Europese vlag in de Tweede Kamer geen uitgemaakte zaak: 'Om vlaggen is altijd strijd'

Een Europese vlag in de Tweede Kamer, naast de Nederlandse driekleur, dat is wat de nieuwe partij Volt graag wil. Volgens vlaggendeskundige Theun Okkerse kan dit het nodige stof doen opwaaien. "De Nederlandse vlag was vroeger ook niet populair."

Vlaggen maken emoties los, kunnen een bron van trots zijn, of juist hele negatieve associaties met bijvoorbeeld nationalisme oproepen. Dat de Europese vlag gemengde gevoelens oproept is geen geheim. Feit is wel dat de vlag in veel nationale parlementen hangt, waaronder Italië, Duitsland en Frankrijk. Of de Europese vlag in het Nederlandse parlement naast het rood-wit-blauw komt te hangen, wordt nog onderwerp van stemming.

Liefst helemaal geen vlaggen

Even voor de duidelijkheid: Theun Okkerse doet geen politieke uitspraken. Maar een vlag in het parlement, of dat nou een Nederlandse of Europese vlag is, wil hij liever allebei niet. "Gewoon een praktisch bezwaar: ik vind dat de vlag moet wapperen, zo zie je er iets van."

In 2017 kwam de Nederlandse vlag in de Tweede Kamer. Dat was laat, want in de meeste landen hing al een vlag in het nationale parlement. "De vlag werd geassocieerd met fout nationalisme. Skinheads met bomberjacks, maar dat beeld veranderde."

Vlag als uiting van gevoel

Okkerse ziet dat de vlag staat voor de maatschappij en hoe wij denken. "Opeens vond iedereen het mooi om weer trots te zijn op Nederland." De vlag als uiting van ons gevoel, legt hij uit. "Bij de demonstraties tegen de corona-maatregelen dragen demonstranten de Nederlandse vlag omgekeerd mee. Dat is een mooie traditie, dat doen indianenstammen ook met de Amerikaanse vlag om duidelijk te maken dat ze er niet bij willen horen."

Een ander voorbeeld is Polen, waar de rechtstaat en de democratie onder druk staan. Poolse burgers gebruiken de vlag van de Europese Unie om daar tegen te protesteren.

Altijd al strijd om vlaggen

"Om vlaggen is altijd strijd geweest", maakt Okkerse met zijn voorbeelden duidelijk. "Wie in de oorlog tegen Spanje een vlag van een Spaans galjoen wist te bemachtigen kreeg een jaarsalaris cadeau", zo illustreert hij dit met een voorbeeld uit de vaderlandse geschiedenis.

Ook hij is niet ongevoelig voor de schoonheid van vlaggen, zo geeft hij toe. "Wat dat betreft is de Nederlandse vlag een hoogtepunt." De Nederlandse vlag is de oudste vlag met een driekleur, legt hij uit en dat heeft te maken met het feit dat we een zeevarende natie zijn. "Wij hadden hem eerder dan de Fransen! Zeevarenden hebben vaak duidelijke vlaggen omdat die van afstand duidelijk moesten zijn."

Bron: EenVandaag

EU-vlag ontworpen als briefpapier

Met het uiterlijk van de Europese vlag heeft hij onder meer om die reden veel minder mee. "Hij is onduidelijk van een afstandje. De meeste mensen weten niet eens hoeveel sterren er in zitten. Hij is bovendien niet ontworpen als vlag maar aanvankelijk als briefpapier."

Toch raakt de Europese vlag in steeds meer Europese parlementen ingeburgerd. Liefst 16 nationale parlementen zijn al getooid met de blauw-gele vlag en wellicht volgt Nederland spoedig.

Gevaar van buitenaf

Terwijl dat debat nog moet beginnen, ziet Okkerse wel een nieuwe trend: lokale en regionale vlaggen. "De Achterhoekse vlag of de vlag van Brabant, je ziet het steeds vaker. Mensen zijn trots op hun omgeving." Het werpt de vraag op wat er voor nodig is om trots te worden op die Europese vlag.

"De Nederlandse vlag was vroeger ook niet populair", verklaart Okkerse verder. "In de tijd van de Zeven Provinciën werd er gezamenlijk gevochten. De vlaggen van de gewesten waren het belangrijkst. Men had de Nederlandse vlag als gezamenlijk symbool. Misschien als Europa gezamenlijk een vuist moet maken tegen gevaar van buitenaf en iedereen voelt: 'Dit kunnen we niet alleen', dan zal de populariteit van de Europese vlag toenemen."