Diederik Samsom is door het publiek gekozen tot de Politicus van het Jaar 2012. Hij krijgt de meeste stemmen (20 procent) in de jaarlijkse verkiezing van EenVandaag. Tweede is oud-minister van Financiën Jan Kees de Jager. Hij krijgt 15 procent van de stemmen. Geert Wilders eindigt op de derde plaats met 14 procent. Aan het onderzoek deden ruim 35.000 mensen mee.

De deelnemers waarderen Samsom omdat hij goed is in het debat, deskundig overkomt en de zaken niet mooier voorstelt dan ze zijn. Hij heeft de PvdA in korte tijd van een dieptepunt weer terug weten te brengen in het centrum van de macht en volgens velen heeft hij beter onderhandeld dan de VVD.

De Jager wordt geroemd om zijn deskundigheid. Die laat hij zien in Europa en ook bij de totstandkoming van het Lenteakkoord. ‘Eigenlijk een vertegenwoordiger van ons allemaal, en niet zozeer van zijn eigen partij’ aldus een ondervraagde. Wilders scoort vanwege zijn duidelijke taal, hij gooit zijn standpunten niet te grabbel om macht te kunnen uitoefenen.

Op de vraag wat mensen de meest opvallende uitspraken vinden die politici in 2012 hebben gedaan, worden het meest genoemd:

1. “Nu doet u het weer. Nu doet u het weer.” (Diederik Samsom beschuldigt Mark Rutte van liegen, augustus)

2. “De kans op zwangerschap [na verkrachting] is heel klein (...) Toch staat bescherming van het [ongeboren] leven voorop bij ons” (Kees van der Staaij is tegen abortus, ook na verkrachting, augustus)

3. “Niet hoor! Dan wordt het zo’n toneelstukje” (Koningin Beatrix wil de beëdiging van de ministers liever niet opnieuw doen, november)

4. “Dames en heren, ik heb als onderhandelaar van de VVD een fout gemaakt. (...) Ik bied mijn verontschuldigingen aan aan iedereen die de afgelopen weken in verwarring is geraakt.” (Mark Rutte maakt excuses voor de inkomensafhankelijke zorgpremie, november)

5. “Nivelleren is een feest” (Hans Spekman, november)

Rutte telt nauwelijks mee

Emile Roemer, de winnaar van vorig jaar, eindigt in de verkiezing op de vierde plaats. Premier Mark Rutte komt niet verder dan een vijfde plaats met 7 procent van de stemmen. De afgelopen jaren gooide hij steevast hoge ogen en vorig jaar eindigde hij nog op de tweede plaats. De Jager krijgt dit jaar meer stemmen van de VVD-achterban dan Rutte zelf.

Top 15 Politicus van het Jaar:

Diederik Samsom 20,3%

Jan Kees de Jager 14,8%

Geert Wilders 13,8%

Emile Roemer 10,8%

Mark Rutte 7,4%

Alexander Pechtold 7,0%

Arie Slob 2,2%

Kees van der Staaij 1,9%

Lodewijk Asscher 1,6%

Henk Krol 1,4%

Sybrand Buma 1,3%

Marianne Thieme 1,3%

Jolande Sap 1,2%

Henk Kamp 1,0%

Ivo Opstelten 0,7%

Quote van het jaar

In het onderzoek werd ook gevraagd naar de meest opvallende quote van het jaar. De winnaar is ook hier Samsom met de quote ‘Nu doet u het weer’. Hij beschuldigde Mark Rutte hiermee van liegen tijdens de verkiezingscampagne (28 procent). Hij wordt op de voet gevolgd door Kees van der Staaij met zijn uitspraak dat de kans op zwangerschap na verkrachting heel klein is (27 procent). De excuses van Rutte over de inkomensafhankelijke zorgpremie eindigen op de derde plaats. Een opvallende vierde plaats is weggelegd voor koningin Beatrix die zegt dat ze geen toneelstukje wil opvoeren bij de beëdiging van de nieuwe ministers.

Over het onderzoek

Aan het onderzoek deden ruim 35.000 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek vond plaats van vrijdag 7 december tot en met maandag 17 december 2012. De ondervraagden konden hun keuze maken uit een lijst van 25 politici die in 2012 veel in het nieuws geweest zijn. De lijst is op verzoek van EenVandaag opgesteld door de Nederlandse Nieuwsmonitor en de Vrije Universiteit. De Nederlandse Nieuwsmonitor is een wetenschappelijk onderzoeksbureau. De samengestelde lijst bestaat uit politici uit de Tweede Kamer en het kabinet, die in 2012 het meest zijn genoemd in dagbladen en de nieuws- en actualiteitenprogramma’s van de Publieke Omroep. Per partij zijn de (maximaal vijf) meest genoemde politici door EenVandaag genomineerd. Iedere partij in de Tweede Kamer heeft ten minste één genomineerde politicus.

Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen onder het EenVandaag Opiniepanel zijn na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2012. Panelleden krijgen ongeveer één keer per week een uitnodiging om aan een peiling mee te doen. Op de meeste onderzoeken respondeert 60 tot 70 procent van de panelleden.

Na een urenlang spoedoverleg tussen de coalitiepartijen en premier Dick Schoof gisterenavond, gingen de overleggen vandaag verder. En daarbij worden de ergernissen tussen de partijen steeds groter, ziet ook politiek commentator Joost Vullings.

De Russische president Vladimir Poetin is voorstander van een bestand met Oekraïne, mits het leidt tot duurzame vrede. Dat liet hij weten tijdens een persconferentie. Toch houdt Ruslandkenner Helga Salemon een slag om de arm: "Poetin zal blijven stoken".

Eerder deze week bereikte de Verenigde Staten met Oekraïne een akkoord voor een wapenstilstand van dertig dagen. En nu lijkt Rusland voorzichtig de deur open te doen naar onderhandelingen. Maar dat kan alleen als er sprake is van een duurzame vrede. Of dat kan met het Amerikaanse voorstel, is volgens de Russische president nog niet duidelijk.

Staatstelevisie benadrukt Russische successen

Opvallend is dat de Russische staatstelevisie vooral de successen benadrukt, zoals het bezoek van Poetin aan Koersk en de Russische troepen die daar terrein terugwinnen. De vredesonderhandelingen zijn nauwelijks aan bod gekomen.

Volgens Salemon wil Poetin daarmee laten zien: we zijn aan de winnende hand. "Dus daar gaat het de hele week over in de journaals."

Geschiedenisboeken

Bovendien lijkt Poetin niet uit te zijn op vrede als er niet aan zijn eisen wordt voldaan. "Het lijkt alsof hij bedacht heeft dat hij de geschiedenisboeken in wil als de man die Oekraïne weer in de Russische invloedssfeer bracht. Hij is natuurlijk ook al een oude man", vertelt Salemon.

"Als je het volk in dit land rijp wil maken voor een vrede, dan praat je niet zoveel over oorlog. Als het al over onderhandelingen ging, was het vanuit het oogpunt dat Oekraïne zich toch niet aan afspraken zou houden."

Oorlogseconomie

Rusland wordt sinds de start van de oorlog met Oekraïne aan allerlei sancties onderworpen, door zowel de Europese Unie als de Amerikanen. "Eigenlijk draait de economie daar nu op oorlog. Dus als die oorlog ophoudt, dan stort de economie in."

Ook daarom acht Salemon de kans op vrede klein. "Poetin weet dat in vredestijd het land economisch niet gezond kan worden. Met een vrede wint hij daarom helemaal niet."

Eisen

Het land lijkt alleen akkoord te willen gaan met vredesonderhandeling of een staakt-het-vuren als aan al haar eisen wordt voldaan. "Ze willen bijvoorbeeld geen gebieden teruggeven. Geen internationale troepen op Oekraïens grondgebied."

En dat dat een flinke eisenlijst is, weten ze. "Poetin weet dat Oekraïne nooit akkoord kan gaan met alle eisen, dat is voor hen een breekijzer. In ieder scenario is voor Poetin oorlog voordeliger dan vrede."

Trump

Ook de Amerikaanse president Donald Trump zal daarin weinig verschil maken. "Ook als Trump zou zeggen: de Russen houden zich niet aan afspraken, ik steun Oekraïne weer voluit... Dan heeft Rusland gewoon de oude vijand terug. En dat zie je ook op televisie: in de propaganda wordt rekening gehouden dat de VS zich ook kan afzetten tegen Rusland."

"Wat je dan ook hoort: als de VS weer die vijandige houding aanneemt, is het beter om door te vechten." Bovendien zou ook als er wel een akkoord komt, Poetin niet meer te vertrouwen zijn. "Hij heeft vaker laten zien: aan afspraken houdt hij zich niet. Poetin houdt in feite Trump aan het lijntje."