Eerste Hulp bij Thuiszitten: 4000 kinderen met autisme zitten gedwongen thuis

Naar schatting vierduizend kinderen met autisme tussen de 4 en 18 jaar zitten gedwongen thuis, omdat ze geen passend onderwijs krijgen. Dat moet veranderen, zegt Monique Post van de stichting Vanuit autisme bekeken (VAB). Maandag worden vierduizend lege schoolschriften voor de Tweede Kamer neergelegd, één voor elk kind dat thuis zit.

Een van de lege schriftjes legt de stichting neer voor Julia Smit. Julia is 16 jaar en zit al meer dan vier maanden thuis. Door haar autisme lukt het haar niet om naar de derde klas van het Havo te gaan. Haar tijd vult ze nu met viool spelen en klassieke muziek luisteren.

"Uiteindelijk draait alles om geld", schrijft Julia in een handgeschreven brief aan minister Arie Slob van Onderwijs. "Kinderen kunnen daar heel ongelukkig van worden en eindigen alleen thuis."

(Lees verder onder de brief)

Het probleem van thuiszitters is groter dan ooit

Met de schoolschriftenactie #thuiszittersNee hopen verschillende organisaties de aandacht van de politiek te trekken. De belangenvereniging voor mensen met een pgb, Per Saldo, schaart zich achter de actie. Net als de organisaties Balans, AutiPassend Onderwijs Utrecht en de Nederlandse Vereniging voor Autisme NVA. De organisaties benadrukken allemaal: het probleem van thuiszitters is groter dan ooit.

De organisaties hebben ook een manifest opgesteld waarin ze vragen om samen een taskforce Eerste Hulp bij Thuiszitten (EHBT) op te richten. Een soort Wegenwacht voor ouders die door complexe regels en grote lokale verschillen in de problemen komen en via de EHBT subiet geholpen kunnen worden. Verder bepleit VAB in het manifest meer maatwerk in de hulp, ruimte voor de leraar en gedegen onderzoek naar de achtergrond van thuiszitters.

"Nu raken kinderen onnodig beschadigd. Het recht op onderwijs stelt op deze manier niets voor. Door decentralisatie is passend onderwijs een loterij geworden. Veel hangt veel af van waar je woont en wie je tegen komt. Het oplossend vermogen per gemeente verschilt enorm", schrijven de organisaties in het manifest. 

Minister Slob is ontevreden

In een reactie laat minister Arie Slob weten dat hij de zorgen van de leerlingen, hun ouders en ook de leraren begrijpt. Hij erkent dat er te weinig naar het kind wordt gekeken. "Het is teveel een bestuurlijke constructie geworden en het kind staat niet meer voorop, maar het systeem. Dat moet anders. Er moet een einde komen aan de bureaucratische werkwijze van het aanvragen van zorg en leerlingen in het hele land moeten kunnen rekenen op dezelfde kwaliteit van zorg. Ik zie dat op veel plekken de registratie al verbeterd is." 

De minister heeft het briefje van Julia inmiddels gelezen en gevraagd of hij haar kan bellen. "Omdat het onaanvaardbaar is dat kinderen zoals Julia ongelukkig thuis komen te zitten."

Kinderen krijgen geen passend onderwijs

Volgens berekeningen van AutiPassend Onderwijs waren er 14.417 kinderen die het schooljaar 2016/2017 geen passende leerkansen kregen. Vanuit autisme bekeken schat dat er zelfs nog meer kinderen buiten de boot vallen. Met deze bevindingen lijkt weinig gebeurd. Post: “Het streven is om in 2020 geen enkel kind langer dan drie maanden thuis te laten zitten zonder passend onderwijsaanbod, zoals afgesproken in het thuiszitterspact, maar in dit tempo wordt deze doelstelling volgens ons nooit gehaald."

Post, die zelf is gediagnostiseerd met autisme en vertrouwenspersoon is van thuiszittende scholieren, vindt dat het kind eerder gehoord moet worden bij het zoeken naar oplossingen. "Er wordt óver kinderen vergaderd en niet met hen. Terwijl juist het kind het meest deskundig is als het gaat om zijn eigen situatie." Bovendien duren de procedures lang. "Kinderen begrijpen dat niet en daar hebben ze gewoon gelijk in."