Burgemeester Tanja Haseloop van Oldebroek werd online en thuis bedreigd nadat ze omgekeerde vlaggen van lantaarnpalen liet weghalen. "Er is maar één manier om ermee om te gaan: erover vertellen en aangifte doen."

Ze praat er ogenschijnlijk nuchter over, burgemeester Tanja Haseloop van de Gelderse plattelandsgemeente Oldebroek. Maar de intimidaties en dreigementen hebben haar niet onberoerd gelaten. "Het gaat onder je huid zitten."

'Er zit iemand die dat leest'

Wat mensen haar toewensen, wil ze niet herhalen. "Maar het gaat wel heel ver", zegt Haseloop. De stroom met dreigementen kwam op gang nadat ze had aangekondigd dat ze de omgekeerde vlaggen in haar gemeente wilde verwijderen. Die werden deze zomer opgehangen als vorm van protest tegen de stikstofmaatregelen en uit sympathie met de boeren.

Ze begrijpt de frustratie, woede, emotie en het verdriet. "Maar bedreigen, dat gaat nergens over", zegt ze. "Sowieso dat mensen achter hun computer zitten en op de verzendknop drukken nadat ze hun frustraties hebben opgetikt." Ze kan het niet begrijpen.

Alleen op eigen terrein

Volgens de gemeentelijke regels mogen er geen vlaggen aan straatmeubilair worden gehangen. Een jaar geleden hingen er drie regenboogvlaggen aan lantaarnpalen. Na een klacht besloot ze die te verwijderen. Nu klaagden veteranen over de omgekeerde vlaggen. "Vanuit het principe 'gelijke monniken, gelijke kappen' heb ik ze weg laten halen."

Iedereen mag demonstreren in het land. "Dat moeten we zo houden, maar wel binnen de kaders van de wet. Dus in onze gemeente geen vlaggen aan lantaarnpalen, alleen op eigen terrein." Ze had er goed overleg over met de boerenorganisaties. "We hebben gezien hoe boeren hun best hebben gedaan om stikstofreductie te organiseren", vertelt ze. "Dat de boeren boos zijn, daar heb ik begrip voor."

'We weten waar je kinderen naar school gaan'

De gemeente schakelde een lokaal bedrijf in om de vlaggen te verwijderen. Die werden vervolgens bestookt met nare berichten op social media en aan de telefoon. "'We weten waar je kinderen op school zitten', 'landverraders', dat soort teksten", vertelt ze. "Dus die zeiden: dit gaan we niet nog een tweede keer doen."

Haseloop had daar 'alle begrip' voor. De gemeente benaderde vervolgens een bedrijf van buiten de gemeentelijke grenzen om de omgekeerde vlaggen te verwijderen. Ook dat ging niet goed. "Het ging zelfs zo ver dat de contactsleutel uit het voertuig gestolen werd." Als gevolg ontstond er een onveilige situatie.

Onder bewaking vlaggen verwijderen

Die situatie maakte grote indruk op de persoon om wie het ging. Zeker toen hij ook nog eens de nodige verwensingen kreeg. Die werden via berichten aan zijn zoon verstuurd. "Dat gaat alle perken te buiten", zegt Haseloop.

"De derde keer hebben we een bedrijf ingevlogen uit een heel ander deel van het land en de gegevens afgeplakt." Dit moest uiteindelijk onder bewaking van een beveiligingsbedrijf. "Belachelijk natuurlijk."

'Van andermans spullen blijf je af'

Haseloop staat pal voor het recht op demonstreren, of ze het nu met het onderwerp eens is of niet. "Maar je blijft met je handen van andermans spullen af. We leven in rechtstaat en het is aan ons dat iedereen daarin vrij is. Ik ga niet accepteren dat spullen worden gestolen of mensen worden bedreigd."

Ze doelt ook op afgelopen zomer, die bol stond van de boerenprotesten. "Op de snelweg op de Veluwe werden banden in brand gestoken terwijl het zo droog was. Je neemt enorme risico's, dat kunnen we gewoon niet tolereren met elkaar."

Bedreigers opbellen

De burgemeester ontving hatelijke berichten via social media, maar ook via de website van de gemeente. Sommigen lieten hun telefoonnummer en hun naam achter. "Die heb ik gebeld en dan kwam ik lang niet altijd in de buurt van Oldebroek uit."

Ze zochten haar ook thuis op. Toen Haseloop op een avond niet thuis was, gooiden mannen stro in haar tuin en plaatsten een baal op de oprit. "Dan komt het in je privésfeer en te dichtbij. Het is heel vervelend als ze je thuis komen opzoeken, als ze voor je hek staan op het moment dat je gewoon televisie zit te kijken met de familie, dat is te bizar."

Mannen met zakken over hun hoofd

Op een avond trof ze twee mannen in haar tuin aan met zakken over hun hoofd, waar twee gaten in waren geprikt. "Ze probeerden een omgekeerde vlag bij mij in de tuin te planten. Ik kan wel zeggen dat ik daar niet van gediend was."

Ze belden ook bij haar aan. "De eerste keer heb je nog zoiets van: 'We gaan naar buiten, we gaan het gesprek aan.' Dit moeten we zo niet willen met elkaar", zegt ze. "Ik probeer binnen de mogelijkheden die ik als burgemeester heb, naast de boeren te staan. Ik heb gesprekken met andere bestuurders, met de LTO en Agractie. We gaan voor een leefbaar platteland."

Alerter geworden

Ze is alerter geworden door de bedreigingen aan haar adres, al wordt dat nu minder. "Maar ik houd wel rekening met mensen die je willen aanspreken", vertelt Haseloop. Haar handen haalt ze dan uit haar zakken. "Om toch wat meer afwerend te zijn, en dat is niet zoals ik wil zijn."

"Eerlijk is eerlijk, het is heftig", zegt ze. "Rationeel weet je dat de kans niet groot is dat er iets gebeurt, tegelijkertijd heb je maar één gek nodig die iets doet wat onherstelbaar is", zegt ze. Ze deed aangifte tegen de mannen in haar tuin, het onderzoek loopt nog.

'Er haken mensen af'

"Het kan niet zo zijn dat het recht van de sterkste gaat gelden. We moeten met elkaar de rechtstaat beschermen, aangifte doen", vindt Haseloop. Dat bestuurders, medewerkers en hulpverleners geconfronteerd worden met intimidatie en geweld, baart haar zorgen.

"Er haken mensen af, die zeggen: gewone middelen werken niet, dus ik zoek het in verharding." Maar dat geldt echt niet voor iedereen, benadrukt de burgemeester. "Ik had goed overleg met agrarische partijen hier in de gemeente, maar we zien dat vanuit emotie acties plaatsvinden die gevaarlijk kunnen zijn."

In gesprek blijven

In de gemeente Oldenbroek is het inmiddels weer rustig. Wie toch vlaggen ophangt aan straatmeubilair, kan rekenen op een forse boete. Ook nodigde de gemeente mensen uit op het gemeentehuis om te komen praten. Er kwam één iemand op af.

Voor het komende jaar maakt ze zich zorgen over alle problemen waar mensen mee geconfronteerd worden. Er is het dossier over stikstof, de energiecrisis en de oorlog. Mensen hebben zorgen over of ze alles kunnen betalen. "Ik denk dat het voor ons als bestuurders de uitdaging is om met elkaar in gesprek te blijven."