Erop of eronder: de lokpuberwet moet er komen

In 2013 werd Sweetie gebouwd. Ze is een virtueel Filipijns computermeisje, ontworpen om online webcamsex in kaart te brengen en gebruikers op te pakken. Het kunstig ontworpen computerlokmeisje is het geesteskind van Hans Guijt, projectleider van Terre des Hommes.

De inmiddels verbeterde versie Sweetie 2.0 kan in allerlei dubieuze chatrooms in gesprek gaan en benaderd worden door mannen die webcamsex willen met jonge minderjarige meisjes. Die gesprekken kunnen worden vastgelegd en ook een bron van informatie zijn voor eventuele strafrechtelijke vervolging.

Webcamsex met kinderen is een duistere en bloeiende handel in de Philippijnen. Het contact met de klanten gebeurt via chatrooms. De service verloopt via gestreamde media en laat geen sporen achter. Mondiaal zijn pedofielen op ongeveer 40.000 chatrooms actief. 

Volgens de FBI gaat het om 750.000  pedofielen die elke minuut, 24 uur per dag op zoek zijn naar online seks met kinderen. Er is een groeiend aantal livestreams waarbij kinderen op commando vanuit Westerse landen seksuele handelingen verrichten .

Het virtuele meisje Sweetie heeft de mogelijkheid om actief te zijn in duizenden chatrooms om gebruikers van online kinderporno in beeld te brengen. Pedofielen denken dat ze met een echt meisje aan het chatten zijn en doen haar voorstellen voor seks en betalen daarvoor. Intussen laten ze sporen achter op het net, wat mogelijkheden biedt voor Justitie in binnen- en buitenland om gebruikers te identificeren en zelfs op te pakken.

Inmiddels heeft het Sweetie-project wereldwijd de aandacht gevestigd op kinderwebcamseks. De Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties heeft kinderwebseks hierdoor hoog op de agenda gezet en inmiddels is Nederland zich ook bewust dat er betere samenwerking met de Filippijnse politie moet komen om de webcamsekshuizen en hun klanten aan te pakken. Eind 2016 reisde er nog een Nederlandse delegatie van het Openbaar Ministerie naar Azie om samenwerking tussen opsporingsteams te versterken. 

In Nederland laat onze wet het nog niet toe dat Sweetie een instrument wordt om daders te lokken en te vervolgen.

Op 20 december vorig jaar ging de lokpuberwet door de Tweede Kamer. Deze wet wordt ook wel Hackwet of Computercriminaliteitswet 3 genoemd. De VVD en CDA voegden aan deze omstreden wet toe dat de zogenaamde lokpuber ook een virtuele creatie mag zijn. Ruim baan dus voor Sweetie als opsporingsinstrument. Nu is het nog wachten of de wet de Eerste Kamer gaat halen. Voor Hans Guijt van Terre des Hommes kan het niet snel genoeg gaan.

Wat is de lokpuberwet?

Webcamsextoerisme is vanwege het vluchtige karakter moeilijk op te sporen, want het laat weinig sporen na. Traditionele opsporingsmiddelen werken daardoor niet. Lokken kan dan effectief zijn. Vergelijk het met fietsendiefstal: als je een fietsendief niet op heterdaad kunt betrappen kun je ‘m in de val lokken met een lokfiets.

In deze nieuwe wet kan de pedofiel van doen krijgen met een zogenaamde lokpuber. Dat kan een echte undercover-agent zijn of een virtuele zoals Sweetie. Hij zal denken dat hij met een minderjarige te maken heeft. Wanneer de gebruiker concreet in de chat aangeeft dat hij seks met haar wil, is die persoon in de nieuwe wet strafbaar. Undercover kon al, maar intenties strafbaar stellen niet. Het meisje Sweetie kan volgens Guijt echt daders helpen identificeren.

E-Law specialist Bart Schermer van de Universiteit van Leiden deed onderzoek en concludeert dat in landen als de VS, Australië en het Verenigd Koninkrijk de wet al langer mogelijkheden biedt om Sweetie ook echt in te zetten om webcamseksklanten op te pakken.