"Niemand weet hoe lang het nog gaat duren, een maand, 6 maanden, een jaar... Geen idee." Mohamed (29) komt uit Jemen en mag in Nederland blijven. Al bijna een half jaar wacht hij op een huis, net als 11.000 andere statushouders.

De asielzoekerscentra puilen uit. Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) komt binnenkort mogelijk opvangplekken tekort. Het grote probleem is de doorstroming: 11.000 mensen hebben al een verblijfstatus, maar geen huis.

'Helemaal vol'

"We zitten nu ronduit helemaal vol", zo zegt Milo Schoenmaker, voorzitter van het bestuur van het COA. De doorstroom van statushouders naar reguliere huizen zou meer dan welkom zijn, maar hij 'begrijpt dat de woningmarkt ook heel gespannen is'.

Ondertussen werkt de IND een flinke achterstand in asielaanvraag-procedures weg. "6000 mensen wachten al langer dan de wettelijke termijn van 14 weken op woonruimte", vertelt Schoenmaker.

Bekijk ook

Uren reistijd voor een stage

Al het wachten brengt statushouders soms in lastige situaties. Zo zat Mohamed tot voor kort in een AZC in Maastricht. Maar het COA, dat statushouders over Nederland verdeelt, wees hem toe aan de gemeente Amsterdam. Die moet een huis voor hem regelen. Een bijna onmogelijke spagaat was het gevolg. Om een leven op te bouwen vond de IT'er een stage in Amsterdam.

"Ik had geen zin om in het AZC maar te gaan zitten wachten." Dat leverde hem 6 tot 7 uur treintijd op per dag, van Maastricht naar de hoofdstad en weer terug. Sommige dagen vielen mee: "Dan genoot ik van een leuke podcast of een goed boek. Maar andere dagen waren zo zwaar. Het leverde zoveel stress op niet te weten hoe lang ik dit zou moeten doen."

Verslaggever Laura Kors in gesprek met Mohamed over het wachten op een huis

Geen creativiteit in het AZC

Op sommige dagen was zijn reis tevergeefs. Dan strandde Mohamed door treinstoringen in Utrecht en kon hij onverrichter zaken weer terug naar Maastricht. Toch vertelt hij dat hij liever 7 uur per dag in de trein zat, dan in het AZC rond te hangen met mensen die door hun omstandigheden zwartgallig waren geworden en alleen maar zaten te wachten. "Alle creativiteit verdwijnt daar."

Na bijna een jaar regelde hij een logeeradres in de buurt van Amsterdam, maar wachten op een huis doet hij nog steeds. Hij kan niet wachten tot het zover is. "Eerst ging ik van AZC naar AZC, nu logeer ik bij mensen, misschien moet ik daar wel weg op den duur. Door deze onrust kan ik me niet concentreren op andere prioriteiten. De belangrijkste vraag in het leven is: op welk kussen rust mijn hoofd vanavond?" Aangezien zijn stage inmiddels een volwaardige baan is geworden, zou hij zich graag meer richten op promotiekansen. Dat lukt nu moeilijk.

Vluchtelingen
Bron: ANP
Afghaanse vluchtelingen komen aan in ons land, maar is er wel plaats?

Huis afgewezen

De Syrische Seedra (24) wacht al een jaar en zeven maanden op een huis. Ze woont met haar twee zusjes en moeder in het AZC in Sneek. Het COA heeft bepaald dat ze in Leeuwarden moeten gaan wonen.

Na 8 maanden kregen ze als statushouders een eerste huis aangewezen. Dat hebben ze afgewezen. "Het was vlakbij de militaire vliegbasis Leeuwarden. Mijn zusje kan niet tegen het geluid van de straaljagers. Ze heeft daar in de oorlog een trauma aan opgelopen."

Moe van connecties maken

Het is lastig dat ze nog niet in Leeuwarden kunnen wonen, omdat ze daar wel heen moeten om bijvoorbeeld taallessen te volgen. "De gemeente waar je moet gaan wonen is daar nu al verantwoordelijk voor", legt ze uit. Verder levert het gesteggel over reiskosten op.

Seedra en haar familieleden zijn in totaal zes keer verhuisd na hun aankomst in Nederland, respectievelijk naar AZC's in Ter Apel, Budel, Heerhugowaard, Assen, Balk en Sneek. Ze verzucht: "Ik ben zo moe van het maken van nieuwe connecties met mensen, ik kan niet wachten om gewoon een vaste woonplaats te hebben".

Bekijk ook

Korter wachten dan Nederlanders

Hoe lang het zal duren voor Mohamed en Seedra een huis te krijgen is dus onduidelijk. In Amsterdam zal dat voor Mohamed wel sneller zijn dan de gemiddelde wachttijd voor Nederlanders van 13 jaar. Hij krijgt er veel commentaar van Nederlanders op. "Ik begrijp het. Zij zeggen: 'Jij komt uit de woestijn naar Nederland en krijgt meteen een huis en wij zijn hier geboren en moeten heel lang wachten'. Maar ja, welke keuze heb ik?"

Hij wijst erop dat het woningtekort er al was voordat grote groepen vluchtelingen naar Nederland kwamen. "Overigens, als er ooit een tijd komt dat Nederland in een crisis zit en mensen naar Jemen vluchten, dan zullen wij graag onze huizen openen en jullie onderdak bieden."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.