Vrijwilligers bij de brandweer kunnen in grote problemen raken als ze een ongeval oplopen. "Omdat het geen werknemers zijn moeten ze apart worden verzekerd. Maar de verzekering dekt niet alles", zegt hoogleraar Arbeidsrecht Evert Verhulp.

"Een vrijwilliger bij de brandweer heeft geen arbeidsovereenkomst en is ook geen werknemer, maar hij krijgt wel betaald", zegt hoogleraar Arbeidsrecht Evert Verhulp. "Hij voldoet eigenlijk aan alle eisen van een werknemer, maar hij wordt niet beschouwd als werknemer. En het gekke is: dat kan gewoon, want de overheid hoeft niet te voldoen aan de arbeidswet."

80 procent blust vrijwillig

"Er wordt in Nederland heel veel vrijwilligerswerk gedaan", zegt Verhulp. De brandweer bestaat voor 80 procent uit vrijwilligers: 19.000 vrijwilligers tegenover 5.000 beroepsbrandweerlieden. Maar de vrijwilligers worden niet goed verzekerd, zegt de Vakvereniging voor Brandweer Vrijwilligers. Tientallen vrijwilligers kregen niets uitgekeerd na een ernstig ongeval tijdens hun dienst.

Vrijwillige brandweerlieden krijgen een vergoeding voor hun werk voor de overheid, maar wanneer er tijdens dat werk iets misgaat kunnen ze in grote financiële problemen raken. Verzekeraars keren namelijk alleen uit wanneer het letsel verband houdt met de werkzaamheden, zoals brandwonden of hersenschade door een instortend huis. Schade door een herseninfarct of hartaanval tijdens een brandweerdienst, wordt niet vergoed.

Waarom zijn vrijwillige brandweerlieden niet goed gedekt? "Het blijven vrijwilligers in juridische zin", legt Verhulp uit. "Het gevolg daarvan is dat overheden geen standaard hebben ontwikkeld om verzekeringen of andere dingen te regelen." En nu ligt er de vraag of de juridische status van brandweermensen per 1 januari 2020 gaat veranderen.

Evert Verhulp
Bron: EenVandaag
Hoogleraar Arbeidsrecht Evert Verhulp

Maatschappelijke taak

"Vanaf 1 januari is de arbeidswetgeving ook van toepassing op de overheid. Dan moet de overheid bij iedereen die ze laten werken, kijken of het wetboek van toepassing is." Verhulp legt uit dat de vrijwilligers vanaf dat moment waarschijnlijk als werknemer beschouwd zouden moeten worden. "Maar in de Tweede Kamer is vorige week een motie aangenomen om dat in het geval van de brandweervrijwilligers toch weer anders te laten zijn. Nu is de vraag of ze dat voor 1 januari nog kunnen regelen."

"Juridisch gezien doen de veiligheidsregio's niets fout", zegt Verhulp. Maar hij benadrukt dat brandweerlieden een maatschappelijk belangrijke taak vervullen en dat het de vraag is wat we met ons publieke geld doen. "Keer je dat uit aan het individu dat schade heeft geleden terwijl diegene de samenleving probeerde te redden, of ga je daar andere nuttige dingen mee doen? Het is toch gek dat mensen die hun leven wagen om vrijwillig branden te blussen, onvoldoende verzekerd hun werk moeten doen?"

Lees ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.