Noord-Holland is de provincie met de hoofdstad van het land: Amsterdam. Dat is dan weer niet de hoofdstad van de provincie: dat is Haarlem. Schiphol ligt in Noord-Holland, Mediastad Hilversum, Texel en het Gooi. Een drukke provincie, er worden heel wat goederen en mensen verplaatst. Niet gek dat openbaar vervoer een discussiepunt is tijdens de verkiezingscampagnes.
In Radio EenVandaag een gesprek over het openbaar vervoer in Noord-Holland. Te gast zijn de lijsttrekker van de VVD, Elisabeth Post, lijsttrekker van de Hart voor Holland Leonie Sazias en leden van het EenVandaag opiniepanel: Rob Cornelise en Aad van der Aar. Cornelisse woont in Hoorn en mist vaak net de bus naar huis, omdat die niet goed aansluit op de intercity. Hij beschikt zelf over een auto, maar maakt zich zorgen om de mensen die afhankelijk zijn van het openbaar vervoer. Wat als je snel ergens heen moet?
Van der Aar woont in Velsen-Zuid. De provincie wil daar een nieuw bustraject aanleggen. Kosten: 70 miljoen. Van der Aar vindt dat niet opwegen tegen de paar minuten tijdswinst en tekent namens de bewoners protest aan.
Woon de uitzending bij
Radio EenVandaag zendt van 2 tot en met 17 maart live uit vanuit de provincie. Van Zeeland tot Groningen, elke dag maken we tussen 15.30 en 16.30 een live-radio uitzending in aanloop naar de verkiezingen. Vandaag: Noord-Holland. U bent van harte welkom om de uitzending bij te wonen in het VondelCS in Amsterdam. Presentatrice is Suzanne Bosman en muziek komt van de 3JS.
Vandaag oordeelde de rechter snoeihard: de Staat moet meer maatregelen nemen om de stikstofuitstoot te beperken. Hoe reageert Den Haag op deze uitspraak? En wat voor consquenties gaat dit hebben? We vragen het aan politiek commentator Joost Vullings.
"Het is een stevige uitspraak", vertelt Vullings. "Als je de hele argumentatie hoorde, werd er eigenlijk geen spaan heel gelaten van wat dit kabinet doet. Kortom, vluchten kan niet meer." De Staat moet de stikstofdoelen in 2030 halen. Lukt dat niet, dan volgt er een dwangsom van 10 miljoen euro.
BBB wil wetswijziging
BBB-fractievoorzitter Caroline van der Plas is dan ook stellig over de uitslag: "Er moeten wetswijzigingen komen, dat is wel duidelijk."
Ze beargumenteert dat de wetten die er nu zijn, onhaalbaar, onuitvoerbaar en onbetaalbaar zijn. "Als je mij nu een toverstafje geeft om het nu op te lossen, neem ik hem graag aan. Verandering van wetgeving en andere plannen maken, kost tijd want je moet het ook juridisch borgen."
PVV is het daarmee eens
Geert Wilders heeft laten weten dat hij zich aansluit bij de wens van Van der Plas. Maar Vullings denkt dat een wetswijziging weinig nut zou hebben. "Je kan de wet wijzigen, maar de vraag is helpt het? Die tijd heb je eigenlijk niet meer." Die gedachte komt ook naar voren vanuit andere partijen, weet de politiek commentator. "Die zeggen: 'Als je de wet verandert, wordt de natuur er niet schoner van."
"Onze wet is een uitvoering van Europese wetgeving (Vogel- en Habitatrichtlijn, red.). Europa zegt gewoon: 'De natuur mag niet verslechteren.' Als je de norm aanpast, maar de natuur verslechtert nog steeds, dan heb je nog steeds niks", legt hij uit.
Joost Vullings over politieke gevolgen van uitspraak Greenpeace-zaak voor stikstofbeleid
Zorgen bij VVD en NSC
Overige coalitiepartijen VVD en NSC geven aan de ernst van de situatie te zien. Thom van Campen (VVD): "Het is een hele zorgelijke en stevige uitspraak." Hij benadrukt dat de uitspraak aantoont dat het kabinet te weinig doet om de stikstofuitstoot te verminderen, wat grote gevolgen heeft voor de bouw- en de agrarische sector.
En ook Nicolien van Vroonhoven van NSC sluit zich hierbij aan. "We moeten daarmee aan het werk. Want we zeggen als NSC: die gerechtelijke uitspraken moeten gewoon gerespecteerd worden."
Partijen schuiven bal door
Maar volgens Vullings schuiven die partijen de bal politiek heel handig door. Van Campen: "Ik vind nu dat de bal bij Wiersma ligt. Zij is minister. We hebben in deze coalitie met elkaar afspraken gemaakt. En de BBB was heel duidelijk, had ideeën over hoe we dit probleem gaan oplossen. Er is geen dag te verliezen."
Van Vroonhoven staat er iets positiever in. "Genoeg kans om de schouders eronder te zetten. Want we hebben afspraken met elkaar gemaakt in het hoofdlijnenakkoord."
BBB-minister Femke Wiersma van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur laat weten dat dit niet de uitspraak is waar ze op had gehoopt. Ze kondigt aan de uitspraak grondig te bestuderen, waarbij ze hoger beroep niet uitsluit.
Maar ook voor een hoger beroep is volgens Vullings eigenlijk geen tijd. "Die tijd heb je eigenlijk niet meer. De problemen zijn er al. En vooralsnog ligt alles gewoon weer op tafel voor die boeren, die onzekerheid blijft."
'Enorm conflict op de loer'
Dat de vier coalitiepartijen het niet met elkaar eens zijn, kan nog best wel wat invloed hebben, denkt Vullings.
"We hebben aan de ene kant 44 zetels die zeggen: 'We moeten nu doorpakken', NSC en VVD, en aan de andere kant 44 zetels van PVV en BBB die zeggen: 'We moeten gewoon de de normen wat soepeler maken, dan komt het allemaal goed.' Dus ja, hier ligt een enorm conflict op de loer", vertelt hij.
Het stikstofprobleem lijkt iets van de afgelopen jaren, maar 60 jaar geleden waren er al discussies over het mestoverschot en problemen die hierbij komen kijken. Dit is wat er voorafging aan de uitspraak die vandaag is gedaan.