'Eerst ontplooien en dan pas settelen': jongere generatie stelt belangrijke keuzes langer uit dan de babyboomers

Jongere generaties beginnen aanzienlijk later met studeren, een vaste relatie, trouwen en kinderen krijgen dan de babyboomers. Een verworvenheid, maar dat uitstellen van 'life events' is niet alleen een zegen. "Het levert ook een hoop stress op."

"Wij hebben bijvoorbeeld gesprekken óf we wel willen trouwen", zegt schrijver Milou Deelen (26). "Misschien wil ik wel trouwen, maar ik weet eigenlijk niet waarom. Ik ben er nog totaal niet mee bezig."

'Life events'

En ze is niet de enige. Tanja Traag, hoofdsocioloog bij het CBS, ziet dat het een trend is. "Wat je tien jaar geleden nog in je 'twenties' deed, schuift nu steeds verder op tot rond of voorbij de 30e verjaardag", vertelt Tanja Traag, hoofdsocioloog bij het CBS. "Denk aan samenwonen, een huis kopen of kinderen krijgen."

Economische factoren zoals het gebrek aan vaste contracten en de krappe huizenmarkt spelen een rol, maar Traag geeft aan dat het ook om bewuste keuzes gaat: "Men kiest vaker voor langer studeren, om later uit huis te gaan en om te zoeken naar een juiste partner."

De babyboomers braken met traditie

"Deze generatie wil zich eerst ontplooien en dan pas settelen. Met name het huwelijk als voorwaarden voor het starten met kinderen is zeer sterk afgenomen."

Volgens Traag hebben de babyboomers hebben dit stramien doorbroken. "Ze hebben geëxperimenteerd met andere vormen van samenleven: samenwonen, het blijven werken van vrouwen na het eerste kind en scheiden."

Vrouwen waren ondergeschikt

Toch hebben de babyboomers zelf maar ten dele geprofiteerd van dat uitstellen van 'life events'. Dieny Scheffer, voorzitter van Koninklijk Nederlandse Vereniging voor Huisvrouwen, maakte mee dat de strijd eerst nog gestreden moest worden: "Tot 1956 mocht je niet eens zelf een fiets kopen. Dan moest je man toestemming geven. Als je getrouwd was je 'vrouw van'. Je was ondergeschikt. Daar hebben we als vrouwenbeweging hard tegen gestreden"

Psychotherapeut Carien Karsten is zelf babyboomer en heeft die verandering in denken zich duidelijk zien voltrekken: "Op een gegeven moment studeerde ik al en had ik een vaste vriend. Ik was dolblij dat ik via de huisarts de pil kon krijgen, maar je dacht toch niet dat ik dat aan mijn vader vertelde."

Stress door uitstel

Daarna ging het hard, zegt Traag: "Je kreeg anticonceptie en je kon doorstuderen. En die vrouwen gingen opeens als een speer in het voortgezet onderwijs. Die overstegen de jongens. Opeens werd duidelijk dat ze net zoveel hersencellen hadden. "

Toch ziet Carien Karsten in haar praktijk ook wat de nadelige gevolgen zijn van dat uitstellen van levensfasen. "De druk is een stuk groter. Vrouwen willen het goed als toekomstig moeder, in je werk, in je vriendengroep, binnen je familie." Ook ziet Karsten dat het uitstellen van het krijgen van kinderen spanning oplevert in relaties.