De verschillen tussen rijk en arm in Nederland zijn groter dan je denkt

Nederland is helemaal niet zo netjes, zegt activist Frank van der Linde. In de verschillen tussen rijk en arm zou Nederland volgens hem, samen met de Verenigde Staten, het slechtst scoren. Maar klopt dat wel?

Van der Linde deed deze uitspraak in het NPO Radio 1-programma Nieuwsweekend. Hij baseerde zich daarbij op de lijst van OESO-landen, de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling.

Een beperkt plaatje

De OESO is een samenwerkingsverband van 36, overwegend rijke, landen. Er bestaat inderdaad een lijst van deze landen, gesorteerd op ongelijkheid van vermogen van hun inwoners. Dat bevestigt Francis Weyzig, onderzoeker bij Oxfam Novib. Die stichting doet al jaren onderzoek naar economische ongelijkheid wereldwijd.

Die lijst schetst volgens hem echter maar een beperkt plaatje. Wereldwijd onderzoek laat de landen zien waar de ongelijkheid in vermogen het grootst is. Weyzig noemt landen als Libanon, Cyprus en Turkije.

Lees ook

• 

  'Koopprijzen van huizen enorm gestegen, maar de inkomens groeiden niet mee'

  • 23-08-2019

Gini-coëfficiënt

Het Centraal Bureau voor de Statistiek doet al jaren onderzoek naar de vermogensongelijkheid in Nederland. Hoofdonderzoeker Peter Hein van Mulligen bevestigt dat die in ons land hoog ligt. Die ongelijkheid wordt uitgedrukt met het gini-coëfficiënt, waarbij 0 staat voor volledige gelijkheid en bij 1 al het vermogen bij één persoon ligt. In Nederland is dat coëfficiënt bijna 0,9.

Van Mulligen heeft wel wat kanttekeningen bij deze cijfers. Ten eerste zijn de Nederlandse pensioenvermogens daar niet in meegenomen, omdat ze niet toe te schrijven zijn aan individuen. Was dat wel gebeurd, dan zou de ongelijkheid afnemen.

Vraagtekens bij de cijfers

Daarnaast is er volgens Van Mulligen een belangrijk verschil in hoe de cijfers zijn verkregen. Waar in Nederland de belastingdienst een redelijk scherp zicht heeft op het vermogen van alle Nederlanders, is dat in het buitenland vaak niet het geval. Daar worden de cijfers over het vermogen gebaseerd op enquêtes onder een klein gedeelte van de bevolking.

"En op de een of andere manier zijn het altijd de vermogende mensen die hun vermogen iets lager inschatten", zegt Van Mulligen. Kortom, Van Mulligen verwacht dat Nederland in werkelijkheid wat minder hoog op de lijst van vermogensongelijkheid scoort.

Feit of Fictie: hoe groot zijn de verschillen tussen rijk en arm in Nederland?

Inkomen in plaats van vermogen

Waarschijnlijk verwees Frank van der Linde naar de cijfers over de vermogensongelijkheid, maar het is de vraag of dat het juiste cijfer is om het verschil tussen rijk en arm uit te drukken.

Van Mulligen vindt het verstandiger om naar de inkomensongelijkheid van mensen te kijken. Je inkomen bepaalt immers de manier waarop je kunt leven. Als het gaat om inkomensongelijkheid scoort Nederland internationaal gezien weer heel laag; de inkomensgelijkheid in ons land is relatief groot. Daarom moet de bewering van Frank van der Linde als fictie worden bestempeld.