radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

De nieuwe Tweede Kamer in debat met de oud-verkenners: waarom dat bijzonder is en waar je op moet letten

De nieuwe Tweede Kamer in debat met de oud-verkenners: waarom dat bijzonder is en waar je op moet letten
Jorritsma en Ollongren gaan aan de slag als verkenners
Bron: EenVandaag

De formatie lijkt tijdens de start al in de soep te lopen. Vandaag debatteert de Tweede Kamer met de oud-verkenners over het gefotografeerde document van Kajsa Ollongren. Zes vragen beantwoord.

Hoe bijzonder is het dat er een debat is vandaag met de oud-verkenners?

Dat is heel bijzonder. Normaal gesproken wordt er met de verkenners gedebatteerd als ze klaar zijn met de verkenning en hun verslag naar de Tweede Kamer hebben gestuurd. In dit geval zijn de twee oud-verkenners Annemarie Jorritsma en Kajsa Ollongren vorige week donderdag al uit hun functie ontheven nadat een document tijdens het haastige vertrek van Ollongren werd gefotografeerd. Op dat document stond onder andere bij de naam Omtzigt 'functie elders', en er stond dat de linkse partijen elkaar niet zullen vasthouden tijdens de formatie.

Wat willen de partijen weten van Ollongren en Jorritsma?

De oud-verkenners stuurden dinsdag een brief naar de Tweede Kamer waarin zij de verantwoordelijkheid van de gefotografeerde teksten op zich nemen. Toch is nog niet bekend wie de teksten heeft geschreven. Alle partijen willen dat weten. Ook is nog de vraag wat er precies werd bedoeld met teksten als 'functie elders'.

Lees ook

Zijn de nieuwe verkenners Wouter Koolmees en Tamara van Ark er ook bij?

Nee. De Tweede Kamer wil met de vorige verkenners in debat omdat de Kamer vindt dat zij het vertrouwen in het formatieproces hebben geschaad. Officieel gezien hoefden de oud-verkenners niet naar zo'n debat te komen, maar toch vinden ze het belangrijk om de vragen die Kamerleden hebben nog te beantwoorden, ook al zijn ze dus al uit hun functie als verkenner ontheven.

Wat is de rol van Rutte, Kaag en Hoekstra tijdens het debat?

Mark Rutte, Sigrid Kaag en Wopke Hoekstra zijn bewindspersonen in het demissionaire kabinet maar waren ook lijsttrekkers bij de laatste verkiezingen. Omdat ze tijdens het formatieproces fractievoorzitter van hun eigen partij zijn, zullen ze tijdens het debat ook die rol vervullen. Zo zal Rutte bijvoorbeeld de vragen stellen aan Ollongren en Jorritsma uit naam van de VVD, doet Kaag dat namens D66, en Hoekstra namens het CDA.

Lees ook

Kan Pieter Omtzigt vandaag ook vragen stellen, bijvoorbeeld over 'functie elders'?

Nee. Deze ochtend is Omtzigt even in de Tweede Kamer aanwezig tijdens de installatie van de nieuwe Kamerleden. Daarna begint het debat dat voor een groot deel over hem zal gaan, maar waar hij geen vragen zal stellen, want dat doet zijn partijleider Wopke Hoekstra.

Welke mogelijke uitkomsten van het debat zijn er?

De verwachting is dat Annemarie Jorritsma en Kajsa Ollongren diep door het stof zullen gaan tijdens het debat en alle verantwoordelijkheid voor het gefotografeerde document op zich zullen nemen. Mocht blijken dat Ollongren zelf de tekst op het document heeft geschreven, dan zou dat haar in problemen kunnen brengen omdat ze naast oud-verkenner ook demissionair minister van Binnenlandse Zaken is en in die rol verantwoordelijk is voor het functioneren van de democratie.

De PVV vindt dat Ollongren niet aan zou kunnen blijven als minister omdat ze zich niet mag bemoeien met het personeelsbeleid van fracties. Vooralsnog lijkt er geen meerderheid te zijn om het vertrouwen in Ollongren op te zeggen. Bovendien voert ze het debat vanuit haar rol als oud-verkenner en niet als minister van Binnenlandse Zaken.

Sommige oppositiepartijen hinten op een uitkomst waarbij de VVD en D66 opnieuw met nieuwe verkenners moeten komen. Dat zouden dan verkenners moeten zijn die op grotere afstand staan van de dagelijkse politiek dan de huidige verkenners die beiden bewindspersonen zijn in het demissionaire kabinet. De vraag is nog of de VVD en D66 daar ook iets voor voelen.

Lees ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Terugblikken met presentator Pieter Jan Hagens, die met pensioen gaat: 'Journalistiek is veranderd, maar ikzelf ook'

Terugblikken met presentator Pieter Jan Hagens, die met pensioen gaat: 'Journalistiek is veranderd, maar ikzelf ook'
Presentator Pieter Jan Hagens tijdens zijn laatste uitzending van EenVandaag
Bron: EenVandaag

Hij was jarenlang een van de vaste gezichten van EenVandaag: Pieter Jan Hagens. Gisteren presenteerde hij het programma voor het laatst. Hij gaat met pensioen na een carrière van meer dan 40 jaar als journalist en presentator, op radio en tv.

Normaal stelt Pieter Jan de vragen, nu mochten jullie die aan hem stellen.

1. Hoe kijk je terug op je carrière?

"Ik vind dat ik een geluksvogel ben. Ik heb 43 jaar in de journalistiek gezeten en ik heb er enorm van genoten. Ik zou niet weten wat ik anders had moeten doen, er is geen vak dat ik zo leuk zou vinden als dit."

"Het leuke van met pensioen gaan is dat de oude doos wordt opengemaakt. Ik heb veel verschillende dingen kunnen doen en meegemaakt, ook buiten de journalistiek. Dat komt allemaal weer naar boven. En het gevoel dat ik steeds opnieuw krijg is: wat heerlijk dat ik dat heb kunnen doen."

2. Hoe heb je de journalistiek zien veranderen?

"De journalistiek is veranderd, maar ik ben zelf ook veranderd. Ik begon bij de VARA in de jaren 80, waar ik met stevig linkse journalisten werkte. Ik dacht: zo hoort het kennelijk. Later heb ik me daar een beetje van gedistantieerd, ik vond het te activistisch. Ik vond dat de feiten meer moesten spreken."

"In deze tijd, waarin grimmige leiders opstaan en democratische vrijheden op het spel staan, denk ik juist weer: journalisten zijn er niet alleen voor de feiten, maar ook om bepaalde ideeën te beschermen. Ideeën die het fundament vormen voor onze liberaal-democratische samenleving."

3. Wat was jouw favoriete onderwerp om te presenteren, en wat het moeilijkste interview?

"Ik heb bij Buitenhof veel bijzondere mensen aan tafel gehad, met wie ik langere gesprekken kon voeren. Ik heb veel bijzondere denkers, schrijvers en politici gesproken. Die hadden vaak iets te vertellen waar ik wel wat van opgestoken heb. Vooral de Israëlische schrijver Amos Oz maakte indruk, dat was zo'n wijze man."

"Hij maakte zulke goede opmerkingen. Dat was in 2015, de aanslagen in Parijs waren toen net geweest. Hij duidde dat terrorisme op zijn manier. Hij had het erover dat terroristen geen gevoel voor humor hebben, en dat klinkt nu heel plat, maar hij vertelde dat zo raak en mooi. En ik weet ook dat veel kijkers van die uitzending hebben genoten."

"Maar ook bij EenVandaag heb ik veel spannende dingen gedaan. Ik denk meteen aan de verkiezingsdebatten. Het debat in 2023, waaruit het huidige kabinet is voortgekomen, is een van de betere debatten die ik heb geleid. Maar tegelijkertijd waren die debatten een van de moeilijkste dingen die ik heb gedaan, dat is een hele opgave."

"Het is fijn dat je dan eindeloos met collega's kan brainstormen over wat de beste opzet is. En dat je de spanning deelt: tijdens het debat hoorde ik dan de eindredacteur in mijn oortje, die net zo zenuwachtig was. Dit delen met collega's ga ik het meeste missen aan het werk. Want ook als je geen beste vrienden bent, maken ze toch een groot deel uit van je sociale leven."

Bekijk ook

4. Welke peiling had de meest verrassende uitslag voor jou?

"Ik heb niet zo'n goed geheugen voor peilingen, moet ik eerlijk zeggen. Het Opiniepanel is natuurlijk een heel goed gereedschap van EenVandaag. Maar als ik in de studio sta, ben ik bezig met het gesprek dat ik voer met de presentator van de paneluitslagen, niet met de uitslagen zelf. Ik kan die niet tegelijkertijd goed onthouden, dus weet ook niet meer welke uitslag mij het meest heeft verbaasd."

5. Hoeveel invloed heb je zelf gehad op de onderwerpen die behandeld werden? En ging dat weleens in tegen je eigen mening?

"Eigenlijk heb ik daar niet zo veel invloed op. EenVandaag is een olietanker die op koers vaart, er werkt een grote redactie. Ik kan wel meepraten en meedenken, maar ik ben geen eindredacteur. Toch heb ik zeker in interviews wel een belangrijke stem. En ook in de politieke debatten kan ik als presentator de richting van het gesprek bijsturen."

"Of de presentatie weleens tegen mijn eigen ideeën of mening in ging? Laat ik zeggen dat ik wel blij ben dat ik mezelf nu meer mag gaan uitspreken. Maar ik ben ook blij dat ik dat als journalist en presentator niet gedaan heb. Ik zou mezelf geen knip voor de neus waard vinden als ik in interviews een bepaalde politieke lijn zou voorstaan. Ik vind dat je als journalist niet te koop moet lopen met je eigen mening."

"Tegelijkertijd vind ik het gek om nu weg te gaan, omdat er zoveel gebeurt op het moment, waarvan je denkt: oei, waar gaat dit heen? In de Verenigde Staten durven wetenschappers zich niet meer uit te spreken, er zijn bezuinigingen op het hoger onderwijs, ook in Nederland. Het klimaat verandert. Daar maak ik me zorgen om. Het voelt als een grote opluchting dat ik niet geheimzinnig hoef te doen over waar ik mij zorgen om maak. Dat heb ik gemist de afgelopen jaren."

"Ik heb niet de illusie dat ik daar in mijn eentje iets aan kan doen. Maar alles wat journalisten, maar ook burgers doen, is op dit terrein van belang. Wat ik daarom ook ga doen is als burger mezelf meer uitspreken. Dat kan nu ook, ik ben journalist af. Misschien sluit ik me wel aan bij een politieke partij. Ik weet nog niet welke, maar ik ga het wel doen. Niet als politicus, maar gewoon als burger."

6. Wat ben je van plan om te gaan doen tijdens je pensioen?

"Ik ga eerst zeilen met mijn vrouw, een paar maanden weg. En daarna wil ik graag dingetjes doen waar ik tot nu toe niet aan toe kwam, zoals een houten bootje maken waar mijn kleinzoon in kan leren zeilen. Dat ben ik zeker van plan."

"Het is sowieso goed om weer eens met een frisse blik de wereld in te kijken, want er komt voor het werk ongetwijfeld iets anders moois in de plaats. Aan de andere kant: ik stop weliswaar met de vaste dingen, maar ik blijf nog steeds graag interviews en debatten leiden, voice-overs inspreken, misschien invallen bij een radio-uitzending. Dus als iemand ergens ziek is, weet me te vinden."

info

EenVandaag Vraagt

Bij EenVandaag heb je de mogelijkheid om vragen en ideeën in te sturen. Dat kan altijd in onze chat, of je kunt meedoen aan de gerichte EenVandaag Vraagt-oproepen die wij zo'n twee keer per week plaatsen in de Peiling-app. De Peiling-app is gratis te downloaden in de App Store of Play Store.

7. Hoe hoop je dat de journalistiek er de komende jaren uit gaat zien?

"Ik hoop dat de journalistiek zich opstelt als beschermer van de waarden waar wij allemaal op drijven, zoals gelijkheid, vrede, rechtvaardigheid en verdraagzaamheid. Al die dingen zijn zo belangrijk in onze democratische samenleving, en ik hoop dat journalisten daaraan meewerken. Elke journalist is op dit terrein van belang."

"Ik denk dat de meeste journalisten dit ook zo zien, sowieso al mijn collega's hier bij EenVandaag. Ik ben er trots op dat alle collega's zich ervan bewust zijn dat we een rubriek zijn die dicht bij de mens wil staan, waar de onderwerpen die we brengen echt relevant zijn, en waarin tegelijkertijd de feiten heilig zijn. Juist in deze tijd waarin onverdraagzaamheid en angst toenemen, denk ik dat het belangrijk is dat er programma's zoals EenVandaag zijn."

Presentator Pieter Jan Hagens neemt in EenVandaag afscheid van de kijkers

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Door oorlogsdreiging stappen landen uit ontwapeningsverdragen: 'Internationale spelregels staan onder druk'

Wereldwijd liggen er miljoenen landmijnen onder de grond. Hierdoor vallen er jaarlijks honderden slachtoffers. Om dit te stoppen werd in een verdrag afgesproken dat het wapen de wereld uit moest. Maar nu de spanningen toenemen, trekken landen zich terug.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant