In Dronten eindigde een burenruzie met een dode en twee zwaargewonden. Al loopt het zeker niet altijd zo erg uit de hand, is het aantal ruzies tussen buren wel gestegen. De boosdoeners? Verduurzaming, de huizenmarkt en minder contact.

Geluidsoverlast door een verbouwing, lawaaierige kinderen of airco's, bomen op erfgrenzen, stofzuigen om 3 uur 's nachts of zonnepanelen die zorgen voor een verblindende schittering. Jurist Stijn Bouwmeister, van Stichting Achmea Rechtsbijstand, somt zo een handje vol oorzaken van burenruzies op.

Toename burenruzies

De ruzies die Bouwmeister dagelijks tegenkomt zijn een stuk kleiner dan die in Dronten, en eindigen gelukkig ook anders. Maar, hij ziet ze wel toenemen.

De stichting publiceert jaarlijks het aantal juridische hulpvragen dat ze krijgen. In de eerste helft van 2024 kregen ze 2.094 vragen om bijstand in burenzaken. Een stijging van 9 procent ten opzichte van vorig jaar.

Overlast door verduurzaming

Hoe deze stijging is ontstaan, zijn geen duidelijke cijfers over maar Bouwmeister heeft wel wat vermoedens. "We zien veel verduurzaming. Hoe meer apparaten er komen, hoe meer potentiële overlast er is."

"Warmtepompen, bijvoorbeeld", gaat hij verder. "En we krijgen geregeld meldingen over airco's en dan met name in het kader van geluidsoverlast. Zo'n apparaat maakt natuurlijk geluid en als dat tegen de erfgrens aan staat kan je daar last van hebben. Of de schittering op zonnepanelen, die komen we nog wel eens tegen, dat is niet prettig om de hele dag tegenaan te kijken."

'Eigen belang op voorgrond'

Naast verduurzaming zorgt de huidige woningmarkt ook voor problemen, zoals wanneer mensen willen scheiden maar nog geen nieuw huis weten te vinden. En Bouwmeister noemt ook verharding van de maatschappij als een van de boosdoeners. "Mensen zetten toch hun eigen belang op de voorgrond."

Wanneer buurtbewoners bijvoorbeeld gaan verbouwen, communiceren ze daar niet altijd duidelijk over. "Wat we vaak krijgen is het verwijt: 'Mijn buurman heeft mij niet ingelicht, of hij heeft niet overlegd over een bouwwerk dat in de tuin wordt geplaatst.' Daar zit vaak een groot deel van de frustratie in."

'Leer elkaar kennen'

De emoties kunnen hoog oplopen, ziet ook directeur Claudia Helsloot van BeterBuren, een stichting die bemiddelt tussen buren. "Soms vinden mensen het gewoon heel spannend om überhaupt naar iemand toe te gaan met een klacht. Je moet ook over de vaardigheden beschikken om je klacht onder woorden te brengen."

"Vaak kennen buren elkaar helemaal niet", gaat ze verder. "Daar zijn we al mee bezig in de preventie: leer elkaar kennen als buurt. Het scheelt al heel veel als je in ieder geval even een handje hebt geschud of je ooit eens voor hebt gesteld, en een beetje weet: wie is mijn buurman of buurvrouw?"

Laatste redmiddel

Als het zo ver is gekomen dat er echt ruzie is ontstaan, proberen beide stichtingen een manier te zoeken om het op te lossen. "Je zit natuurlijk wel aan elkaar vast, het is niet zo dat je zomaar verhuist, zeker niet in deze markt. En hoe verder dat geschil escaleert, hoe minder prettig het is om daar te wonen. Dus een gezamenlijke oplossing staat wat ons betreft voorop", vertelt Bouwmeister.

Naar de rechter stappen is dan ook een 'laatste redmiddel'. "Natuurlijk, daar ontkom je soms niet aan, soms is het al zo ver geëscaleerd dat dat de enige optie is. Maar de gezamenlijke oplossing staat voorop."

In 2024 kozen bijna 10.000 Nederlanders voor euthanasie, 10 procent meer dan in een jaar eerder. Toch zitten er strenge voorwaarden aan verbonden. In deze video leggen we uit hoe het proces precies werkt en waarom veel verzoeken afgewezen worden.

Na de arrestatie van de vermoedelijke Rotterdamse serieschutter, Sendric S., reageerde de buurt opgelucht. Toch voelen sommige wijkbewoners zich na de 3 moorden nog altijd angstig, ziet de stadsmarinier. "Dat gevoel van onveiligheid gaat nog lang door."

Door 3 fatale schietpartijen in nog geen 2 weken tijd stond eind december het leven in het Rotterdamse stadsdeel IJsselmonde even stil. Uit het niets werden 3 mannen op straat neergeschoten. Het zorgde voor een uitzonderlijk advies: 'Ga bij voorkeur niet alleen naar buiten, vermijd donkere plekken.'

Meer ernstige incidenten

Stadsmarinier Wieke van de Haterd was betrokken bij het opstellen van dat advies. Een stadsmarinier is een ambtenaar die vanuit de gemeente werkt aan de veiligheid in de buurt. Van Haterd's werkterrein is IJsselmonde, waar de schietpartijen waren. Een wijk waar de afgelopen jaren het aantal ernstige incidenten is toegenomen, zegt ze.

Na de eerste schietpartij, was nog helemaal niet duidelijk wat er aan de hand was. "Wat maakt dat deze man specifiek is uitgekozen of is het toevallig?" Er werd tegelijkertijd ook onderzoek gedaan naar het wapen. "Toen is ook het tweede slachtoffer gevallen", vertelt ze. Er werden beelden vrijgegeven, maar het leidde nog niet tot de schutter. Het derde slachtoffer viel opnieuw in hetzelfde gebied. "Toen is de link gelegd: het gaat om dezelfde dader."

'Er was echt gevaar'

De politie schaalde volgens Van de Haterd snel op waardoor alle capaciteit beschikbaar was om de schutter snel te pakken. "Omdat er echt gevaar was dat hij weer zou toeslaan." De gemeente en politie kwamen samen tot het advies niet alleen naar buiten te gaan. "Daar hebben we lang over getwijfeld", zegt ze. "Want uiteindelijk gaat het ook uit van een maakbaarheid dat het niet kan gebeuren."

Maar de situatie was uitzonderlijk. "Het was duidelijk wat zich in IJsselmonde afspeelde, er leek echt een verband", legt ze uit. En veel was ook onzeker. Er was veel politie, zichtbaar en onzichtbaar in de wijk. Ook was er veel aandacht voor. "Wat doet dat met zo'n verdachte? Escaleert het meer, wordt de situatie gevaarlijker? Daar moet je toch rekening mee houden."

Bewoners ondersteunen

Na het derde slachtoffer gaat het ineens snel. Er wordt een duidelijke foto vrijgegeven en na een klopjacht kan de politie hem inrekenen. Beelden van de inval circuleren al snel via social media, het gaat om een flat in de buurt van de schietpartijen. De 24-jarige Sendric S. werd er aangehouden, die niet officieel woont in het gebouw. De opluchting is groot. "Omdat je echt bang bent dat er nog andere slachtoffers gaan vallen."

De strafzaak tegen S. begint, over een motief is niets bekend. Wijkmarinier Van de Haterd is nog erg bezig met het organiseren van de nazorg in de wijk. "Het effect van dat gevoel van onveiligheid dat gaat heel lang door", vertelt ze. "We zijn met z'n allen druk bezig om te kijken wat we kunnen doen om de bewoners hierin te ondersteunen".