radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Doe eens wat nuttigs in je vakantie: Steef ging 'trashpacken' langs de Noordzee

Doe eens wat nuttigs in je vakantie: Steef ging 'trashpacken' langs de Noordzee
Steef verzamelt zwerfafval langs de Nederlandse kustlijn
Bron: EenVandaag

Ze liep 21 dagen langs het strand, van Den Helder naar Cadzand. Haar doel: zoveel mogelijk zwerfafval opruimen. Zien opruimen doet opruimen, want allerlei mensen sloten zich bij aan bij Steef de Ruijter (30). "Zelfs een ezel liep mee!"

Gewapend met een prikstok en afvalzak liep ze van Den Helder naar Cadzand. "Ik zag allemaal beelden van plastic in de zee en hoeveel plastic stormvogels en walvissen in hun buik hebben. Ik vind het zo erg dat al die dieren het loodje leggen." Om die reden besloot de dierenvriend tijdens haar zomervakantie zwerfafval te rapen langs de Nederlandse kust.

Ezel met manden afval

Het is niet bepaald een luiervakantie, maar wél aan het strand. "Ik werd midden in de nacht wakker en dacht: ja, dat ga ik doen! Het is een leuk avontuur, ik leer mensen kennen en dan doe ik nog wat goeds voor de natuur."

Die liefde voor de natuur bepaalt wel vaker de weg die Steef gaat. De zzp'er uit Wageningen geeft les op basisscholen over zwerfafval en de 'plastic soep', eerder werkte ze als assistent-zeeleeuwentrainster. Tijdens haar tocht sluiten mens en dier zich aan. Op de 19e dag liep er zelfs een ezel mee, ingepakt met manden waar het afval in kon.

Tess is trots op haar beste vriendin en helpt Steef met het opruimen van afval
Bron: EenVandaag
Tess is trots op haar beste vriendin en helpt Steef met het opruimen van afval

Slapen bij onbekenden

Een intensieve vakantie: Steef liep zo'n 13 km per dag door het zand, in totaal zo'n 250 kilometer. Met luieren heeft ze niks. "Ik kan niet de hele dag op het strand zitten niksen. Ik vind het heerlijk om iets actiefs te doen te hebben." Beste vriendin Tess van der Drift ziet hoe fanatiek Steef is. "Ik dacht haar even met de auto over de kering te rijden, maar dat ging niet door, want ze wilde de hele kust aflopen en geen stukjes afsnijden."

Steef kreeg hulp van alle kanten. Op Facebook meldden mensen zich niet alleen aan om mee te lopen, maar werden haar ook slaapplaatsen aangeboden. "Vanavond slaap ik bijvoorbeeld bij Gieske. Geen idee wie het is, maar ze houdt van de natuur, dus het zal wel goed zijn," lacht Steef.

Luisteren

Interview: Steef vertelt in Radio EenVandaag over haar opruimtocht langs de Nederlandse kust.

50 tot 300 miljoen kilo zwerfafval

Het is niet vreemd dat burgers zich massaal inzetten om afval op te ruimen. Schattingen over zwerfafval in Nederland lopen uiteen van 50 tot 300 miljoen kilo per jaar. Dieren raken verstrikt in het afval en het komt in hun maag terecht. Volgens LTO Nederland sterven er jaarlijks 4000 koeien omdat ze afval binnen hebben gekregen.

Ik kom alles tegen: van visnetten tot sigarettenpeuken, potten pindakaas, onderbroeken, een halve bruinvis en een dode zeehond.

"Wat ik vooral op het strand vind zijn visnetten," zegt Steef. "Maar ook sigarettenpeuken, ballonnen, potten pindakaas, onderbroeken en sokken. Je komt van alles tegen onderweg. Ik heb ook een halve bruinvis gevonden, en een dooie zeehond". Het ene strand is veel schoner dan het andere, maar er is altijd iets te vinden. Vriendin Tess ziet bijvoorbeeld veel visdraadjes liggen. "Die wikkelen zich om het zeewier, waardoor dieren het binnenkrijgen. Dat is erg schadelijk."

Mens en dier hielp mee met het opruimen van zwerfafval
Bron: EenVandaag
Mens en dier hielp mee met het opruimen van zwerfafval

Ploggen, plandelen en trashpacken

Bewegen combineren met afval opruimen is een trend. De Zweedse Erik Ahlström startte in 2016 de 'ploggersbeweging'. Ploggen is een samentrekking van het Scandinavische woord plocka, wat plukken betekent, en jogging. Ploggers ruimen al joggend afval op. Goed voor het milieu en de conditie.

De trend waaide over naar Nederland. Fanatieke ploggers en plandelaars (wandelaars die afval opruimen) organiseren heuse tochten, want afval opruimen doe je samen. Steef is niet de enige die haar vakantie aangrijpt om zwerfafval op te ruimen. De Nederlander Tijmen Sissing begon een wereldwijde community van trashpackers, backpackers die afval opruimen. Inmiddels hebben meer dan 10.000 trashpackers van over de hele wereld zich aangesloten.

Lees ook

'Ik kom de gekste dingen tegen'

Andries Veurink van stichting GoClean de Liemers noemt zichzelf semi-professioneel plogger. Twee keer per week rent hij enkele kilometers en hij komt altijd met een goed gevulde zak terug. Daarnaast doet hij mee aan ploggingruns. "Je moet er geoefend in raken. Het is best lastig met zo'n grote zak, maar je verbrandt er wel meer calorieën mee."

Onderweg komt Veurink de gekste dingen tegen. "Op sommige plekken weet ik het precies: ik vind bijvoorbeeld altijd op dezelfde plek twee flessen sherry." Het afval voert hij in in de Litterati app. Die verzamelt data over zwerfafval. "Dit is handig voor gemeenten", zegt Veurink. "Zo weten zij waar ze moeten opruimen. Daarnaast wijst het fabrikanten erop dat we de door hun geproduceerde verpakking vaak vinden." Veurink ziet dat veel van deze fabrikanten vervolgens milieuvriendelijke verpakkingen ontwerpen. Ook Steef gebruikt de Litterati app.

Andries raapt kilo's zwerfafval tijdens het hardlopen
Bron: EenVandaag
Andries raapt kilo's zwerfafval tijdens het hardlopen

We kunnen met z'n allen een goed voorbeeld geven

Het verschil maken

Gaat de zelfredzaamheid van de burger niet te ver als we massaal zwerfafval moeten gaan rapen? Volgens Andries moet de overheid echt bijspringen. "Er is betere educatie nodig en statiegeld op flessen en blikjes." Steef vindt dat we zelf ergens moeten beginnen. "We kunnen met z'n allen een goed voorbeeld geven en dan komt de overheid ook wel helpen," zegt ze. "Als iedereen een mini verschilletje zou maken, dan wordt het een mega verschil!"

Wat haar volgende project gaat worden, weet Steef nog niet. "Ik word vanzelf wel weer een keer wakker met een leuk idee."

Tv-reportage: Afval opruimen in de zomervakantie

Lees ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Israël wil noodhulp in Gaza zelf gaan regelen: 'Probeert internationale gemeenschap buitenspel te zetten'

De nood is hoog in Gaza: omdat de grenzen al 2 maanden worden dichtgehouden door Israël is er een groot tekort aan voedsel, schoon water en medische hulp. Israël zou nu tóch hulp willen toelaten, maar alleen niet meer via internationale hulporganisaties.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Israël overweegt volledige bezetting van Gaza: 'Palestijnen op kluitje in zuiden, waarschijnlijk bouw van nieuwe nederzettingen'

Israël overweegt volledige bezetting van Gaza: 'Palestijnen op kluitje in zuiden, waarschijnlijk bouw van nieuwe nederzettingen'
Bron: EPA

Israël voert de militaire strijd tegen Hamas op en wil delen van de Gazastrook bezetten, zegt premier Benjamin Netanyahu. Maar experts vragen zich af wat het plan is: "Gaza veroveren is niet zo moeilijk, het gebied daarna behouden is veel ingewikkelder."

Premier Netanyahu kondigde vandaag een intensieve militaire operatie aan met als doel om Hamas te verslaan. Volgens hem zal Israël Gaza niet binnenvallen om zich vervolgens weer terug te trekken: "De bedoeling is het tegenovergestelde daarvan."

'Dagen tot paar weken'

Het Israëlische leger heeft inmiddels tienduizenden reservisten opgeroepen voor het aanstaande offensief in Gaza. Een bezetting van de Gazastrook zou dan ook snel een feit kunnen zijn, denkt oud-commandant der landstrijdkrachten Mart de Kruijf. "Ik denk ook dat het Israël gaat lukken."

Hij verwacht dat Israël de Gazastrook 'binnen een paar dagen of een paar weken' kan veroveren. "Dan heb je heel Gaza wel onder controle. Het probleem is dan alleen: er wonen wel 2,2 miljoen mensen, hoe krijg je die onder controle?", zegt De Kruif. "Land bezetten is iets anders dan land ook daadwerkelijk bezet houden."

Bekijk ook

Situatie van voor 2005

Een nieuw militair offensief zou goed het einde kunnen betekenen van een Palestijns Gaza, denkt Midden-Oosten-deskundige Peter Malcontent: "Je mag concluderen uit de woorden van politici in het Israëlische veiligheidskabinet dat er een herbezetting komt."

Daarmee zouden we teruggaan naar de situatie van voor 2005, toen Israël tientallen jaren ook de hele Gazastrook in handen had, vertelt hij. "En dus zullen er straks ook nieuwe nederzettingen gebouwd gaan worden voor Israëlische Joden in Gaza."

'Terecht op een kluitje'

Netanyahu liet in zijn aankondiging van het nieuwe militaire offensief weten dat de inwoners van Gaza zullen worden 'verplaatst'. Voor hun eigen bescherming, voegde de Israëlische premier daaraan toe. Malcontent verwacht dat de Palestijnen zullen worden verdreven naar het zuiden. "Die komen daar dan terecht op een kluitje."

Een aantal ministers in het kabinet van Netanyahu zijn volgens de Midden-Oosten-expert extreem nationalistisch. "Die hebben deze plannen al veel langer", weet hij. "Eigenlijk kon je op je vingers natellen dat dit zou gaan gebeuren."

Al weken geen hulp

Het Israëlische leger heeft op dit moment al zo'n 70 procent van de Gazastrook onder controle. Volgens persbureau AP zou een totale verovering betekenen dat honderdduizenden Palestijnen hun verblijfplaats kwijtraken.

Daar komt bij dat de mensen in Gaza al weken zonder voedsel, schoon water, medicijnen en medische hulp zitten. Israël houdt de grenzen met Gaza sinds 2 maart dicht voor humanitaire hulp. Internationale hulporganisaties waarschuwden vorige week dat de laatste voorraden inmiddels zijn uitgedeeld.

Bekijk ook

'Moet proportioneel zijn'

De Kruif zet dan ook vraagtekens bij een nog verdere uitbreiding van het bezette gebied. "Ik heb beelden gezien van 7 oktober, die zijn vreselijk", zegt hij over de aanslag van Hamas op Israël. "Maar is dat nou een reden om 2,2 miljoen mensen op een heel klein stukje grond te gaan concentreren?"

De maatregelen die Israël neemt in reactie op de aanslag van 7 oktober 2023 moeten wel proportioneel zijn, zegt hij. "Dus die moeten in verhouding zijn met het gevaar dat er uitgaat van de extremisten van Hamas."

Ander soort oorlog

Een volledige bezetting van de Gazastrook leidt uiteindelijk tot een ander soort oorlog met Hamas, legt de oud-commandant uit. "Wij noemen dat een asymmetrische of een irreguliere oorlog." Dat betekent volgens hem dat er straks bijvoorbeeld meer aanslagen zullen worden gepleegd.

De bestrijding hiervan en het handhaven van de status quo is een kwestie van een lange adem die veel inspanning kost, benadrukt De Kruif. "En als er één ding is wat Israel niet heeft, dan zijn het de vele militairen die daarvoor nodig zijn."

Oud-commandant Mart de Kruijf over plan van Israël om heel Gaza te veroveren

Terughalen van gijzelaars

Los van de strijd met Hamas is bovendien de grote vraag of het andere doel van Netanyahu wel bereikt kan worden: het terughalen van de Israëlische gijzelaars in Gaza. "Bij een totale bezetting is de kans juist groter dat de gijzelaars dood gaan", zegt Malcontent. "Een intensivering van de strijd in Gaza heeft dus gevolgen."

Toch is de verwachting van beide deskundigen dat Israël doorzet. "Ze hebben ook het militaire vermogen", vertelt De Kruijf. "Hamas is relatief verzwakt. Maar vooral heeft Israël - waarschijnlijk - de steun van de president van de Verenigde Staten om dit te kunnen doen."

Internationale steun

Tegelijkertijd denkt de oud-commandant dat internationaal de steun voor Israël sterk zal afnemen bij een nieuw offensief in Gaza. "Israël zou zich dat meer moeten afvragen", zegt hij.

Wat is zo'n kortetermijnsucces om een bufferstrook te creëren je waard als je op lange termijn steun verliest in heel de wereld", legt De Kruif uit. "Terwijl je die steun hard nodig kan hebben. Want de echte vijand van Israël is Iran en die wordt gesteund door Rusland. Dus het conflict is nog lang niet ten einde."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant