De 27-jarige Dmytro Dolgachev uit Oekraïne raakt zwaargewond aan het front als hij wordt geraakt door een mijn. Met speciaal transport wordt hij naar Nederland gebracht waar artsen en therapeuten hem nu opereren en helpen revalideren.

"We doen dit omdat de ziekenhuizen in Oekraïne hebben aangegeven dat ze het niet meer aankunnen", vertelt traumachirurg Jochem Hoogendoorn van Haaglanden Medisch Centrum.

Veel operaties

"De eerste opvang van slachtoffers kunnen de artsen in Oekraïne prima zelf, want ze zijn hoogopgeleid. Maar ze hebben nu te veel patiënten met oorlogswonden. Je moet je voorstellen dat er bij een bomaanslag veel metaal en hout met hoge snelheid op iemand afkomt en benen, buik en botten verbrijzelt", zegt Hoogendoorn.

"Deze patiënten hebben diepe ontstekingen in het bot en de weke delen, de huid. Het vergt veel opname-capaciteit en operaties."

88 in Nederland

Inmiddels worden er 88 medische Oekraïense evacués in Nederland behandeld. Binnen de Europese Unie zijn dat er tot nu toe 1.756. Ze worden vanuit Oekraïne eerst naar een medische hub aan de Poolse grens gebracht en van daaruit naar achttien andere landen vervoerd.

De regie voor Nederland is in handen van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiëntenspreiding (LCPS).

Bron: EenVandaag

'Heel indrukwekkend'

Via het LCPS kwam ook Dmytro bij Hoogendoorn in Den Haag terecht. "Ik vond dat heel indrukwekkend", vertelt Hoogendoorn. "Ik werd op een woensdag gebeld door het LPCS of ik Dmytro wilde behandelen."

"Op donderdag werd hij al vanuit Polen naar Schiphol overgevlogen en toen met een ambulance naar het HMC gebracht. Moet je je voorstellen dat het jezelf zou overkomen. Dat je opeens wakker wordt in een ziekenhuis in een onbekend land waar je niemand verstaat."

Gele pakken

Alsof dat nog niet genoeg was, werd Dmytro in het ziekenhuis in isolatie gezet. "Dat was nodig, vanwege mogelijke bacteriën die niet met antibiotica zijn te behandelen", vertelt Hoogendoorn.

"Daarom moesten we ook in gele pakken met hem kennismaken. In de kamer lag een jongen met de meest afgrijselijke oorlogswonden. Hij keek mij verdrietig aan, recht in mijn ogen. De oorlog was opeens heel dichtbij."

'Op mijn gemak'

Inmiddels heeft Dmytro meerdere operaties gehad en wordt hij bijgestaan door Iva Sakhatska van de Netherlands for Ukraine Foundation die voor hem vertaalt. "Dat maakt het allemaal wel iets eenvoudiger", zegt hij.

"In het begin was het moeilijk, maar nu voel ik mij op mijn gemak. En ik weet dat ik in goede handen ben. Ik ben dankbaar voor alle hulp die ik in Nederland krijg."

Bron: Eigen foto

Van molenaar tot militair

Toen de oorlog vorig jaar uitbrak meldde Dmytro, die tot dan toe werkte als molenaar, zich aan voor het leger. "Ik wilde mijn land helpen en het redden van de aanvaller, ik kon niet niets doen en toekijken." Aan het front moest Dmytro informatie verzamelen over de locatie van de Russen.

"Die moest ik dan doorgeven zodat de anderen een aanval konden doen. Maar tijdens een verkenning ontplofte een mijn. Even dacht ik dat ik op een grote steen had getrapt, maar dat was niet zo."

Geur van bloed

"Mijn helm vloog ver van mij vandaan", vertelt hij. "Ik keek naar mijn handen en zag dat ze hevig bloedden, ik probeerde te rennen, maar ik voelde mijn armen en benen niet meer. Toen ik om me heen keek zag ik een mist van viezigheid en de geur van bloed."

"Op mijn linkerbeen kon ik nog staan, toen ben ik naar de anderen gestrompeld. Zij hebben mijn leven gered."

Revalidatie

In Nederland pendelt Dmytro nu op en neer tussen HMC en het Militair Revalidatiecentrum in Doorn. Hier krijgt hij een ander belangrijk deel van zorg: de revalidatie.

"Wat we hier zien aan Oekraïense slachtoffers zijn met name mensen die onder het puin hebben gelegen of op mijnen zijn gestapt", vertelt physician assistent Elsbeth van Donselaar. "Maar ook mensen die verwond zijn door granaatscherven en bermbommen, met botbreuken of amputaties, maar ook gehoorschade."

Bron: EenVandaag

Taalbarrière

Omdat Dmytro handletsel heeft, krijgt hij handentherapie. "Maar we bieden ook fysiotherapie, hydrotherapie en psychologische hulp. Al praat niet iedereen zo makkelijk over waar hij last van heeft", merkt Van Donselaar.

"De taalbarrière helpt ook niet natuurlijk, maar de ruimte is er wel. Soms laten ze in een filmpje zien wat er met hen is gebeurd, of tonen ze foto's van mensen die daar nog zitten."

Strijden voor vrijheid

Van Donselaar vindt dat Dmytro grote vorderingen maakt. En daar is Dmytro erg blij mee. "Ik kan nu uit mijn rolstoel opstaan en met krukken lopen. Mijn hand heeft weer gevoel en mijn vingers kan ik weer bewegen. Maar mijn hartslag is nog hoog en ik ben bezorgd. Ik wil naar mijn familie en vrienden. Ook denk ik vaak aan mijn kameraden in het leger. Al zijn de meeste mensen met wie ik begon te vechten niet meer in leven."

Het liefst zou Dmytro terug naar het front gaan om te vechten. "Maar als dat niet lukt, dan zal ik me op een andere manier verzetten. Want ik blijf mijn land dienen en strijden voor vrijheid."

Het ministerie van Landbouw publiceerde onlangs het Actieplan Biodiversiteit. Eerdere doelen worden in dat plan afgezwakt, ondanks dat het slecht gaat met de biodiversiteit in Nederland. Maar ondertussen kunnen burgers wel zelf aan de slag.

Het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) presenteerde eind maart het nieuwe Nationaal Biodiversiteit Strategie & Actieplan Nederland. Staatssecretaris Jean Rummenie (BBB) schreef in een begeleidende brief aan de Tweede Kamer dat het doel om de ecologische voetafdruk van Nederland vóór 2050 te halveren, wordt losgelaten.

Veel soorten al verdwenen

Een zorgelijke ontwikkeling, vindt programmaleider biodiversiteit Jeanne Nel van de Wageningen University & Research (WUR). "Nederland is al een van de slechtst scorende landen van Europa als het gaat om biodiversiteit. Veel dier- en plantensoorten zijn bedreigd of al verdwenen."

"Er zijn enkele geïsoleerde succesverhalen, waarbij de hoeveelheid en diversiteit van planten en dieren weer toeneemt", vervolgt de onderzoeker. "Maar over de hele breedte blijven we de natuur aantasten, het water vervuilen, de bodemgezondheid schaden en dus de biodiversiteit verminderen."

'Biodiversiteit is een levensvoorwaarde'

De grootste boosdoeners zijn intensieve landbouw en verstedelijking, waardoor natuurlijke leefgebieden verdwijnen. "Biodiversiteit is geen luxe", zegt Nel. "Het is een levensvoorwaarde."

"Omdat we er als mensen letterlijk afhankelijk van zijn. Voor schoon drinkwater en een vruchtbare bodem, maar ook voor de bestuiving van gewassen en zelfs voor ons mentale welzijn."

'Ook voor boeren belangrijk'

GroenLinks-PvdA-Tweede Kamerlid Laura Bromet noemt het nieuwe biodiversiteitsplan van het ministerie 'een gemiste kans'. "We waren goed bezig in Nederland om de natuur weer een beetje op weg te helpen", zegt ze.

"Maar nu is er een kabinet met twee bewindspersonen op het ministerie van LVVN, die er alleen maar voor de kortetermijnbelangen van de landbouw zitten", vindt het Kamerlid. "De natuur lijkt hen heel vaak in de weg te zitten. Biodiversiteit is maar een lastpak voor dit kabinet. Terwijl ik denk dat het juist voor de boeren ontzettend belangrijk is."

Curve ombuigen

Biodiversiteitsexpert Nel beaamt dat een sturende rol van de overheid essentieel is. "Er moet echt opgeschaald worden. We moeten de curve van de afnemende biodiversiteit ombuigen."

Buiten de overheid om kunnen burgers zelf ook actie ondernemen, benadrukt Paulien van der Geest. Zij is expert duurzaam tuinieren bij voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal. "Mensen kunnen de natuur op allerlei manieren een handje helpen."

Dertien Hoge Veluwes

Volgens haar is er veel winst te behalen in particuliere tuinen. "70 procent van de Nederlandse huishoudens heeft een tuin, met een gemiddelde grootte van zo'n 130 vierkante meter. Bij elkaar opgeteld is dat een oppervlakte die gelijkstaat aan dertien keer het Nationaal Park De Hoge Veluwe."

"Stel dat al die tuinbezitters tien vierkante meter extra vergroenen," berekent Van der Geest, "bijvoorbeeld door bloemen te planten waar nu nog tegels liggen. Dan creëren ze samen direct een nieuw natuurgebied ter grootte van De Hoge Veluwe. Dat is meer dan symboliek, dat is echte winst voor insecten, vogels, planten en bodemleven."

Driekwart wil insecten graag helpen

Milieu Centraal zet zich samen met natuurorganisaties en tuinbrancheverenigingen in voor meer biodiversiteit, onder meer tijdens de zogeheten Maand van de Groene Tuin. De hele maand april werden er workshops en activiteiten georganiseerd rondom het vergroenen van tuin en terras.

"We hebben onderzoek gedaan waaruit blijkt dat driekwart van de respondenten heel graag bijen en vlinders en andere insecten wil helpen met een goede omgeving", vertelt Van der Geest. "Maar vaak weten tuin-, terras- en balkonbezitters niet zo goed hoe dat moet."

Inheemse plantensoorten

Het begint met simpele keuzes, volgens de expert. "Zet een regenton neer. Laat een hoekje rommelig voor egels en bijen. Maar vooral: verruil die hortensia of die vlinderstruik voor een inheemse plantensoort, zoals een Gelderse roos of een wilde liguster. Dit soort inheemse planten zijn erg belangrijk, want daar komen bedreigde inheemse insectensoorten op af."

Juist die insecten hebben hulp nodig: in de afgelopen 25 jaar is zo'n 75 procent van alle vliegende insecten in Nederland uitgestorven. "Dat is best schokkend, want niet alleen vogels en andere dieren hebben deze vliegende insecten nodig. Ook wij hebben ze hard nodig voor onze voedselgewassen", waarschuwt Van der Geest.

Plantjes zonder pesticiden

De expert heeft nog een belangrijke tip: "Let op dat je een biologische plant koopt. Dat maakt heel veel uit. Voor biologische planten zijn namelijk geen bestrijdingsmiddelen gebruikt die giftig zijn voor bijen. Als een bij afkomt op een mooie en aantrekkelijke plant die wel gekweekt is met gif, dan gaat ze daarvan eten en sterft ze vervolgens misschien alsnog. Dat is het tegenovergestelde van wat je wil bereiken."

"Burgers kunnen zeker een bijdrage leveren", vindt ook onderzoeker Jeanne Nel. "Maar het is de verantwoordelijkheid van de overheid om het makkelijker te maken voor mensen om dat daadwerkelijk te doen, om de natuur terug in ons leven te brengen."

President Trump verkoopt sinds kort petjes, bekers en shirts bedrukt met 'Trump 2028'. Velen denken dat hij hiermee hint naar de volgende presidentsverkiezingen. Hij zou zijn zinnen hebben gezet op een derde termijn. Iets wat niet mag volgens de grondwet.