radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Deze hersenchirurg ziet alleen maar voordelen van 3D-bril bij operaties

Deze hersenchirurg ziet alleen maar voordelen van 3D-bril bij operaties
Neurochirurg Maarten Bot geeft een demonstratie van het gebruik van een 3D-bril
Bron: EenVandaag

Chirurgen van Amsterdam UMC willen op grote schaal 3D-brillen inzetten rond hart- en hersenoperaties. Daarmee kunnen ze dwars door organen heen kijken. Neurochirurg Maarten Bot: "Het zorgt voor meer vertrouwen en veiliger operaties."

De bril werkt als volgt: als de chirurg hem opzet, ziet hij een hologram voor zich. Dat is een digitale kopie in 3D van het orgaan dat hij moet opereren, zoals een hart of de hersenen.

Van 2D naar 3D

"Zo weten we precies wat we kunnen verwachten tijdens het verwijderen van bijvoorbeeld een hersentumor", vertelt neurochirurg Bot. Naast de hersenchirurgie wordt de 3D-bril ook ingezet bij hartoperaties.

Dit gebeurt in samenwerking met het UMC Utrecht, waar de software voor de brillen is ontwikkeld. Bot: "Tot nu toe keek je als chirurg standaard naar 2D-plaatjes van de hersenen. In je hoofd maakte je daar zelf een 3D-beeld van."

Goed voor de samenwerking

"Dankzij het hologram zien we nu de specifieke anatomie van een patiënt", legt de neurochirurg uit. "Zo kun je een gedetailleerd plan maken voor een operatie: waar bevindt een bepaald bloedvat zich, dat mogelijk in de weg zit? Waar zit extra risico? Dat is in de neurochirurgie heel belangrijk."

Bovendien is het goed voor de samenwerking, stelt Bot. "Het voegt meer toe dan alleen een 3D-beeld. Het vergemakkelijkt je inzicht, maar ook de samenwerking met andere artsen. Omdat je beiden naar zo'n hologram kunt kijken en daarmee aan de slag kunt."

Bekijk ook

Liever bril dan een studieboek

De 3D-brillen worden ook al ingezet in het onderwijs. Geneeskundestudent Daphne Garvelink vindt dat 'heel cool'. "Van buitenaf kun je het niet goed zien, maar als je de hololens op hebt, kun je door de hersenen heen kijken. Zo kun je de structuren van de hersenen goed zien vanuit alle posities", vertelt ze enthousiast.

Als ze moet kiezen tussen het studieboek of de bril is ze resoluut. "De bril. Het is veel leuker, veel interactiever. Zo sla je de informatie beter op en onthoud je het beter. Je begrijpt de anatomie van de hersenen beter."

Hersenchirurg Maarten Bot
Bron: EenVandaag
Neurochirurg Maarten Bot laat door de 3D-bril een hologram zien van de hersenen

Koppelen aan AI

Futurist Richard van Hooijdonk heeft veel oog voor de digitale toekomst van de gezondheidszorg. Hij vindt het interessant waar Maarten Bot en zijn collega's mee bezig zijn, maar is ook kritisch. "Het wordt pas echt opwindend als je zo'n hololens gaat koppelen aan generatieve AI, aan kunstmatige intelligentie", vindt hij.

Als voorbeeld geeft hij een afbeelding van een wond. "Stel je voor dat je opnames hebt gemaakt van een wond. Die kun je vervolgens naar een machine sturen met miljarden plaatjes in het systeem en de vraag stellen: wat zijn afwijkingen?"

'Leuke gimmick'

Dat systeem kan met een veel grotere snelheid dan de arts bepalen wat er aan de hand is, legt Van Hooijdonk uit.

"Zo'n hololens is een leuke gimmick, maar het is niet waar we naartoe gaan. Het is maar een onderdeel van de totale puzzel. Ik zou zo graag willen dat deze ziekenhuizen zich met de toekomstige puzzel gaan bemoeien."

Bekijk ook

Mensenwerk

Neurochirurg Maarten Bot denkt niet dat hij als chirurg snel zal worden vervangen door AI, of een operatierobot. "Het opereren zelf is echt nog wel mensenwerk. Er moeten heel veel beslissingen genomen worden tijdens zo'n operatie. Over het wel of niet verwijderen van een tumor bijvoorbeeld, daar zijn algoritmes voorlopig nog niet aan toe. Dus er is zeker nog werk voor mij in de nabije toekomst."

Bot denkt dat de 3D-bril een flinke vlucht zal nemen. "Ik verwacht dat het de komende 5 tot 10 jaar heel gewoon zal worden dat je een dokter door het ziekenhuis ziet lopen met een 3D-bril op. En die ziet daarop bijvoorbeeld scans, maar ook de laatste bloeduitslagen van de patiënt, of wanneer die voor het laatst in het ziekenhuis is geweest. Dat je die informatie direct beschikbaar hebt en dus niet eerst naar een scherm hoeft te lopen."

Veiliger opereren

Maar dat is nog toekomstmuziek, benadrukt Bot. Voor nu is de grootste winst te behalen op het gebied van veiligheid. "Het operatieteam begint nu met precies hetzelfde stappenplan en met 3D-beeld aan de operatie en dat zorgt voor meer vertrouwen en ook voor veiliger operaties."

Want stel je moet als chirurg een hersentumor verwijderen, dan zijn de marges vaak flinterdun. "De aangrenzende gebieden wil je met rust laten en vooral niet beschadigen. Daarom is het zo essentieel dat je die 3D-visualisatie en beeldvorming voor de operatie als voorbereiding kunt gebruiken, waardoor je tijdens de operatie voor geen enkele verrassing kan komen te staan."

Efficiënter opereren en beter samenwerken: deze hersenchirurg ziet alleen maar voordelen van digitale bril bij operaties

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom president Donald Trump vrede in Oekraïne wil, zonder Europa erbij te betrekken

De VS wil snel een deal met Poetin om de oorlog in Oekraïne te stoppen. Maar Europa is niet uitgenodigd aan de onderhandelingstafel. Waarom wil Donald Trump dit zo graag? En wat zijn de gevolgen van deze nieuwe koers? "Betekent het einde van de NAVO."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Kabinet wil meer bouwen met nieuwe woonwet, maar zorgt dat ook voor betaalbare woningen? 'Minder sociale huur'

Kabinet wil meer bouwen met nieuwe woonwet, maar zorgt dat ook voor betaalbare woningen? 'Minder sociale huur'
Woonminister Mona Keizer wil met nieuwe wet meer betaalbare woningen
Bron: ANP

Nu het woningtekort is opgelopen tot ruim 400.000 woningen, wil het kabinet de bouw van betaalbare huizen afdwingen. Maar volgens de SP is dat bij lange na niet genoeg. De overheid moet de regie volledig terugpakken – desnoods door grond te onteigenen.

De ambitie van het kabinet is torenhoog: 100.000 woningen per jaar erbij. Om meer grip te krijgen op de woningbouw stuurde woonminister Mona Keijzer vandaag het wetsvoorstel Versterking regie volkshuisvesting naar de Tweede Kamer.

Versneld woningen bouwen

De aangepaste wet van de minister bepaalt onder meer hoeveel, waar en voor wie er gebouwd gaat worden. Maar het regelt ook kortere procedures en versneld bouwen buiten de bebouwde kom.

Nieuw is dat per regio twee derde van de nieuwbouw betaalbaar moet zijn, waarvan 30 procent sociale huur. Lukt het nu niet om genoeg betaalbare huizen op een locatie te bouwen, dan kun je dat compenseren op een andere plek. Gemeenten met weinig sociale of middenhuur kunnen gedwongen worden meer te bouwen.

Woningnood oplossen

"Het is belangrijk dat mensen met een gemiddeld inkomen in alle gemeenten kans hebben op een betaalbare woning", benadrukt Keijzer. "Iedereen kent wel iemand die al jaren aan het wachten is op een betaalbaar plekje." Volgens de minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening brengt deze wet de regie daarop terug.

"Het gaat bepalen welke betaalbare woningen je waar gaat bouwen en versnelt daarbij procedures, zodat we de woningnood op kunnen lossen met elkaar." Alles bij elkaar moet het volgens Keijzer gaan lukken om uiteindelijk 100.000 woningen per jaar erbij te bouwen. "Als je kijkt naar de cijfers van vorig jaar, dan zitten we al op 82.000 woningen. En als je kijkt wat er in de pijplijn zit, dan gaan we in 2027 honderdduizend woningen realiseren."

Bekijk ook

Flexibel

Projectontwikkelaar Maarten de Gruyter ziet positieve elementen in de wet. Als een project in een buurt met veel sociale huur financieel niet haalbaar is, biedt de nieuwe wet volgens hem meer flexibiliteit.

"Op dat moment kun je zeggen: 'Weet je, we gaan hier wat meer vrije sector en wat meer middenhuur realiseren'", zegt De Gruyter. Sociale huur kan dan op een andere plek in de regio komen.

Meer geld nodig

Maar nog altijd mist de projectontwikkelaar oplossingen voor de financiële haalbaarheid van projecten. Er is volgens De Gruyter meer geld nodig. "Je kunt wel een project sneller tot stand willen brengen, maar op het moment dat een project nog steeds niet haalbaar is, dan heeft dat natuurlijk niet zoveel zin."

De bouw van betaalbare woningen, sociaal en midden, is volgens De Gruyter vaak niet rendabel. Dat bleek eind vorig jaar ook uit cijfers van de gemeente Utrecht. Volgens de gemeente lopen ontwikkelaars bij betaalbare huurwoningen soms tot 46.000 euro verlies per woning.

Bekijk ook

Kritiek van SP

Met de nieuwe woningwet wil het kabinet meer grip krijgen op het bouwen van betaalbare woningen, maar volgens SP-leider Jimmy Dijk kiest de overheid voor een 'woningmarkt' en niet voor 'volkshuisvesting'. "De markt heeft heel erg gefaald in het bouwen van betaalbare woningen voor mensen", zegt hij.

Volgens Dijk leidt de verplichting van 30 procent sociale huur per regio, in plaats van per gemeente en project, juist tot minder sociale huur. Vooral op de plekken waar het volgens de partij echt nodig is. "Het klinkt sociaal, maar het is een versoepeling. Het betekent voor gemeenten waar er meer dan 30 procent sociale huur is, dat ze minder sociale huur moeten gaan bouwen."

Miljoen woningen voor 800 euro

Daarom komt oppositiepartij SP vandaag met een radicaal ander woonplan. De partij denkt dat het haalbaar is 1 miljoen woningen te realiseren met een maximale huur van 800 euro, voor iedereen. SP-leider Dijk zegt dat dit kan door 'speculanten' aan te pakken. Dat zijn mensen die huizen opkopen om ze vervolgens met een zo groot mogelijke winst door te verkopen. Ook pleit hij om leegstand tegen te gaan en te investeren in renovatie en nieuwbouw.

"Grondprijzen bepalen nu 60 procent van de bouwkosten. Daar moeten we echt vanaf. We moeten speculanten aanpakken en keihard belasten", benadrukt Dijk, die in het uiterste geval grond zelfs wil onteigenen. "Een overheid die inderdaad gaat ingrijpen op de grondprijzen. Daar is niks communistisch aan. Er zijn onwijs veel landen in Europa die dat ook doen, en terecht."

Bekijk ook

Onrealistisch en onbetaalbaar

Critici noemen het plan van de SP onrealistisch en vooral onbetaalbaar. Volgens ontwikkelaars zou het plan in de tientallen miljarden kunnen lopen. Maar Dijk wijst op het verleden. "Voor de jaren 90 was dit doodnormaal. Toen lukte het om 100.000 woningen per jaar te bouwen. 70 tot 80 procent van de mensen kon toen een betaalbare huurwoning vinden."

Dijk wil de plannen financieren met een woonfonds van 20 miljard euro. "Als je de staatsschuld met 1,7 procent laat oplopen, kun je dit doen. We hebben de laagste staatsschuld in 50 jaar." Om het woonfonds verder te vullen kijkt Dijk ook naar de hypotheekrenteaftrek. Door dit af te schaffen boven hypotheken van 450.000 euro, zou dit volgens hem 6 miljard euro moeten opleveren.

Minister ziet niets in SP-plan

Hoewel het plan volgens de SP-leider haalbaar is, ziet projectontwikkelaar De Gruyter dat anders. De projectontwikkelaar pleit voor minder regels en lagere kosten om betaalbare woningen te bouwen.

Ook woonminister Keijzer wijst de SP-plannen voor onteigening af. "Dat is wel vrij communistisch. Het eigendomsrecht is een van de pijlers van onze rechtsstaat." Onteigening duurt volgens haar jaren en helpt woningzoekenden niet.

Hoe wil de politiek betaalbare woningen bouwen?

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant