In Nederland mag iedereen zonnepanelen leggen, maar dit trekt installateurs aan die de regels aan hun laars lappen. Volgens Doekle Terpstra van Techniek Nederland moet dit aan banden worden gelegd. "Er zijn cowboys op de markt die het verstieren."

Zonnepaneleninstallateur is een vrij beroep, wat betekent dat iedereen het dak op kan om zonnepanelen te leggen. En dit leidt tot problemen, zegt Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland. "De cowboys houden zich niet aan protocollen, zijn niet erkend en hebben geen vakbekwaamheidseisen. Zij denken dat ze het zich kunnen permitteren om het niet zo nauw te nemen met de regels."

Veel ongevallen

Alleen het afgelopen jaar al groeide het aantal zonnepanelen met 30 procent. Deze explosieve groei is ook zichtbaar in het aantal installateurs van zonnepanelen. Volgens cijfers van de Kamer van Koophandel is dit aantal in de afgelopen 10 jaar namelijk toegenomen van 693 tot ruim 6500.

Maar deze groei is niet zonder gevaren. In het afgelopen jaar zijn er bij de arbeidsinspectie 40 zware ongevallen gemeld - ziekenhuis- en IC opnames -als gevolg van het plaatsen van zonnepanelen. In de afgelopen 3 jaar overleden er ook vier mensen.

Oproep aan het Rijk

Volgens Terpstra is het de hoogste tijd voor verandering. De voorzitter van Techniek Nederland heeft een duidelijke oproep aan het Rijk: "Help ons om eisen te stellen aan vakmanschap. Zodat alleen erkende bedrijven zonnepanelen mogen leggen."

Op deze manier wil Techniek Nederland dus een einde maken aan het vrije beroep van de zonnepaneleninstallateur. De ondernemersorganisatie heeft zelf al strenge eisen voor het lidmaatschap van installateurs. "Je komt alleen binnen als je kunt laten zien dat je voldoet aan de erkenning en eisen die worden gesteld aan het leggen van panelen."

Rol van de consument

Ook de consument heeft een taak en verantwoordelijkheid, zegt Terpstra. "Kies altijd voor een erkende vakman bij het plaatsen van zonnepanelen. Op deze manier heb je niet alleen de garantie dat het werk bij jou van goede kwaliteit is, maar draag je ook bij aan het verbeteren van de sector."

Een oproep die te laat komt voor EenVandaag panellid Jack Eerens. Het bedrijf waarbij Eerens zonnepanelen bestelde, gaf aan niet te hoeven komen kijken bij het dak. "Dat doen we al jaren niet meneer, dat gaat allemaal via de satelliet", kreeg hij te horen. Maar op de dag van de installatie gaat het toch mis.

'Veel tijd, kopzorgen en 1700 euro'

"Er kwam hier een wit busje aan waar twee gastjes van in de twintig uitstapten", vertelt Eerens. "Ze hadden hun pet achterstevoren en een peuk in het hoofd. Ze liepen een rondje om het huis en zeiden: 'nee meneer, lastig dak'."

De installateurs pakten de spullen en vertrokken met de zonnepanelen nog in de bus. "Ik vroeg hen nog om de zonnepanelen bij me achterlaten, maar dat kon ook echt niet volgens de mannen." Het bedrijf laat Eerens zitten. Uiteindelijk installeerde een ander bedrijf nieuwe zonnepanelen. "Want met het dak blijkt helemaal niets mis. Het heeft me uiteindelijk veel tijd, kopzorgen en 1700 euro extra gekost."

Keer op keer kortsluiting

Ook Remco Beekers heeft nare ervaringen met zonnepaneleninstallateurs. De tuinplantenkweker had zonnepanelen om zijn bedrijf van stroom te voorzien, maar kreeg keer op keer kortsluiting. "Het bedrijf dat de panelen heeft gelegd, had geen idee wat ze aan het doen waren", vertelt hij. "Ze zijn een paar keer geweest, maar het werd maar niet opgelost."

Uiteindelijk besloot Beekers het gecertificeerde bedrijf van René de Jong in te schakelen voor advies. Er bleken niet passende stekkers te zijn gebruikt, waardoor er kortsluiting ontstond. En dat soort missers ziet De Jong vaker. "De gevolgen variëren van brandjes tot van het dak waaiende panelen. En dit heeft alles te maken met de groei van de markt. Van dakdekkers tot timmermannen: iedereen gaat zonnepanelen installeren."

Net als een rijbewijs

De Jong steunt dan ook de oproep van Techniek Nederland om een einde te maken aan het vrije beroep van de zonnepaneleninstallateur. "Zoals we een rijbewijs nodig hebben om auto te rijden, zo zou je gecertificeerd moeten zijn om zonnepanelen te installeren."

Ook de consument heeft een taak, stelt De Jong. "Als consument doen we altijd goed ons huiswerk bij de aanschaf van een wasmachine of een auto, en begrijpen we dat de ene auto de andere niet is. Maar het product 'zonnepaneel' is voor veel mensen nog iets abstracts. Ook daarin zijn grote kwaliteitsverschillen, zowel in het product en als de installateur. Het loont echt om je als consument daarin te verdiepen. De klant kan kiezen voor sneller en goedkoper, maar een installatie door iemand met de juiste papieren is op de lange termijn voordeliger."

Nederlandse kersentelers maken zich zorgen om hun oogst dit jaar. Ze zijn bang dat die ten onder gaat aan de 'suzuki-fruitvlieg'. De oogst is volgens de telers nog te redden, maar dan moet het gewilde bestrijdingsmiddel wel op tijd goedgekeurd worden.

De kersentelers wachten op een verlossend bericht van landbouwminister Femke Wiersma. Zij moet bepalen of gebruik van het bestrijdingsmiddel Tracer dit jaar wordt toegestaan, En dat wordt nog spannend, want toenmalig minister Piet Adema zei vorig jaar dat het toen de laatste keer was dat een uitzondering gemaakt werd voor het bestrijdingsmiddel.

Al 10 jaar uitzondering

Het bestrijdingsmiddel Tracer is namelijk nog altijd niet goedgekeurd door het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb). Die instantie beoordeelt of een bestrijdingsmiddel gebruikt mag worden.

Zolang het Ctgb zijn oordeel nog niet heeft gegeven, kan de verantwoordelijk minister een vrijstelling voor gebruik geven. En dat gebeurt in dit geval al 10 jaar op rij.

Perfect jaar voor kersen

Kersenteler Arie Hakkert uit de Betuwe vertelt dat het tot nog toe een perfect jaar is voor de kersenteelt: "We hebben prachtig weer gehad in de bloeiperiode. Weinig nattigheid en de temperatuur was goed. Dus we verwachten een goede oogst dit jaar."

Volgens Arie is de ideale temperatuur voor de kers tussen de 20 en 25 graden. De kersen hangen er nu nog groen bij, maar uiteindelijk krijgen ze de bekende rode kleur. "We hopen half juni te beginnen met oogsten. De kersen zullen waarschijnlijk begin juni een gele kleur krijgen en gaan dan over naar rood."

Suzuki-fruitvlieg

Maar ondanks dat het zo'n goed jaar is voor de kers, is Arie bang voor zijn oogst. De Nederlandse kers heeft er sinds een jaar of 10 namelijk een nieuwe vijand bij: de suzuki-fruitvlieg. Een beestje dat oorspronkelijk afkomstig is uit Zuidoost-Azië en in 2008 voor het eerst werd opgemerkt in Europa.

Vooral kersentelers hebben last van de fruitvlieg. "Deze fruitvlieg kan door de schil van het fruit kruipen en legt daar eitjes onder. Daar komen larven uit die de vrucht van binnenuit opeten. Vervolgens gaat de vrucht rotten en is die onverkoopbaar", legt onderzoeker Herman Helsen uit.

Net niet voldoende

Kersenteler Arie gebruikt nu een speciaal net om de fruitvliegjes buiten te houden: "Het is een heel fijnmazig net waar in principe geen vliegjes doorheen kan komen. Het hele veld moet ermee worden ingepakt."

Maar alleen een net is niet voldoende, vertelt hij: "De suzuki-fruitvlieg is zo klein dat het 'm toch lukt om ergens binnen te komen. Bovendien moeten we nog steeds zelf bij de kersen kunnen. Dus als het net omhoog gaat of waait, gaat de fruitvlieg ook naar binnen."

Wesp tegen vlieg

In een lab van de Wageningen University & Research (WUR) wordt daarom gewerkt aan een andere oplossing, namelijk de sluipwesp. Dat is een natuurlijke vijand van de suzuki-fruitvlieg, vertelt onderzoeker Helsen. "De sluipwesp legt haar eieren in de larven van de suzuki-fruitvlieg en kan zo de enorme toename verminderen."

Toch is de sluipwesp vooralsnog geen vervanging voor het bestrijdingsmiddel. "We hebben er nu enkele honderden, daar kunnen we de oogst niet mee redden", zegt Helsen. En dus wacht kersenteler Arie in spanning af op het besluit van Landbouwminister Wiersma. "Als we het middel niet meer krijgen, dan is het einde kersenteelt. Het is echt twee voor twaalf."