radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Econoom vindt dat bedrijven die nu meer winst maken, bedrijven moeten helpen die het juist moeilijk hebben

Econoom vindt dat bedrijven die nu meer winst maken, bedrijven moeten helpen die het juist moeilijk hebben
Bron: ANP

Bedrijven die nu meer winst maken door de coronacrisis, moeten retailers en horecabedrijven die het nu juist zwaar hebben financieel helpen. Dat zegt econoom Cor Molenaar. Vandaag debatteert de Kamer over het nieuwe economische steunpakket.

"Je ziet retailers bij wie hun huis eraan gaat, hun hypotheek, hun huwelijk. En tegelijkertijd zie je berichten van 2020 van supermarkten en PostNL over dat ze het beste jaar ooit hebben gehad", vertelt Molenaar. "Ze zeggen dat dat door corona komt, maar dat klopt niet. Want de overheid maakt de ene helft van de concurrentie dood. Dus logisch dat de andere helft geweldige successen heeft."

Solidariteitsfonds

En daar zou dus volgens de econoom en buitengewoon hoogleraar e-marketing iets tegenover moeten staan. Webwinkels moeten volgens Molenaar 1,50 euro of 2 euro bijleggen op elke online bestelling. "Die 1,50 moet niet doorberekend worden aan de klant, maar echt van de ondernemer zelf komen. Zo'n constructie zou je morgen kunnen regelen."

Dit noemt Molenaar het solidariteitsfonds, waar dus ondernemers die het nu heel moeilijk hebben aanspraak op kunnen maken. "Zoiets moet je dan per postcode of plaats regelen, want de bezorgers weten waar een pakketje is besteld. En ondernemersmanagers of citymanagers in de regio weten welke zzp'ers of ondernemers het in hun regio zwaar hebben."

Lees ook

Sociaal zijn

Maar denkt Molenaar echt dat webwinkels die paar euro niet door zullen berekenen aan hun klanten? "Als ze echt ten goede trouw zijn, dan begrijpen ze deze solidariteitsheffing natuurlijk", zegt Molenaar.

Molenaar ziet dat supermarkten niet reageren op zijn plan. "Daar zitten aandeelhouders achter. Maar als je een beetje sociaal bent dan moet je dit gaan doen. Het moet vrijwillig zijn en als ze dat niet willen kun je er regelgeving op loslaten. Maar als BOL.com, Amazon, CoolBlue en Wehkamp dat gaan doen, heb je al zo'n 80 procent van alle webwinkelverkoop te pakken. Het gaat niet om die kleine, alleen over de grote. Je spreekt over 25 miljoen tot 30 miljoen pakjes."

Extra belasting supermarkten

Maar daar moet het volgens Molenaar niet bij blijven. Hij pleit ook voor een noodfonds. "Dat is echt voor de grote bedrijven. Die winst is vaak zo'n 40 procent hoger. Dus daar zouden zij extra belasting over moeten betalen", legt Molenaar uit.

"Dat kan je een noodfonds stoppen voor andere grote filialen, bijvoorbeeld vooral voor grote bedrijven met Nederlandse roots."

Lees ook

VVD niet negatief

Het kabinet trekt nog eens 7,6 miljard euro uit om ondernemers en bedrijven te steunen in de crisis. Ook in de Tweede Kamer blijven het solidariteitsfonds en het noodfonds van Molenaar niet onopgemerkt. Want VVD-Kamerlid Thierry van Aartsen zegt daar niet meteen negatief tegenover te staan.

"Ik sta open voor ideeën. Ik vind het lastig nu te zeggen 'dat gaan we doen of niet'", reageert Aartsen in de Kamer. "Laten we deze vraag doorzetten naar het kabinet. Want ik maak me oprecht zorgen over kleine winkels en horecaondernemingen in bepaalde kleine dorpen. Het raakt direct aan de leefbaarheid-discussie."

Snel nodig

"Ze hebben de krant gelezen", zegt Molenaar tevreden. Hij heeft zijn plan naar twee Tweede Kamerleden gestuurd en dat is dus opgepakt. "Als we ervoor gaan met zijn allen kan dit echt binnen dagen geregeld zijn. Het is echt nodig."

Minister Hoekstra (CDA) van Financiën vindt ook dat er winnaars en verliezers zijn in deze crisis, maar ziet het voorstel van econoom Molenaar juist als een eventuele oplossing voor de langere termijn. Hij wijst wel op de extra belasting die de bedrijven nu al betalen omdat ze meer winst maken. En omdat het kabinet demissionair is, zal hij er niet mee aan de slag gaan.

Hoekstra: "Het lijkt mij niet aan dit demissionaire kabinet om dat nu te doen. Maar ik durf wel de voorspelling aan dat de vraag -los van gevoelens over eerlijkheid- wat economisch verstandig is, en wat uitvoerbaar is, dat die vraag nog wel even bij ons zal blijven."

Luisteren

Econoom Cor Molenaar legt uit wat hij met zijn solidariteitsfonds en noodfonds wil in EenVandaag.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Donald Trump neemt risico door duizenden gezondheidsspecialisten te ontslaan: 'Wil je vogelgriep indammen, dan heb je juist meer mensen nodig'

Donald Trump neemt risico door duizenden gezondheidsspecialisten te ontslaan: 'Wil je vogelgriep indammen, dan heb je juist meer mensen nodig'
Het ontslag van duizenden gezondheidsspecialisten in Amerika is een risico
Bron: EenVandaag

In Amerika zijn duizenden overheidsmedewerkers ontslagen, omdat de nieuwe regering een efficiëntere overheid wil. Gezondheidsorganisaties en wetenschappelijke organisaties worden hard geraakt en dat is niet zonder risico, zeggen experts.

Elon Musk, die door president Trump is aangewezen om de overheid af te slanken, vergelijkt zijn werk graag met een 'game'. "Verspilling is overal. Stel je voor dat je in een kamer bent en het plafond, de muur en de vloer zijn allemaal schietschijven: dan kan je dus je ogen dichtdoen en in alle richtingen schieten. Het is altijd raak."

Duizenden mensen ontslagen

Zo sprak Musk onlangs over zijn anti-verspillingsaanpak op de conservatieve conferentie CPAC. Hij heeft van de Trump-regering de opdracht gekregen de overheid af te slanken, fraude op te sporen en financiële verspilling weg te snijden.

Zonder vooraankondiging of inhoudelijke afweging heeft hij met zijn team duizenden mensen ontslagen onder andere bij organisaties voor publieke gezondheidszorg zoals de Centres for Disease Control (CDC) en de National Institutes of Health (NIH). Experts zijn bezorgd over het effect van die ontslagen, bijvoorbeeld op de aanpak van vogelgriep in de Verenigde Staten.

Bekijk ook

'Het is nu alle hens aan dek'

De Amerikaanse arts en hoogleraar Peter Chin-Hong woont en werkt in Californië, waar de vogelgriep al een tijdje rondgaat onder koeien. Het lukt nauwelijks om de verspreiding in te dammen, daarom werd in december de noodtoestand in Californië uitgeroepen.

Het is allesbehalve een goed moment om mensen te ontslaan, vertelt Chin-Hong. "Als het mis gaat en de vogelgriep-uitbraak die er nu al is doorzet, dan heb je niet minder mensen nodig maar juist meer. Dat is ook de hele reden voor het uitroepen van de noodtoestand in Californië: het is nu alle hens aan dek."

Geen leiding rondom vogelgriep

Normaal gesproken houden de Centres for Disease Control (CDC) de verspreiding in de gaten, brengen ze rapporten uit en signaleren ze het als er iets verandert aan een virus. Dat is nu allemaal vertraagd, vertelt Chin-Hong.

"Er is op dit moment nauwelijks een centrale leiding rond vogelgriep. Als je een uitbraak wil indammen - vooral als dat virus een nieuwe pandemie kan veroorzaken - dan heb je een dirigent nodig die de leiding heeft. Normaal gesproken doet de CDC dat. Maar die is nu stilgevallen."

-

Vogelgriep bij mensen

Sinds 2022 zijn in Amerika 67 gevallen van vogelgriep bij mensen geweest en die waren flink ziek. Eén persoon is overleden door de ziekte, afgelopen december.

Buiten de VS zijn er 950 gevallen van vogelgriep bij mensen gevonden, volgens World Health Organization (WHO). In de helft van de gevallen leidde dat tot de dood van de besmette persoon.

Alertheid ontbreekt

Vogelgriep is op dit moment dus nog niet zo gevaarlijk voor mensen. En als een mens vogelgriep oploopt door contact met besmette dieren dan brengt die het virus niet over op andere mensen. Maar als het virus zich aanpast, kan dat zomaar wel gebeuren. Daarom is het belangrijk heel dicht op de ontwikkelingen zitten, legt Nederlandse viroloog Marion Koopmans uit.

"Dus je zou willen zien dat er heel intensief gemonitord wordt, dat gekeken wordt: waar zit dat virus allemaal precies, zien we nieuwe dieren waar het virus opduikt of duikt het op andere manieren op, hoe zien die virussen er precies uit? Dat verandert namelijk iets aan onze risicoafweging. En die alertheid daar schort het op dit moment aan", legt ze uit.

Bekijk ook

Verlies voor de toekomst

Bij de CDC en andere organisaties zijn in de eerste ronde mensen ontslagen die er nog geen jaar werkten.

Dat zijn volgens Koopmans talentvolle internationals en mensen die hun sporen hebben verdiend en korter dan een jaar geleden een carrièrestap hebben gemaakt. Je verliest met het ontslag van deze mensen dus ook veel voor de toekomst.

Robert F. Kennedy

Die toekomst zal sowieso anders worden nu er in de VS een minister van volksgezondheid is aangetreden die de toch al bestaande vaccinatie-twijfel verder aanwakkert. In zijn introductiespeech voor medewerkers van het minsterie stelde minister Robert F. Kennedy dat hij onderzoek wil laten doen naar de vraag of kindervaccinaties chronische ziekten kunnen veroorzaken.

Het vaccinatieprogramma voor kinderen is juist bedoeld om ziekte en sterfte door infectieziekten te voorkomen. In Texas is op dit moment een mazelen-epidemie en stierf een kind door de ziekte.

Europese gezondheidsdefensie

Koopmans ziet dat in de Verenigde Staten programma's voor infectieziekten stop worden gezet, wat betekent dat we meer onze eigen broek op moeten gaan houden als Europa.

"Zoals de gesprekken over militaire defensie die nu gaande zijn, moeten we ook kijken of we een Europese gezondheidsdefensie kunnen vormgeven, want Amerika laat dat voorlopig links liggen lijkt mij. We moeten meer voor onszelf gaan zorgen", sluit ze af.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Wat merken wij van een handelsoorlog tussen Amerika en EU? 'Nederlandse economie kan tegen een stootje'

Wat merken wij van een handelsoorlog tussen Amerika en EU? 'Nederlandse economie kan tegen een stootje'
Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en Amerikaanse president Donald Trump tijdens een eerdere ontmoeting in 2020
Bron: EPA

De Amerikaanse president Trump heeft gisteren tijdens een persconferentie aangekondigd dat hij van plan is om importheffingen op Europese goederen te verhogen. Inmiddels lijkt een handelsoorlog met de VS dichterbij. Welke gevolgen heeft dat voor ons?

De aangekondigde importtarieven zullen volgens Trump met 25 procent verhoogd worden. Een flink percentage. Maar volgens financieel journalist van de Telegraaf Martin Visser zal Nederland hier weinig van merken. Europa heeft al aangekondigd om met eventuele tegenmaatregelen te komen.

Meer Amerikaanse producten kopen

Uiteindelijk is het doel van Trump om met de aangekondigde importtarieven ervoor te zorgen dat Europa meer Amerikaanse producten koopt. Op die manier wil hij de Amerikaanse economie versterken en dat zou goed zijn voor het Amerikaanse bedrijfsleven, legt Visser uit.

Toch heeft Nederland hierin een bijzondere uitzonderingspositie, gaat de financieel journalist verder. We zullen daarom niet veel merken als Trump zijn plannen definitief doorzet.

Kabinet gokt op uitzondering

"Nederland is een typisch exportland, maar heeft nu toevallig de afgelopen paar jaar een handelstekort met Amerika", legt Visser uit over die uitzonderingspositie. "Wij exporteren minder naar Amerika dan we importeren uit Amerika." En dat is anders dan omringende landen zoals Duitsland bijvoorbeeld.

"Dat komt omdat wij vrij veel Amerikaanse energie importeren sinds we de eigen gaskranen hebben ingedraaid en het niet meer uit Rusland willen halen", legt hij uit. "Het kabinet gokt er daarom misschien ook wel op dat we om die reden her en der een uitzondering krijgen omdat wij toevallig wel meer uit Amerika halen dan andere landen."

Bekijk ook

Stijgende prijzen

Maar als Trump zijn plannen doorvoert, zal dat wel degelijk gevolgen hebben voor de Europese Unie. "En daar hebben wij wel last van, ook voor ons is dat prijsopdrijvend, zeker als we vanuit Europa met tegentarieven gaan komen. Dan is het actie-reactie."

Wat we dus vooral zullen merken is dat de prijzen op een gegeven moment zullen gaan stijgen als gevolg hiervan.

Andere afzetmarkten zoeken

Een belangrijk verschil is wel dat Amerika zich straks in een positie bevind waar het een handelsoorlog is met meerdere landen, en wij uiteindelijk met één land. Volgens Visser is het daarom voor Nederlandse ondernemers gemakkelijk om dit te omzeilen.

"Want zij zullen dan moeten denken, misschien moeten we onze spullen voortaan maar in Azië gaan verkopen of in Canada, Mexico of andere Europese landen als Amerika op deze manier een beetje op slot raakt", legt Visser uit. Volgens hem is het vooral Amerika die wordt geraakt door deze maatregelen.

Bekijk ook

'Nederlandse economie kan wel tegen een stootje'

De verwachting is dus dat de Nederlandse economie wel een stootje kan hebben als Trump de importtarieven invoert. "Ongeveer 5 procent van onze export gaat naar Amerika. Dus het is een grote handelspartner, maar ook weer betrekkelijk", ziet Visser.

Het is volgens hem dus raadzaam dat exporterende bedrijven opzoek gaan naar andere afzetmarkten. "Daar kan de overheid natuurlijk bij helpen om de handel met andere landen te versoepelen en te vergemakkelijken."

Gevolgen voor Duitsland

"Maar", voegt hij eraantoe, "de eurozone en Europa als geheel is best wel zwakjes economisch gezien. Dus dit kan best wel een tik zijn waardoor een land als Duitsland in een langere recessie blijft."

"En die pijn wordt natuurlijk zeker gevoeld", zegt hij tot slot.

Wat merken wij van een handelsoorlog tussen Amerika en EU? 'Nederlandse economie kan tegen een stootje'

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant