De brand op het vrachtschip vol met auto's ten noorden van Ameland is nog steeds niet geblust. Dat kan komen doordat er ook elektrische auto's aan boord zijn. Als die in brand vliegen, zijn ze namelijk niet te blussen, waarschuwen deskundigen.

De brand ontstond afgelopen nacht toen het schip de Fremantle Highway ten noorden van Ameland op de Waddenzee voer. Aan boord zijn zo'n 3.000 auto's, waarvan 25 elektrische auto's. Het schip was onderweg van de Bremerhaven in Duitsland naar Port Said in Egypte.

Evenveel brandgevaar

De kustwacht liet rond het middaguur weten dat de brand nog steeds niet geblust kan worden. Het is onduidelijk hoe de brand is begonnen. Eerder zei de kustwacht te vermoeden dat de brand was ontstaan bij een van de elektrische auto aan boord, maar de dienst zegt nu dat de oorzaak van de brand onduidelijk is.

Vaak wordt gedacht dat elektrische auto's brandgevaarlijker zijn, maar dat valt volgens lector brandveiligheid aan de TU Eindhoven Ruud van Herpen wel mee. "Dat is een onterechte aanname", benadrukt hij. Alleen als een elektrische auto aan de lader zit, is de kans op brand groter. "Dan kan de auto overbelast en oververhit raken, waardoor hij vlam kan vatten."

Lastiger te blussen

De kans dat een elektrische auto in brand vliegt ten opzichte van een benzine- of dieselwagen is dus even groot. Aan boord van het schip zijn ongeveer 3.000 auto's, waarvan 25 elektrische auto's. "De kans lijkt me dus veel groter dat de brand is ontstaan in een conventionele auto", zegt Van Herpen.

Wel is het zo dat als een elektrische auto in brand vliegt, het veel lastiger is om het vuur te blussen. "Die accu is beschermd met een heel sterk omhulsel, om ze goed te beschermen, ook bij ongelukken bijvoorbeeld. Je komt er met bluswater niet bij", legt de lector uit. "En door de rook die ontstaat, is het ook heel lastig om te zien waar de brand echt zit."

Opnieuw in brand vliegen

De accu in een elektrische auto is volgens hem 'niet met water en niet met schuim' te blussen. Er is eigenlijk niets dat je kunt doen aan een brandende elektrische auto. "Je kunt alleen alles eromheen nat houden, zodat de brand niet verder uitbreidt."

Als een elektrische auto in de brand vliegt, is die brand niet per se groter dan bij een 'gewone' wagen. "Het vervelende is wel dat een elektrische auto weer opnieuw kan ontvlammen", legt Van Herpen. "Maar uiteindelijk kan die vlam niks meer aansteken, want de auto's in de omgeving zijn dan al aangestoken. Het is vooral vervelend dat je niet weet waar je aan toe bent."

Bron: AFP

'Dompelcontainer is overdreven'

Je ziet weleens dat een dompelcontainer wordt ingezet om een elektrische auto niet meer opnieuw in de brand te laten vliegen als het voertuig heeft gebrand, maar de deskundige denkt niet dat dit een oplossing kan zijn.

"Dat is een hele kostbare operatie", zegt hij. "Het doel van die methode is om de auto met zoveel mogelijk water te koelen, zodat de brand uitgaat en uitblijft. Maar ik vind het een overdreven manier van blussen. Vaak moet een brandende auto dan nog eerst uit een stalling of garage gehaald worden, en dat alleen is al een hele risicovolle activiteit."

Onderzoek doen kan nog niet

Het gaat waarschijnlijk nog wel even duren voordat er echt goed onderzoek gedaan kan worden naar de oorzaak van de brand op het schip Fremantle Highway bij Ameland. En dat onderzoek duurt nu bovendien mogelijk ook langer als er elektrische auto's bij betrokken zijn.

"Er moet namelijk altijd eerst gewacht worden totdat zeker is dat de elektrische auto's niet opnieuw in brand zijn gevlogen, voordat bijvoorbeeld de schade kan worden opgemaakt", zegt Van Herpen. Daarnaast moet ook Panama, onder welke vlag het vrachtschip vaart, officieel een verzoek indienen om een onderzoek te beginnen.

Het ministerie van Landbouw publiceerde onlangs het Actieplan Biodiversiteit. Eerdere doelen worden in dat plan afgezwakt, ondanks dat het slecht gaat met de biodiversiteit in Nederland. Maar ondertussen kunnen burgers wel zelf aan de slag.

Het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) presenteerde eind maart het nieuwe Nationaal Biodiversiteit Strategie & Actieplan Nederland. Staatssecretaris Jean Rummenie (BBB) schreef in een begeleidende brief aan de Tweede Kamer dat het doel om de ecologische voetafdruk van Nederland vóór 2050 te halveren, wordt losgelaten.

Veel soorten al verdwenen

Een zorgelijke ontwikkeling, vindt programmaleider biodiversiteit Jeanne Nel van de Wageningen University & Research (WUR). "Nederland is al een van de slechtst scorende landen van Europa als het gaat om biodiversiteit. Veel dier- en plantensoorten zijn bedreigd of al verdwenen."

"Er zijn enkele geïsoleerde succesverhalen, waarbij de hoeveelheid en diversiteit van planten en dieren weer toeneemt", vervolgt de onderzoeker. "Maar over de hele breedte blijven we de natuur aantasten, het water vervuilen, de bodemgezondheid schaden en dus de biodiversiteit verminderen."

'Biodiversiteit is een levensvoorwaarde'

De grootste boosdoeners zijn intensieve landbouw en verstedelijking, waardoor natuurlijke leefgebieden verdwijnen. "Biodiversiteit is geen luxe", zegt Nel. "Het is een levensvoorwaarde."

"Omdat we er als mensen letterlijk afhankelijk van zijn. Voor schoon drinkwater en een vruchtbare bodem, maar ook voor de bestuiving van gewassen en zelfs voor ons mentale welzijn."

'Ook voor boeren belangrijk'

GroenLinks-PvdA-Tweede Kamerlid Laura Bromet noemt het nieuwe biodiversiteitsplan van het ministerie 'een gemiste kans'. "We waren goed bezig in Nederland om de natuur weer een beetje op weg te helpen", zegt ze.

"Maar nu is er een kabinet met twee bewindspersonen op het ministerie van LVVN, die er alleen maar voor de kortetermijnbelangen van de landbouw zitten", vindt het Kamerlid. "De natuur lijkt hen heel vaak in de weg te zitten. Biodiversiteit is maar een lastpak voor dit kabinet. Terwijl ik denk dat het juist voor de boeren ontzettend belangrijk is."

Curve ombuigen

Biodiversiteitsexpert Nel beaamt dat een sturende rol van de overheid essentieel is. "Er moet echt opgeschaald worden. We moeten de curve van de afnemende biodiversiteit ombuigen."

Buiten de overheid om kunnen burgers zelf ook actie ondernemen, benadrukt Paulien van der Geest. Zij is expert duurzaam tuinieren bij voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal. "Mensen kunnen de natuur op allerlei manieren een handje helpen."

Dertien Hoge Veluwes

Volgens haar is er veel winst te behalen in particuliere tuinen. "70 procent van de Nederlandse huishoudens heeft een tuin, met een gemiddelde grootte van zo'n 130 vierkante meter. Bij elkaar opgeteld is dat een oppervlakte die gelijkstaat aan dertien keer het Nationaal Park De Hoge Veluwe."

"Stel dat al die tuinbezitters tien vierkante meter extra vergroenen," berekent Van der Geest, "bijvoorbeeld door bloemen te planten waar nu nog tegels liggen. Dan creëren ze samen direct een nieuw natuurgebied ter grootte van De Hoge Veluwe. Dat is meer dan symboliek, dat is echte winst voor insecten, vogels, planten en bodemleven."

Driekwart wil insecten graag helpen

Milieu Centraal zet zich samen met natuurorganisaties en tuinbrancheverenigingen in voor meer biodiversiteit, onder meer tijdens de zogeheten Maand van de Groene Tuin. De hele maand april werden er workshops en activiteiten georganiseerd rondom het vergroenen van tuin en terras.

"We hebben onderzoek gedaan waaruit blijkt dat driekwart van de respondenten heel graag bijen en vlinders en andere insecten wil helpen met een goede omgeving", vertelt Van der Geest. "Maar vaak weten tuin-, terras- en balkonbezitters niet zo goed hoe dat moet."

Inheemse plantensoorten

Het begint met simpele keuzes, volgens de expert. "Zet een regenton neer. Laat een hoekje rommelig voor egels en bijen. Maar vooral: verruil die hortensia of die vlinderstruik voor een inheemse plantensoort, zoals een Gelderse roos of een wilde liguster. Dit soort inheemse planten zijn erg belangrijk, want daar komen bedreigde inheemse insectensoorten op af."

Juist die insecten hebben hulp nodig: in de afgelopen 25 jaar is zo'n 75 procent van alle vliegende insecten in Nederland uitgestorven. "Dat is best schokkend, want niet alleen vogels en andere dieren hebben deze vliegende insecten nodig. Ook wij hebben ze hard nodig voor onze voedselgewassen", waarschuwt Van der Geest.

Plantjes zonder pesticiden

De expert heeft nog een belangrijke tip: "Let op dat je een biologische plant koopt. Dat maakt heel veel uit. Voor biologische planten zijn namelijk geen bestrijdingsmiddelen gebruikt die giftig zijn voor bijen. Als een bij afkomt op een mooie en aantrekkelijke plant die wel gekweekt is met gif, dan gaat ze daarvan eten en sterft ze vervolgens misschien alsnog. Dat is het tegenovergestelde van wat je wil bereiken."

"Burgers kunnen zeker een bijdrage leveren", vindt ook onderzoeker Jeanne Nel. "Maar het is de verantwoordelijkheid van de overheid om het makkelijker te maken voor mensen om dat daadwerkelijk te doen, om de natuur terug in ons leven te brengen."