Een omstreden aanpak, maar het werkt: zo voert Denemarken het strengste asiel- en migratiebeleid van heel Europa

Nergens in Europa gaan ze zo ver om vluchtelingen en migranten te weren als in Denemarken. Het land voert een keihard anti-immigratiebeleid dat zelfs wordt gesteund door de linkse sociaaldemocraten. Maar de vraag is: tegen welke prijs?

Met de kennis van nu is het moeilijk voor te stellen dat Denemarken ooit het eerste land was dat een handtekening zette onder het Vluchtelingenverdrag van de Verenigde Naties. Het migratie- en asielbeleid in Denemarken geldt vandaag de dag als een van de strengste in Europa en de laatste tijd zijn de duimschroeven nog verder aangedraaid.

Omstreden beleid

Wat vooral opvalt is dat het harde beleid wordt gesteund door partijen van links tot rechts op het politieke spectrum. En dus kan er ook snel werk van worden gemaakt, iets wat de Denen dan ook doen. Zo besloot Denemarken dit jaar als eerste land in Europa dat ze Syrische vluchtelingen gedwongen willen terugsturen naar Syrië omdat het er weer veilig zou zijn.

Ook nam het Deense parlement een wet aan die regelt dat asielzoekers hun procedure moeten afwachten in een land buiten Europa. Met onder meer Rwanda, Egypte en Eritrea zou nu worden gesproken over een dergelijke constructie. Dit alles zou haaks staan op het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens en het VN Vluchtelingenverdrag.

'We zijn als Europa naïef geweest'

Over dat verdrag zei de Deense premier eerder al dat het wellicht tijd wordt 'om de regels van het spel aan te passen'. Ook de huidige minister van Immigratie en Integratie Mattias Tesfaye - zelf zoon van een immigrant uit Ethiopië - heeft een duidelijk doel voor ogen: "We willen de Deense welvaartsstaat niet afbreken door ongecontroleerde asielmigratie", vertelt hij in zijn werkkamer in Kopenhagen.

Volgens hem zijn we als Europa veel te naïef geweest als het gaat om migratie. "We hebben tot nu toe onvoldoende rekening gehouden met culturele verschillen. We dachten dat als mensen een baan zouden krijgen dat ze dan net zo zouden gaan denken als wij, maar dat is niet zo."

Bron: EenVandaag

Drastische daling aantal asielaanvragen

De Deense regering wil er zo dus alles aan doen om nieuwe migratie- en vluchtelingenstromen te voorkomen en die tactiek lijkt te werken. Tijdens de absolute piek van de vluchtelingencrisis in 2015 vroegen meer dan 21.000 mensen asiel aan in Denemarken. In de eerste 10 maanden van 2021 bleef het aantal steken op 1.526 asielaanvragen.

Veel asielzoekers keren zich nu op voorhand al tot andere landen in Europa zoals Duitsland en Nederland, omdat de kans op succes in Denemarken minimaal is.

'Een politiek spel'

Dat ziet ook de Deense advocaat Niels-Erik Hansen, die dit alles vooral een politiek spel noemt. Hij maakt zich hard voor de zaak van asielzoekers en betwist het beleid van de Deense regering voor de rechter.

"Dat Denemarken vooraan staat met dit soort omstreden maatregelen maakt dat wij nog harder ons best doen", zegt hij. "Want we weten dat andere landen hiervan zullen leren en dat rechtse partijen in bijvoorbeeld Spanje of Frankrijk dit voorbeeld ook weer zullen aanvoeren en willen kopiëren."

'Europese asielsysteem is een leugen'

Aan deze kritiek heeft de Deense minister geen boodschap. Hij is glashelder: "Het huidige Europese asielsysteem is in mijn ogen een grote leugen. De veronderstelling is namelijk dat dit een humaan beleid is. En dat is het helemaal niet", vertelt de sociaaldemocraat.

"We kunnen op deze manier niet verder gaan. Dus iemand zal met een nieuwe aanpak moeten komen. Ons doel is om te laten zien dat we een humaan asielbeleid kunnen voeren dat aansluit op de verzorgingsstaten in Europa."

Veel te naïef

Volgens Tesfaye is het daarom belangrijk dat Europa beter omgaat met migratie. "Als je de immigratie niet onder controle hebt dan zijn het de arbeiders die de tol betalen. Niet de rijken, maar hele gewone mensen."

Hij ziet het als sociaaldemocraat dan ook als zijn taak om immigratie gecontroleerd te laten plaatsvinden. "Anders kunnen we de sociaaldemocratie net zo goed opheffen, want dan zouden we niet meer voor de zwakkeren van de samenleving zorgen."