tv LIVE radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

'Er hing een kip met afgesneden kop aan de voordeur'

Criminelen die raadsleden bedreigen of intimideren: het komt zeker voor. Maar vaak zijn het juist inwoners of belanghebbenden uit de gemeente die de lokale politici intimideren, bedreigen, uitschelden of hun spullen vernielen. Op de redactie van EenVandaag kwamen heftige reacties binnen.

Vier op de tien raadsleden (36%) die EenVandaag ondervroegen, stellen dat ze te maken hebben gehad met verbale intimidatie die te ver ging.

Foto’s van onthoofde kinderen om AZC

In de afgelopen raadsperiode zorgde de komst van extra opvanglocaties voor vluchtelingen vaak voor felle discussies. Niet altijd bleef het bij het geven van een mening. Zo kennen we allemaal de opstand in Geldermalsen nog wel, waar honderden mensen demonstreerden tijdens een raadsvergadering en waar de politie hard moest ingrijpen. Veel raadsleden door het hele land zeggen dat de mogelijke komst van een AZC er voor zorgde dat ze te maken kregen met verregaande vormen van intimidatie. "Ik was tegen grootschalige asielopvang en kreeg foto's getwitterd van onthoofde kinderen," zegt iemand. Een ander raadslid stelt: "Vestiging van een AZC. Ik ben door tegenstanders gechanteerd." Soms leidde het zelfs tot fysiek geweld:

Ik ben wel eens gemept omdat ik géén probleem heb met vluchtelingen

‘Je huis gaat in brand'

De intimidaties en bedreigingen dringen vaak de persoonlijke levens van raadsleden binnen. "Ik kreeg eieren tegen de ramen, dingen in de brievenbus,’ stelt een raadslid. Een ander zegt: ‘Mijn auto werd zwaar bekrast in verkiezingsnacht en er werd gedreigd mijn huis in brand te steken." Waar tientallen raadsleden spreken over anonieme dreigbrieven of telefoontjes, worden nog vaker social media genoemd als broedplaats van bedreigingen en zwartmakerij. Opmerkingen zijn bijvoorbeeld:

Als ik je voor de auto krijg rij ik door

Of: "Dat ik hier niet thuishoor en maar moest oprotten." Dat bedreigingen via social media veel impact hebben, blijkt wel uit het feit dat meerdere raadsleden aangifte hebben gedaan. "Digitale uiting dat er een 'bom' op mijn partij moest. En of dat iemand even kon regelen. Want wij moesten 'weg'. Aangifte gedaan tegen de persoon voor opruiing, bedreiging," aldus een politicus.

reactie
clock 12-02-2018 01:00

Mark den Boer, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden: ''We mogen niet tolereren dat raadsleden geïntimideerd worden. Raadsleden moeten hun politieke standpunten vrijuit kunnen innemen en delen. Daar zijn ze immers door de inwoners voor gekozen. Het mag niet zo zijn dat raadsleden zich in hun stemgedrag laten beïnvloeden uit angst voor bedreiging en intimidatie.''

Uitschelden hoort erbij

"Op social media is het aan de orde van de dag," geven veel raadsleden aan. Uitschelden en intimidatie. En het klinkt misschien gek, maar sommigen stellen dat dit er nu eenmaal bij hoort. "Online wordt er veel gescholden, op alle lokale politici inclusief mijzelf. Het lijkt bij het vak te horen, het doet me verder niets," stelt een raadslid. Maar andere ondervraagde raadsleden vinden wel degelijk dat het te ver gaat. "Als politicus moet je kennelijk alles maar laten welgevallen; je bent vogelvrij voor de burger met de grote bek. Ook in campagnetijd kunnen mensen op straat of aan de deur verbaal flink uit de bocht vliegen." 

Het maakt het vak voor veel raadsleden in ieder geval minder leuk en ook moeilijker, omdat de verbale scheldpartijen en emoties het voeren van goede inhoudelijke discussies in de weg staat. "Via social media zijn er soms mensen die zich tamelijk ongenuanceerd uitlaten. Een fatsoenlijke uitwisseling van standpunten is nauwelijks mogelijk. Ik bedenk, ach het zijn slechts woorden die mensen in hun emotie uiten. Ik voel me dan ook niet echt bedreigd, maar het is mijns inziens wel een hellend vlak."

Nieuwe raadsleden moeten zich in ieder geval wapenen voor deze verbale aanvallen, geeft dit raadslid aan: "Op social media word je vaak bedreigd of zwart gemaakt. Wat je ook doet."

Zodra je je hoofd boven het maaiveld uitsteekt wordt het er afgehakt

"Als je de politiek ingaat moet je een olifantenhuid hebben, accepteren dat mensen altijd een zondebok nodig hebben en dat je het nooit bij iedereen goed kunt doen.

Ook criminelen proberen soms invloed uit te oefenen op raadsleden: 'Bij een lokale partij stonden mensen op de lijst waarvan ik wist dat ze in de cocaïnehandel zaten'. 

reactie
clock 12-02-2018 01:00

Nederlands Genootschap van Burgemeesters: "Goed, integer, betrouwbaar bestuur is van cruciaal belang voor de werking van onze democratie. Dat geldt ook voor de veiligheid van de mensen die het moeten doen. Agressie en intimidatie tegen raadsleden is niet te tolereren. Raadsleden moeten onbedreigd en voor het algemeen belang hun afwegingen en beslissingen kunnen maken."

over dit onderzoek
clock 12-02-2018 01:00

In samenwerking met de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden voert EenVandaag grootschalig onderzoek uit onder huidige Nederlandse raadsleden. De resultaten in dit bericht komen uit een onderzoek dat is gehouden van 16 tot en met 29 januari 2018. Aan dit onderzoek deden 1.354 raadsleden mee. Deze respondenten komen voort uit de database van circa 8.000 huidige raadsleden van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden en zijn via e-mail uitgenodigd deel te nemen aan een online vragenlijst. De resultaten zijn na respons gewogen op vier kenmerken van raadsleden, te weten geslacht, provincie, gemeentegrootte en de partij die zij vertegenwoordigen.

Rapportage onderzoek raadsleden

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ophef om astronauten die 'te lang' zouden vastzitten in ISS, maar hoe erg is dat? 'Naar Mars duurt nog langer'

Ophef om astronauten die 'te lang' zouden vastzitten in ISS, maar hoe erg is dat? 'Naar Mars duurt nog langer'
Astronauten Barry Wilmore en Sunita Williams in ruimtestation ISS
Bron: NASA

SpaceX-eigenaar Elon Musk beweert dat de twee astronauten die vastzitten in het internationale ruimtestation al lang thuis hadden kunnen zijn. Maar is het eigenlijk wel zo erg dat ze langer in de ruimte bijven? "Prachtige kans voor wetenschap."

De Amerikaanse astronauten Sunita Williams (59) en Barry Wilmore (62) zitten al een tijdje 'vast' in de het internationaal ruimtestation (ISS). Maar het einde van hun missie lijkt na maanden van vertraging eindelijk in zich te komen. Toch is er nu 'ruzie' over hun langere verblijf in de ruimte.

Ruimteschip kapot

Williams en Wilmore gingen begin juni de ruimte in tijdens de eerste bemande testvlucht met het Starliner-ruimteschip van Boeing. Ze zouden een week in het ISS blijven, maar hun vaartuig had technische problemen. De NASA vond het niet veilig om ze terug te sturen en de Starliner vertrok leeg naar de aarde.

De Amerikaanse astronauten moeten daarom met een ander ruimteschip worden opgehaald. De volgende mogelijkheid daarvoor, deze keer met een capsule van ruimtevaartbedrijf SpaceX, staat gepland voor eind maart. Dat betekent dat de missie van Williams en Wilmore zeker driekwart jaar zal duren, in plaats van de 8 dagen die oorspronkelijk gepland waren.

Bekijk ook

Aanbod geweigerd?

SpaceX-eigenaar Musk zei eerder deze week in een tv-interview met Fox News dat de astronauten al veel eerder opgehaald hadden kunnen worden. Volgens heeft stelde zijn bedrijf voorgesteld om een extra capsule te sturen naar het internationale ruimtestation. Toenmalig president Joe Biden zou niet ingegaan zijn op dat aanbod, beweerde Musk.

De ondernemer sprak van 'politieke redenen' waarom Biden niet zou zijn ingegaan op het aanbod van SpaceX. Bewijs dat zo'n aanbod daadwerkelijk is gedaan en vervolgens is afgewezen, leverde hij overigens niet. Maar hoe erg is het eigenlijk dat Williams en Wilmore nu langer dan gepland in de ruimte moeten blijven?

'Kunnen ermee omgaan'

De astronauten wisten waar ze aan begonnen, vertelt ruimtevaartexpert Nancy Vermeulen. "Ze moesten een testvlucht uitvoeren voor de Boeing Starliner", legt ze uit. "Om alle systemen te testen en te kijken of de procedures vlot verliepen." De heenreis ging goed, maar eenmaal in het ISS aangekomen bleken er dus technische mankementen aan het ruimteschip.

Dat ze hierdoor niet naar de aarde konden terugkeren, daar waren Williams en Wilmore ook op voorbereid, benadrukt Vermeulen. "Hun missie duurt nu inderdaad erg lang, maar professionele astronauten zijn getraind op het onverwachte, dus ook op veranderingen in de missie. Ze kunnen dus omgaan met een langdurig verblijf in de ruimte."

Bekijk ook

Bewuste keuze van NASA

Het is volgens haar uiteindelijk een 'bewuste keuze' van de NASA geweest om de twee astronauten nog maanden extra in de ruimte te houden. Zij nemen nu namelijk de plek in van astronauten die eigenlijk na hen in het ISS zouden verblijven. "De NASA heeft in september in plaats van vier maar twee nieuwe astronauten met een SpaceX-capsule opgestuurd."

Op de manier hoopt de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie 'de algemene planning van het internationale ruimtestation niet te veel in het gedrang te brengen', legt Vermeulen uit. Als de missie van de in september aangekomen astronauten afloopt - en volgens planning zal dat dus eind maart zijn - gaan Williams en Wilmore met hen mee terug naar de aarde.

'Zeker niet gezond'

Ondanks dat de astronauten voorbereid zijn op onverwachte veranderingen, heeft een lange ruimtereis wel gevolgen voor hun gezondheid, vertelt Vermeulen. "Want langdurig in de ruimte blijven is zeker niet gezond", benadrukt ze. "Er gebeurt van alles met je lichaam: je botten verslappen, je spieren slinken en je wordt blootgesteld aan grote hoeveelheden straling."

Maanden in de ruimte zweven zonder zwaartekracht heeft dus echt ingrijpende fysieke gevolgen voor astronauten, gaat de expert verder. "En om die zoveel mogelijk tegen te gaan moeten astronauten elke dag 2 uur sporten aan boord van het ISS."

Bekijk ook

Missie naar Mars

Hoewel hun langere verblijf in het internationale ruimtestation voor Williams en Wilmore zelf dus niet per se heel gezond is, is deze situatie voor de wetenschap wel 'goed'. "Dit geeft onderzoekers natuurlijk een prachtige kans om te kijken wat er met hun lichamen gebeurt", zegt Vermeulen daarover.

De uitkomsten kunnen namelijk gebruikt worden voor latere ruimtemissies, legt de expert tot slot uit. "We willen opnieuw naar de maan en op de lange termijn ook naar Mars. Een reis naar de maan duurt maar enkele dagen, maar men wil daar ook langdurig verblijven. En een reis naar Mars duurt heen en terug 3 jaar. Daarvoor is dit soort kennis erg nuttig."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Deze landen steunen Rusland in de oorlog tegen Oekraïne

Na 3 jaar oorlog in Oekraïne heeft Rusland te maken met westerse sancties, maar komt er nog wel steun uit andere landen. Waarom en van wie? In deze video zetten we de militaire en economische hulp die president Poetin krijgt op een rij.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant