Jouw iPhone weet al wat je dit weekend gaat doen, maar is je partner al op de hoogte? Waarom kom je niet in aanmerking voor die leuke baan? Of wat als je een lening aanvraagt en wordt afgewezen, kan dat zijn omdat een algoritme je niet geschikt vond? Hoe kom je daarachter? En hoe bepaalt zo’n algoritme dat eigenlijk? Die vraag onderzoekt EenVandaag in de zomerserie: De Voorspelbare Mens.
Iedereen komt dagelijks onbewust in aanraking met algoritmen. Algoritmen zijn computerprogramma’s die grote hoeveelheden data kunnen doorzoeken. Door die grote hoeveelheden data te interpreteren kunnen ze patronen zien of conclusies trekken die voor een mens onmogelijk zijn. Inmiddels bepalen ze welke advertenties op welke sites terechtkomen, ze voorspellen criminaliteitscijfers via het opmaken van profielen en zetten de efficiëntie – targets waar werknemers zich aan moeten houden.Lüke van den Wittenboer (17) is scholiere en bouwde haar eigen zoekmachine. "Ik ben opgegroeid met Google en ik weet niet beter dan dan ik alles kan opzoeken via Google." Voor haar profielwerkstuk bouwde Lüke een eigen versie van Google. "Ik wilde kijken hoe Google tot zijn resulataten komt, tegenwoordig kan erg geavanceerd." GoogleJurgen Vinju werkt bij het Centrum voor Wiskunde en Informatica. Hij waarschuwt voor het gebruik van ingewikkelde soort software. “Algoritmen maken vaak gebruik van veel vooroordelen die je zelf niet doorhebt. Op een formulier vraag je standaard of iemand een man of vrouw is. Stel dat je niet in deze categorie valt, dan val je in het vervolg overal buiten. Software kan je leven dan gaan bepalen.” ControleIn de toekomst zal de invloed van algoritmen alleen maar groter worden, iets wat voor de gemiddelde Nederlander vaak lastig te doorzien is omdat software complex is. “Hoe kan het dat algoritmen nauwelijks een politiek issue zijn? Zouden we niet meer moeten willen weten over een onderwerp dat onze maatschappij in een toenemende mate vormt,” Vraagt hoogleraar Big Data Sander Klous zich af. “We staan echt op een kantelpunt. Als we nu niet snel regels gaan maken krijgen we software die over jou gaat oordelen, zonder dat je weet dat die dat doet, en vooral hoé die dat doet.” Bekijk hier alvast de eerste aflevering:
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.