."

Investeren, maar uiteindelijk besparen

Wat volgens hem wel verbeterd zou kunnen worden aan dit soort woningen, is de isolatie en het opwekken van eigen energie om energie te besparen. "Ongeïsoleerde woningen zorgen ook eerder voor opwarming als de zon op de gevel staat."

Al met al kost het een hoop geld om te investeren in duurzame woningen, maar uiteindelijk bespaar je geld, zegt Van den Dobbelsteen. "Alle investeringen kosten geld. Uiteindelijk levert het een prettige woning op en een lager energiegebruik."

De druk van China op Taiwan wordt steeds groter. Met grootschalige militaire oefeningen rondom het eiland groeit de vrees voor een invasie. Gaat China nu echt proberen Taiwan zich opnieuw toe te eigenen? "Dit moeten we zien als het nieuwe normaal."

'Eenheid van kabinetsbeleid': voor en tijdens het Kamerdebat over de lintjesaffaire gaat het er veel over. Meerdere politici vinden dat minister Marjolein Faber aan deze eenheid morrelt. Maar wat betekent het precies? "Ze moeten met één mond spreken."

Afgelopen weekend werd duidelijk dat minister Marjolein Faber van de Asiel en Migratie weigert te tekenen voor koninklijke onderscheidingen voor vrijwilligers die zich hebben ingezet voor vluchtelingen en asielzoekers. Als oplossing zullen premier Dick Schoof en minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark hun handtekening zetten. Maar volgens critici staat de 'eenheid van kabinetsbeleid' hierdoor op het spel.

Met één mond spreken

Het kabinet moet met één mond spreken, legt politiek commentator Joost Vullings uit. Dat is volgens hem een van de kernwaarden van het Nederlands staatsbestel. "Je moet het eigenlijk zo voor je zien: je mag als minister best je eigen mening hebben, maar die bespreek je dan alleen in de ministerraad met alle ministers achter gesloten deuren."

"Maar als er dan uiteindelijk een besluit wordt genomen, dan sta je daar met z'n allen achter en draag je dat ook uit", gaat hij verder. "Want anders heb je als kabinet natuurlijk buitengewoon weinig gezag als vervolgens iedere minister alsnog zijn eigen mening gaat geven. En dat is dus hier het geval."

Niet de eerste keer

Toch is het niet voor het eerst dat een minister uitspreekt dat hij of zij het niet eens is met de rest van het kabinet. Zo keerde Mona Keijzer, toen nog staatssecretaris van Economische Zaken, zich in 2021 tegen een in de ministerraad genomen besluit over het coronatoegangsbewijs. Zij stapte uiteindelijk niet zelf op, maar werd ontslagen door toenmalig premier Mark Rutte: een uitzonderlijk besluit.

Het Kamerdebat vandaag gaat dan ook niet alleen om een eventueel excuses van minister Faber, maar ook om leiderschap van premier Schoof, vertelt Vullings. "Het is de bedoeling dat hij tegen zijn minister zegt: 'Luister, wij willen dat deze lintjes worden uitgedeeld aan die mensen. En we willen ook dat iedereen dat uitdraagt en er niet één iemand zegt het er niet mee eens te zijn.'"

'Kabinet is als voetbalteam'

Partijleider Mirjam Bikker van de ChristenUnie vergelijkt het kabinet met een voetbalteam. "Als je gaat spelen in verschillende stijlen, wordt het geen wedstrijd. En een belangrijke regel is: het kabinet regeert, en gaat als het goed is aan de slag met wetsvoorstellen, en de Kamer controleert."

"Maar als de ene minister zegt 'ik vind het een goede wet' en de andere 'ik vind het een slechte wet', dan kan de Kamer dat niet meer controleren", benadrukt ze over het belang van 'eenheid van kabinetsbeleid'. "Wat je persoonlijk op een verjaardag vindt, is tot daaraan toe. Maar als minister spreek je dezelfde woorden als je collega's, want je bent het met elkaar eens."

'Niet alleen excuses, ook tekenen'

Ook GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans is niet te spreken over de huidige situatie. Volgens hem is eenheid juist nu nodig. "Kijk eens in wat voor tijd we leven: op 2 uur vliegen is er een oorlog gaande, vandaag kondigt Trump handelsmaatregelen aan die Nederland hard kunnen raken", somt hij op. "Dan moet je een eensgezind landsbestuur hebben en dat hebben we niet, ze maken alleen maar ruzie."

Het is volgens hem dan ook belangrijk dat Faber niet alleen haar excuses aanbiedt, maar ook zelf de aanvragen voor de lintjes ondertekent. "Dat moet ze beloven, want dat is dan eenheid van kabinetsbeleid. En dat ze iedere volgende aanvraag - die ongetwijfeld zal komen - ook zal tekenen. Daarmee herstel je het vertrouwen in het decoratiestelsel."

Herhaling voorkomen

Chris Stoffer van de SGP sluit zich hierbij aan en benadrukt hoe belangrijk die eenheid is. "Het is altijd zo geweest en zie in wat voor rommeltje we nu terechtkomen." Daarom vindt hij het ook belangrijk dat premier Schoof uiteindelijk toch aanwezig is bij het Kamerdebat. "Het gaat nu over het hele kabinet", zegt Stoffer. "Hij moet ingrijpen en zorgen dat het niet nog een keer gebeurt."

Ook Vullings ziet dat alle ogen nu op de premier gericht zijn, zegt de politiek commentator tot slot. "Vijf lintjes zijn misschien een kleine kwestie, maar als je nu niet optreedt, dan kan het nog een keer gebeuren."