De zomervakantie gebruiken om heel nieuwe plek te ontdekken? Helemaal niet nodig, vinden Heleen (53) en Mirte (24). Zij kiezen al jaren terug voor dezelfde bestemming en vinden het heerlijk. "Weet gewoon dat we ons daar 'happy' voelen."

Altijd naar hetzelfde plekje op vakantie gaan voorspelbaar of saai? Niet voor Mirte de Bruin en Heleen Uithoven Hoppesteyn. Het heeft juist heel wat voordelen, vinden zij. "Het is als thuiskomen."

Op slag verliefd

In 2014 ging Heleen voor het eerst met haar gezin naar Schotland. De bestemming: Calvine, een klein plaatsje vlakbij de Schotse Hooglanden. "Mijn oudste zus was daar al eens geweest en wees ons op het huisje. Laten we dat maar eens proberen, dachten we."

Het huisje en de omgeving vielen meteen in de smaak. "Onze dochter was nog net 3 toen we er voor het eerst naartoe gingen. We kwamen daar aan in de sneeuw en waren op slag verliefd op die plek. 's Avonds is het er pikkedonker en heel stil. De kleine cottage is eigenlijk bedoeld voor twee personen. Maar er werd een opklapbed neergezet zodat we er met zijn drieën konden slapen. Ja, toen waren we verkocht", herinnert ze zich.

Van generatie op generatie

Ook Mirte is elke zomer op dezelfde plek te vinden: L'Estartit, een Spaanse plaats aan de Costa Brava. "Ik kom hier al sinds ik 10 maanden oud ben. Dit jaar wordt de 25ste keer, dus feitelijk al mijn hele leven", vertelt ze.

De liefde voor de Spaanse badplaats is haar met de paplepel ingegoten. "Mijn moeder ging hier al naartoe toen ze baby was, samen met mijn opa en oma. Zij hebben zelfs hun 40-jarig trouwjubileum gevierd hier op de camping. Sindsdien zijn mijn ouders ook altijd teruggegaan."

Tweede huis

Hoewel het stadje als een tweede thuis voelt voor Mirte, vindt ze het absoluut niet saai. "Ik vind het fijn om te weten waar je boodschappen kan doen, dat je binnen 10 minuten op het strand staat en weet waar de leuke dingen te doen zijn."

"Het is er altijd lekker weer, de sfeer is relaxed en alles is op loopafstand." Voor Mirte de perfecte plek om vakantie te vieren en tot rust te komen. "Bovendien zie je vaak dezelfde mensen weer terug, iedereen kent elkaar en dat is heel gezellig."

Vakantiegeluk

"Herhaalde vakanties kunnen heel leuk zijn. Vooral als dat betekent dat je lokale vrienden ontmoet", zegt Ondrej Mitas. Hij is hoofddocent Tourism and Quality of Life aan de Breda University of Applied Sciences. Hij doet al jaren onderzoek naar geluk en welzijn op vakantie.

Zelf brengt Mitas ieder jaar een bezoek aan zijn geboorteland Slowakije. "Voor veel mensen is teruggaan naar dezelfde plek een catch-up-moment, waarbij ze alles inhalen van de tijd dat ze er niet zijn geweest. Die prachtige momenten en vriendschappen zijn in feite even waardevol als ieder jaar een nieuwe bestemming bezoeken", zegt Mitas.

Rust en natuur

In Schotland voelt het gezin van Heleen zich helemaal thuis. Inmiddels zijn ze er al zo'n acht keer geweest. "De Schotse Hooglanden zijn gewoon prachtig. Daar waan je je soms in een compleet andere wereld", vertelt ze. "Het kan echt heel ruig zijn, maar in ieder geval altijd heel wijd en stil. Je voelt je op een bepaalde manier heel nietig in zo'n groots landschap en dat vinden we mooi."

Het massatoerisme gaat het gezin dan ook het liefst uit de weg. Bovendien zijn ze nog lang niet uitgekeken. "Als je 's ochtends in de stilte met de hond naar buiten loopt, met de opkomende zon en het uitzicht op een riviertje, dan waan je je gewoon in een ander landschap. Je kunt er eindeloos wandelen of rondrijden en gewoon zien waar je uitkomt."

Bekijk ook

• 

  Een verre reis zonder te vliegen: Adam en Veronika zijn al een maand onderweg naar Dubai

  • 31-05-2024

Vakantiemodus

Een vakantie is vooral belangrijk om de dagelijkse sleur te doorbreken, legt onderzoeker Mitas uit. "Er moet voldoende nieuwigheid zijn, een verandering van je vaste patroon." Maar een nieuwe bestemming is daarvoor niet per se een vereiste.

"Ben je in staat om je gedachten om te zetten in een vakantiegevoel en je open te stellen voor de omgeving? Of val je, zodra je de bestemming hebt bereikt, direct terug in dezelfde routine en begin je te piekeren over werk?" Het is eigenlijk heel simpel, vertelt Mitas: "Zodra je niet meer openstaat voor de omgeving, wordt het tijd om ergens anders heen te gaan."

Spullen pakken en gaan

Naast haar jaarlijkse trip naar Spanje, ontdekt Mirte ook nieuwe plekken. "Dat vind ik ook heel leuk", zegt ze. "Ik ben naar Griekenland en Italië geweest, en Curacao staat ook nog op mijn lijstje. Maar toch is mijn jaar niet compleet als ik niet een week in L'Estartit ben geweest."

En dit jaar pakt ze het zelfs nog wat groter aan. "Ik zocht een bestemming om alleen naartoe te gaan zonder einddatum, maar niets is zoals L'Estartit. Mijn vader zei: 'Dan ga je daar toch gewoon weer naartoe?'"

Bekijk ook

• 

  Gerrie en Harry stonden ruim 50 jaar op dezelfde camping en zagen die plek flink veranderen: 'Steeds meer voor de rijken'

  • 20-08-2023

Werken in een bar

En dat gebeurde: ze nam ontslag, pakte haar spullen en ging die kant op. "In een onbekend land had ik het niet gedurfd hoor", lacht Mirte. Maar haar 'eigen' L'Estartit was er perfect voor.

"Eigenlijk kwam ik hier naartoe zonder plan. Ik ga er gewoon heen, dacht ik. Als ik werk vind, blijf ik een half jaar. Lukt dat niet, dan is een paar maanden ook goed genoeg." Intussen heeft ze een baan gevonden in een lokale bar, waar ze voor 5 maanden aan de slag kan gaan. En de rest van de tijd verblijft ze in een caravan op dezelfde camping waar ze als baby ook al rondliep.

Plan vooral niet teveel

Niet al te veel vooruit plannen, zoals Mirte heeft gedaan, is verstandig. Mitas: "Uit een Duitse steekproef weten we namelijk dat de energie die je steekt in het plannen van een vakantie, invloed heeft op de vakantiebeleving."

De keuzes en mogelijkheden tijdens het boeken zijn eindeloos. Je kunt er keuzestress door krijgen, waarschuwt hij. "Je krijgt vooraf zoveel informatie, dat je meer verwachtingen krijgt van de bestemming. Daardoor ben je minder open voor nieuwe belevingen. Te veel plannen verpest eigenlijk alles."

Bekijk ook

• 

  Arie laat arme gezinnen kosteloos in zijn vakantiehuisje verblijven: 'Je moet durven te geven'

  • 27-08-2023

Dezelfde bestemming, nieuw plekje

Net als Mirte, laten Heleen en haar man en dochter de vakantie graag op zich afkomen. Alles tot in de puntjes plannen, doen ze nooit. Maar daar komt dit jaar voor het eerst verandering in. De eigenaren van de vertrouwde Schotse cottage zijn op leeftijd en hebben het huisje verkocht.

"In oktober gaan we voor het eerst naar een ander huisje, iets verder weg van onze vaste plek." Maar dat betekent niet dat ze alle rituelen moeten loslaten. "We gaan nog wel op bezoek bij de oude eigenaren. Het eerste wat we altijd doen, is even aanschuiven aan de keukentafel om bij te praten. Je krijgt toch een band als je ergens zo vaak komt."

Schotland op de eerste plek

Of ze ooit een andere plek hebben overwogen dan Schotland? "Jawel, maar toen riep onze dochter die nu 14 is: 'Nee, dat wil ik niet. Ik wil terug naar die plek!'. Van jongs af aan heb ik al een voorliefde voor Engeland en alles wat daarmee te maken heeft. Ik denk dat ik dat stiekem een beetje heb overgedragen, in ieder geval aan mijn dochter", zegt Heleen met een lach.

"Er valt voor ons nog steeds van alles te ontdekken en we vinden het ook heerlijk om naar onze vertrouwde adressen terug te gaan. We weten gewoon dat we ons daar 'happy' voelen. En dat maakt toch dat we elke keer zeggen: 'Nou we gaan weer!'"

De vier ziekenhuizen die complexe hartoperaties bij pasgeboren baby's uitvoeren, doen dat te weinig. Dat blijkt uit nieuwe cijfers. Kinderhartchirurgen maken dus te weinig vlieguren. Oud-minister Ernst Kuipers: "We gaan tekort schieten in kwaliteit."

Uit nieuwe cijfers van de de Wetenschappelijke Vereniging voor cardio-thoracaal chirurgen (NVT) blijkt dat het Erasmus MC in Rotterdam in 2023 38 ingrepen bij pasgeboren baby's deed. Het LUMC in Leiden 51, het UMC Groningen 20 en UMC Utrecht 39. Terwijl de zogenoemde 'volumenorm' (hoeveel operaties een ziekenhuis moet uitvoeren per jaar) voor deze operaties op 60 per centrum ligt.

'Geen enkel centrum haalt de norm'

Dit schreven de kinderhartchirurgen in 2021 zelf in een rapport: 'In de volumecriteria is bekend dat uitkomsten bij kinderen die binnen 30 dagen na hun geboorte geopereerd worden, verbeteren als het centrum er meer dan 60 per jaar doet.'

Later ontstond er discussie over die 60 operaties en bepleitte de beroepsgroep dat die norm ook wel naar 40 kon. Maar toenmalig minister van Volksgezondheid Ernst Kuipers en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) hielden vast aan 60. "Geen enkel centrum haalt de norm. Dat betekent dat we tekort gaan schieten", zegt Kuipers over de laatste cijfers.

Verantwoordelijkheid op je schouders

Ook zorgeconoom Marco Varkevisser van de Erasmus Universiteit Rotterdam reageert fel op de cijfers: "Als je als medische beroepsvereniging tot volumecriteria komt, dan rust er ook een verantwoordelijkheid op je schouders om te zorgen dat je aan die criteria voldoet", vindt hij.

"Niet alleen voor de medisch professionals is dat een verantwoordelijkheid, maar ook voor de ziekenhuisbestuurders en voor de zorgverzekeraars die uiteindelijk die zorg gaan inkopen."

Bekijk ook

• 

  Minister Kuipers verdedigt sluiting kinderhartcentra: 'We praten al 30 jaar over de noodzaak om deze zorg te concentreren'

  • 14-02-2022

Concentratie goed idee

In 2021 nam het kabinet het besluit om de kinderhartchirurgie te concentreren naar twee ziekenhuizen: het Erasmus MC in Rotterdam en het UMC Utrecht. Door op minder plekken te opereren, zou de kwaliteit van de zorg omhoog gaan, was de gedachte. Een meer dan logische gedachte, volgens Ernst Kuipers, die voor zijn ministerschap bestuursvoorzitter was van het Erasmus MC.

"Je weet zeker dat als je dit concentreert en de volumes per centrum omhoog brengt, dat de kwaliteit ook verbetert. Dat is keer op keer bewezen. Niet alleen in de kinderhartzorg, maar in de volle breedte in de zorg."

Strijd tussen ziekenhuizen

Maar ondanks dat eigenlijk iedereen het erover eens was dat concentratie goed zou zijn voor de zorg voor jonge patiënten met een aangeboren hartafwijking, barstte de strijd los. Artsen en bestuurders gingen pal achter hun eigen centrum staan. Ouders van patiëntjes voerden actie en de verhoudingen tussen de ziekenhuizen raakten ernstig verstoord.

"Er werd echt met modder gegooid", zegt zorgeconoom Varkevisser, die stelt dat de kwaliteit in de ziekenhuizen nog steeds hoog is. "Het gaat om een handvol chirurgen die dit soort ingewikkelde operaties met hun ziel en zaligheid doen. Ze zijn daar hun hele carrière al mee bezig. Het zijn allemaal zeer toegewijde medisch professionals. Als jouw ziekenhuis dat kwijtraakt, dan voelt het voor een aantal mensen ook alsof ze hun levenswerk uit hun handen zien wegvloeien."

Streep door de plannen

Ondertussen gebeurde er nog van alles. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) kwam met een uiterst kritisch rapport, waarna Ernst Kuipers ook nog eens een ziekenhuis inwisselde: Groningen werd aangewezen als ziekenhuis om de kinderhartchirurgie te behouden, in plaats van Utrecht.

In januari 2024 zette de rechter een streep door de concentratieplannen. Kuipers en zijn voorganger Hugo de Jonge hadden weliswaar het recht zo'n concentratie op te leggen, maar onderbouwden die onvoldoende, vond de rechter.

Veel fouten gemaakt

Varkevisser vindt dat er veel fouten zijn gemaakt in het proces. "In mijn ogen is een belangrijke, misschien wel de belangrijkste, les dat aan de Kamerbrief, waarin de concentratie werd aangekondigd, een veel grondiger analyse ten grondslag had moeten liggen. Die had openbaar moeten zijn."

Want dan had de discussie over de feiten kunnen gaan, zegt Varkevisser. "Nu is er een te lange periode geweest tussen de beslissing en het hele traject, waarbij sentimenten en emoties de bovenhand hebben kunnen kunnen krijgen. En dat heeft het proces van meet af aan in de wielen gereden en ervoor gezorgd dat het ook ontspoord is."

Bekijk ook

• 

  Rechter heeft uitspraak gedaan, maar concentreren centra voor kinderhartchirurgie in Rotterdam en Groningen nog niet definitief van de baan

  • 11-01-2024

'Gemiste kans'

Ernst Kuipers noemt het niet doorgaan van concentratie in de kinderhartchirurgie 'een gemiste kans'. "Ouders en patiënten weten gewoon dat het beter kan. En dit dossier loopt al 30 jaar. De eerste rapportage van de Gezondheidsraad destijds dateert uit 1993 met een heel helder advies: je moet concentreren en het aantal operaties en hartkatheterisaties naar minder centra brengen."

Ook na die tijd verscheen rapport op rapport met telkens dezelfde conclusie, vertelt Kuipers. "Voor veel mensen is dit echt een hoofdpijndossier."

'Nieuwe kleren van de keizer'

Maar is er dan helemaal niets gebeurd, sinds de uitspraak van de rechter? Jawel, er is een samenwerkinsgverband opgestart tussen de UMC's van Groningen, Utrecht, Leiden en Amsterdam.

Daarnaast is er een samenwerking tussen Rotterdam en het Radboudumc in Nijmegen. Kuipers is absoluut niet onder de indruk en noemt het 'de nieuwe kleren van de keizer'. "Ik vind het een beetje triest om te constateren, maar dat is feitelijk wat we in het verleden ook deden."

Bekijk ook

• 

  Sluiting kinderhartchirurgie niet voor alle ouders een probleem: 'Liever verder weg voor de beste zorg'

  • 14-02-2022

'Wat als er een complicatie ontstaat?'

Groningen, Utrecht, Leiden en Amsterdam zijn van plan om straks de artsen te laten reizen in plaats van de patiënten. Iets wat eerder nog werd bekritiseerd door de kinderhartchirurgen zelf, zegt Kuipers, die dat zelf ook een slecht idee vindt.

"Wat gebeurt er straks als er een complicatie ontstaat, terwijl dat team dan al weer is teruggereisd?"

'Terug bij af'

Varkevisser wacht de definitieve plannen van de ziekenhuizen af en vindt dat we op dit moment 'terug bij af' zijn: "Je kunt constateren dat we na drie, vier jaar heel veel ruzie, waarbij heel veel verhoudingen op scherp zijn komen te staan, uiteindelijk niet veel zijn opgeschoten. Waar we destijds mee begonnen in 2021 is eigenlijk de situatie waar we nu weer staan."

Kuipers is dat met de zorgeconoom eens: "De situatie is onveranderd met het oude. En je kunt straks al die oude rapporten met aanbevelingen om te concentreren er weer bij pakken, want die gelden nog steeds."

Soms laat je een product in de winkel liggen. Niet om de prijs, maar uit protest tegen het bedrijf of land erachter. Nu Trump importheffingen oplegt, merken we in de chat discussie over Amerikaanse producten. We beantwoorden jullie vragen over boycots.

Jullie vragen worden beantwoord door hoogleraar Internationale Economie Harry Garretsen (Rijksuniversiteit Groningen) en historicus Maartje Janse (Universiteit Leiden).

1. Heeft het nut als ik als consument producten niet meer koop?

"Ja, een spontane consumentenboycot kan bedrijven of landen wel degelijk raken: in reputatie en in de portemonnee", begint hoogleraar Garretsen. "Je ziet dat nu bijvoorbeeld gebeuren met Tesla. Omdat sommige consumenten het niet eens zijn met het gedachtegoed van Elon Musk, keldert de verkoop van Tesla-auto's in Europa."

"Consumenten hebben een bijzonder soort macht", antwoordt historicus Janse. "Als individuele consument heb je niet zoveel invloed, maar als collectief wel. Zeker wanneer een overtuiging om producten niet te kopen breed gedeeld wordt, in Europa of zelfs wereldwijd."

Het idee achter een boycot is simpel, vervolgt ze: "Als wij samen onze krachten bundelen door dit product niet meer kopen, dan kan het bedrijf of land daar zoveel last van hebben dat ze hun strategie wijzigen. Het is een manier om invloed proberen te krijgen op beleid. En de geschiedenis laat zien dat dit kan slagen."

Janse doet als historicus onderzoek naar protesten, waaronder boycots. Ze wijst op het oudste voorbeeld dat bekend is van een grootschalige boycot. "In 1791 besloten een half miljoen Britten geen suiker meer te kopen die afkomstig was van plantages waar tot slaaf gemaakten onder dwang werkten. Mensen realiseerden zich: 'Als ik suiker koop die in zulke omstandigheden is geproduceerd, ben ik medeverantwoordelijk.' Het parlement wilde niet luisteren, dus namen burgers zelf het initiatief," vertelt ze. "Het was best een succesvolle actie: de verkoop van deze suiker daalde met een derde."

2. Hoeveel consumenten moeten een product boycotten voordat die zinvol is?

"In hoeverre een bedrijf of land precies geraakt wordt, hangt af van het type boycot", zegt econoom Garretsen. "In principe is een boycot een actie vanuit consumenten die het niet eens zijn met beleid, en daarover zeggen: 'Dit willen we niet meer.' Als zij besluiten producten niet meer te kopen, kan dit bedrijven of landen zeker raken."

"Daarvoor is het niet per se nodig dat miljoenen mensen stoppen met het kopen van een bepaald product", zegt hij. "Vaak blijken lagere percentages al genoeg. Net als bij protesten en demonstraties, kunnen kleinere groepen al iets in beweging zetten."

"Een kleinere groep kan de reputatie van een bedrijf of land al beïnvloeden", verklaart de hoogleraar. "Social media spelen hierin natuurlijk een rol. Daar verspreiden acties zich snel. Zelfs wanneer de omzet van een bedrijf nog niet gekelderd is, kan een bedrijf dan toch al angst voelen voor imagoschade. Het voelt zich aangesproken of genoodzaakt om beleid te veranderen, zeker wanneer het bedrijf veel concurrentie heeft."

Toch is een boycot nog effectiever als die niet alleen gebaseerd is op de vrijwilligheid van consumenten, maar ook formeel via politiek en wetgeving wordt afgedwongen, legt Garretsen uit. "Wanneer een overheid zegt: dit product mag het hele land niet meer in. Dat gebeurt bijvoorbeeld met Russische producten. Daar trekt de overheid een grens in hoe we met die producten omgaan. En is er in feite een formele boycot."

Bekijk ook

• 

  Havenvakbond wil complete boycot van Russische kolen, olie en gas: 'Er zit bloed aan lading uit Rusland'

  • 10-03-2022

3. Is een boycot niet gewoon om jezelf beter te voelen?

"Consumenten boycotten inderdaad omdat ze zich daar beter bij voelen. Als je iets doet waarvan jij denkt dat het zin heeft, dan voel je je daar goed over", zegt Janse. Maar dit vindt ze geen reden om boycots af te schrijven. Integendeel.

"Het is wat simplistisch enkel te kijken naar het directe effect van een boycot op beleid. Want het heeft ook een grote waarde voor individuen en groepen, en die is ook belangrijk. In plaats van je machteloos te voelen, heb je het idee dat je gedrag ertoe doet."

"Een boycot gaat ook over ergens voor staan, laten zien wat je waarden zijn. Het is een expressie van wie jij als consument wil zijn", licht ze toe. "Ook kan het het groepsgevoel versterken. Een beweging om meer Europees te kopen, versterkt bijvoorbeeld niet alleen de economie, maar versterkt ook het Europese wij-gevoel."

4. Hoe moeilijk of makkelijk is het om een volledige boycot van de Verenigde Staten te realiseren?

Een volledige boycot lijkt Garretsen moeilijk te realiseren. "Oproepen om te boycotten richten zich vaak op de typisch Amerikaanse producten, zoals whiskey. Maar er zijn natuurlijk heel veel dingen die we uit de Verenigde Staten halen. Bijvoorbeeld halffabrikaten die in producten verwerkt zijn, of diensten van Google of Apple. Een volledige boycot zou ook daarover moeten gaan, maar dat wordt al snel ingewikkelder. En dan rijst de vraag of we dat wel willen."

"Een volledige boycot is bovendien niet alleen economisch, maar gaat ook over sport en cultuur", zegt Janse. Ze geeft het voorbeeld van de anti-apartheidboycots van Zuid-Afrika in de jaren 70 en 80. "Dat waren niet alleen economische acties om bijvoorbeeld geen Zuid-Afrikaanse sinaasappelen meer te consumeren."

Al vanaf 1964 mocht Zuid-Afrika niet meer meedoen aan de Olympische Spelen. "Later drongen de Verenigde Naties erop aan om alle culturele en sportieve banden met het land te verbreken. Artiesten traden er niet meer op."

"Je ziet dat er nu ook zo'n oproep tot culturele boycot is tegen Israël. Mensen zeggen: ook daar is een apartheidsregime aan het ontstaan. Universiteiten moeten niet meer met het land samenwerken. Het land moet niet meer mee mogen doen aan het Songfestival. Dit gaat dus ook verder dan het niet meer kopen van Israëlische producten."

"Ik zie Amerika nog niet zo snel in die hoek van Zuid-Afrika en Israël belanden", vervolgt ze. "Maar Amerika is zichzelf wel aan het isoleren. En de vraag is of dit ook invloed gaat hebben op culturele uitwisseling. Je hoort bijvoorbeeld al wel van mensen dat ze niet meer naar Amerika op vakantie willen gaan. Dat is ook een vorm van boycot."

Bekijk ook

• 

  1 op de 10 fans kijkt dit jaar niet naar Eurovisie Songfestival, uit protest tegen deelname Israël

  • 09-05-2024

5. Gaan winkels aangeven uit welke landen producten komen, bijvoorbeeld met stickers?

"Traditioneel is een boycot gericht op een product of bedrijf. Maar je ziet ook dat een boycot breder gericht kan zijn op een land: er wordt dan wel een product gekozen, maar het is eigenlijk niet om dat specifieke product te doen. Dat product staat symbool voor iets groters." Dit zie je nu met Amerikaanse producten gebeuren, volgens Garretsen.

"Het is consumenten niet per se te doen om bijvoorbeeld Amerikaanse whiskey, of McDonalds, maar dit soort producten of bedrijven symboliseren hun opvatting over waar Amerika onder Trump mee bezig is", zegt hij. "Consumenten willen een signaal afgeven tégen Trump: 'Er zijn grenzen, we pikken niet alles.'", zegt Janse hierover.

Er zijn landen waar labels op producten worden geplakt om hun herkomst aan te geven. Zo heeft Denemarken stickers die wijzen op Europese herkomst, en wordt in Canada opgeroepen om Canadian First - producten gemaakt in Canada - te kopen. "Dit zijn eigenlijk voorbeelden van een soort omgekeerde boycots, om producten uit eigen regio te kopen."

Een meerderheid van de deelnemers aan het Opiniepanel-onderzoek wil dat Nederlandse supermarkten labels plakken op Europese producten. Twee derde van de deelnemers (68 procent) lijkt dat een goed idee.

Bekijk ook

• 

  Beurzen wereldwijd al dagen flink in de min, wat kunnen beleggers doen? 'Elke daling in verleden leek achteraf goede kans'

  • 07-04-2025

Supermarktbranche: 'Consument moet weloverwogen kunnen kiezen'

Vermelding van het land van herkomst is niet op elk product verplicht. Volgens Europese en Nederlandse regels moet de herkomst op het etiket staan in een paar situaties, bijvoorbeeld bij onbewerkt vlees, eieren, vis en zeevruchten, groente en fruit, olijfolie en honing. Ook geldt deze verplichting wanneer het ontbreken van herkomstinformatie de consument kan misleiden, bijvoorbeeld bij producten met geografische aanduidingen zoals vlaggen.

Volgens supermarktbranchevereniging Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) moeten consumenten 'weloverwogen kunnen kiezen welk product met welke herkomst zij kopen. Het juist en volledig etiketteren van producten is daarom van belang'.

Het CBL laat weten dat supermarkten zelf verantwoordelijk zijn voor de juiste etikettering van huismerkproducten. Bij A-merken ligt die verantwoordelijkheid bij de fabrikant. Het CBL heeft verder geen informatie over individuele assortimentskeuzes en voorkeuren van consumenten in het koopgedrag wat betreft herkomst van producten.

6. Hoe raakt een boycot een land anders dan tegenheffingen?

"Importheffingen zijn minder moreel geladen dan een boycot", zegt Garretsen. "Die hoeven niet per se iets goeds of fouts te betekenen. Landen kunnen gewoon blijven handelen. Alleen maakt een van de twee, of beide, het duurder. Het is van een andere orde wanneer een land zegt: 'Ik wil jouw producten helemaal niet meer.'"

"De laatste stand van zaken is dat het voor Europa misschien toch lijkt mee te vallen met de Amerikaanse importheffingen. Maar wat Amerika en China nu onderling doen - steeds hogere en hogere importheffingen - gaat op den duur in de praktijk over in een boycot. Dan kunnen Chinese producten niet meer naar Amerika geëxporteerd worden, en Amerikaanse producten niet meer naar China. Als dat doorgaat, escaleert een handelsoorlog in een handelsboycot."

"De impact van boycotacties tegen Amerika lijkt op de korte termijn misschien gering", zegt Janse. "Maar als je het bredere plaatje bekijkt, dan besef je dat een boycot onderdeel is van het grotere fenomeen dat een land z'n status verliest. Amerika verliest een deel van de invloedsfeer die het na de Tweede Wereldoorlog heeft gekregen. En mensen zien Amerika niet langer vanzelfsprekend als een betrouwbaar land."