De revival van de eighties: 'Nostalgie zit in de menselijke ziel'

De serie Stranger Things speelt in de jaren 80 en is een hit op Netflix, concertagenda’s staan vol met jaren 80-bands en typische jaren 80-kleding hangt in de winkels: is dit de revival van de eighties?

Hij is een van de televisie-iconen van de jaren 80: Ad Visser. Toch heeft hij niet echt heimwee naar die tijd: "Ik ben meer geïnteresseerd in vandaag en morgen." Hij herkent het wel, dat de jaren 80 een beetje terug lijken te komen. En hij snapt het ook: "Nostalgie zit in de menselijke ziel."

Wie is die zanger van Spandau Ballet?

Die nostalgie is wat de fans van Spandau Ballet in elk geval wel zoeken. Langzaam druppelen de dames en enkele heren de zaal binnen: "Het is net als vroeger", “weer even met mijn vriendinnen wegzwijmelen” of “meezingen met de muziek waar de herinneringen van weleer weer naar bovenkomen.” De band Spandau Ballet scoorde enorme hits in de jaren 80, onder andere met ‘True’ en ‘Gold’. En nu toeren ze weer, met dezelfde muziek als toen, want mensen willen het horen. 

“De jaren 80 waren onze succesjaren, dat is ons geluid”, zegt Gary Kemp, gitarist van Spandau Ballet. “Het was een geweldige tijd met geweldige muziek”, vult zijn broer en bandlid Martin Kemp aan. Of het toen beter was dan nu? "We hadden in elk geval geen last van Brexit of Trump." 

Nostalgie is het recept voor succes

Ze zijn wel blij met die populariteit van de jaren 80, want: "Geen band heeft succes zonder nostalgie. Dat ze een nieuwe zanger hebben die dertig jaar oud is en de jaren 80 niet eens bewust heeft meegemaakt, lijkt niet eens uit te maken. "De mensen willen onze muziek nu eenmaal graag horen." Al missen sommige fans 'hun' Tony Hadley wel. 

Sterker nog, sommige mensen weten helemaal niet dat er Tony is vervangen door een dertigjarig exemplaar. "Ik kom voor Tony Hadley", zegt een dame bij binnenkomst. Als haar verteld wordt dat hij er niet bij is, kijkt ze beteuterd. Zij is niet de enige. Naarstig zoeken mensen tijdens het concert op hun telefoon: wie is die jonge kerel? 

De agenda staat vol met jaren 80-bands

"Dit is zeker niet de enige band uit de eighties die hier komt optreden", zegt Lieke Timmermans van Tivoli Vredenburg in Utrecht. Komende tijd staat de agenda vol met artiesten die hun glorietijd in de jaren 80 beleefden: Kim Wilde, Level 42 en Echo and the Bunnymen. "Er is vraag naar, het publiek wil ze zien." 

"Dat mensen van veertig en ouder naar concerten gaan is wel iets van deze tijd", zegt Timmermans. "Vroeger zag je geen veertigplussers bij concerten, nu is dat heel normaal." En, het heeft ook een beetje met marketing te maken. "Deze groep heeft nu eenmaal geld, een goede doelgroep om aan te boren."

Paralellen tussen jaren 80 en nu

Is het puur marketing of zit er meer achter deze revival? Trendwatcher Christine Boland: "Op het eerste gezicht lijken de jaren 80 wel op de huidige tijd. Er was ook een crisis waar we uit moesten klimmen, uitzichtloosheid, rebellie. Het was een complexe, onoverzichtelijke tijd om in te leven, dat zien we nu ook." 

De schoudervullingen, slobbertruien en strakke inrichting is zeker terug. Maar in deze tijd wordt er wel echt een andere invulling aan gegeven, volgens Boland. "De trends worden wel aangepast aan deze tijd. Je kan niet in dezelfde kleding als in de jaren 80 lopen, dan loop je voor gek. Het is niet alleen nostalgie, want ook millennials vinden het leuk." Als voorbeeld noemt ze de schoudervullingen: "Vroeger droegen vrouwen dat echt om 'mee te doen' met de mannen, macht uit te stralen. Nu vinden we het gewoon leuk."

De grootste trend is volgens Boland niet per se de jaren 80: "Wat vooral een trend is, is dat alles naast elkaar kan bestaan. Ook de trends uit de jaren zeventig of negentig."

Cashen op oude roem

Ad Visser vindt het wel leuk, die interesse in de jaren 80, maar zoekt er niet te veel achter. "Het is gewoon een modeverschijnsel, het herkauwen van vroeger", gaat Visser verder. "Niet dat daar iets mis mee is hoor."

En Spandau Ballet, luistert hij daar nog weleens naar? "Nee, nooit eigenlijk. Maar ik snap best dat ze nog even gaan cashen op hun oude roem", zegt Visser. "Dat mag."