Europa wil geen dolfijnen meer die kunstjes doen, maar China wel: 'Een goed getrainde dolfijn is tonnen waard'

Ze mogen voorlopig van de rechter niet naar China: acht dolfijnen, twee zeeleeuwen en twee walrussen uit het Dolfinarium in Harderwijk. In Europa mogen ze alleen nog educatief worden ingezet, maar in China ligt dat heel anders.

De export van de zeezoogdieren naar Hainan Ocean Paradise in China gaat voorlopig niet door. Dat bepaalde de voorzieningenrechter vorige week, nadat dierenrechtenorganisaties Sea Shepherd en House of Animals een zaak hadden aangespannen. Volgende week kijken drie rechters van de meervoudige kamer er nog een keer naar. Waarom zouden deze dieren niet mogen verhuizen?

Kunstjes in een pretpark

"Net als mensenrechten staan ook dierenrechten niet hoog in het vaandel in China", zegt sinoloog en directeur Geert Vons van Sea Shepherd Nederland. "Als deze dieren naar China gaan, verliezen we alle controle over wat er met ze gebeurt. Ze kunnen dan gewoon verder verhandeld worden"

Karen Soeters van House of Animals is het met Vons eens. "In onze wet staat dat het dierenwelzijnsniveau in het land waar de dieren naartoe gaan hetzelfde moet zijn als in Nederland. Dat is niet zo in China. Daar gaan ze naar een pretpark waar ze kunstjes moeten vertonen. En dat is meteen het tweede probleem: zeezoogdieren mogen alleen gehouden worden met een educatief doel, of vanwege natuurbehoud." Een exportvergunning had volgens Soeters nooit afgegeven mogen worden.

Populair in Rusland en China

In veel West-Europese landen hebben dolfinaria het moeilijk. Mensen zijn anders gaan denken over dieren in gevangenschap en zeker als het gaat om intelligente dieren als dolfijnen, orka's en zeeleeuwen. Maar op andere plekken, zoals in Rusland en China worden dolfinaria juist steeds populairder.

Een goed getrainde dolfijn is daarom veel waard, al is niet duidelijk hóéveel, daarover wordt geheimzinnig gedaan. Het Dolfinarium in Harderwijk wilde zelfs niet tegen de rechter zeggen hoeveel geld met de verkoop van de twaalf zeezoogdieren gemoeid gaat. "Reken maar dat een goed getrainde dolfijn tonnen waard is. Deze deal kan tot in de miljoenen lopen", zegt Tweede Kamerlid Frank Wassenberg van de Partij voor de Dieren.

Pretpark of dierentuin?

Demissionair minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit vond een stokje steken voor de verkoop niet nodig, zegt Wassenberg. "Zij beschouwt Hainan Ocean Paradise als dierentuin in plaats van een amusementspark."

Het Kamerlid is daarom erg blij met de uitspraak van de rechter. Maar de champagne is nog niet ontkurkt. "Wij kijken met spanning naar de beslissing van de meervoudige kamer."

Waar naartoe?

Maar als de exportvergunning voor de twaalf zeezoogdieren inderdaad wordt ingetrokken, wat moet er dan met ze gebeuren? Kunnen ze in het Dolfinarium blijven, of is er elders een plek? Dierenbeschermers Sea Sheperd en House of Animals zien daar geen problemen. De acht dolfijnen kunnen in elk geval terecht in reservaten bij Griekenland en Bali, zeggen zij.

Directeur Annemarie van den Berg van SOS Dolfijn denkt daar toch anders over. Haar organisatie vangt gewonde en zieke zeezoogdieren op en brengt ze weer terug naar zee. "Een dier dat menselijke zorg krijgt is een ander leven gewend dan een dier in het wild."

Niet naar zee

De dieren uit het Dolfinarium kunnen dan ook niet naar zee, zegt Van den Berg. "Ze hebben nooit geleerd om te jagen, zijn gewend aan interactie met mensen." Het reservaat bij Griekenland is volgens haar allesbehalve ideaal. "Wat moeten de dieren bijvoorbeeld als het stormt?"

Natuurlijk ziet Van den Berg ook het liefst alleen nog zeezoogdieren in zee, benadrukt ze. "Maar als wij een gewonde bruinvis oplappen en blijkt dat die niet terug kan naar zee vanwege bijvoorbeeld een gehoorbeschadiging, moeten we het dier dan doden? Of creëren we een goede opvanglocatie en blijft hij de rest van zijn leven onder menselijke zorg?"

'Verouderde observaties'

Het Dolfinarium wil nu niet reageren op de uitspraak van de rechter over de verkoop van de twaalf zeezoogdieren. Op het rapport van de Visitatiecommissie in 2019 heeft het Dolfinarium wel gereageerd.

"Het rapport is deels gebaseerd op verouderde observaties. Wij hebben intussen met het ministerie afspraken gemaakt en onze nieuwe dolfijnenvoorstelling voldoet aan alle eisen", zegt een woordvoerder. "Dierenwelzijn heeft onze hoogste prioriteit. Onze dierenverzorgers staan ook in corona tijd 24 uur per dag en 7 dagen per week vol passie klaar voor onze dieren. We zijn dan ook zeer tevreden over de erkenning van de commissie over het hoge niveau van zorg voor de dieren."