tv LIVE radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

De eerste maanden van president Joe Biden: hij is onzichtbaar, maar efficiënt

De eerste maanden van president Joe Biden: hij is onzichtbaar, maar efficiënt
Amerikaanse president Joe Biden
Bron: ANP

Joe Biden is precies 2 maanden president van de Verenigde Staten. Die afgelopen 2 maanden lijken geruisloos voorbij zijn gegaan. Maar schijn bedriegt, ziet Amerika-verslaggever Tom van 't Einde. Hij zet op een rij wat Biden tot nu toe voor elkaar kreeg.

Er is een stille revolutie gaande in Washington, vertelt Van 't Einde. "We horen en zien er amper iets van, omdat het gebeurt zonder tromgeroffel en de gezwollen retoriek die we gewend zijn van Donald Trump. Maar Joe Biden is in stilte bezig geschiedenis te schrijven."

'Sleepy Joe'

Volgens de verslaggever heeft Biden in zijn eerste 2 maanden als president al meer bereikt dan zijn meeste voorgangers in een hele termijn. Van 't Einde staat versteld van de daadkracht van 'Sleepy Joe'. Maar er gaan ook alarmbellen af, want de nieuwe president lijkt zijn belangrijkste belofte nu al vergeten.

Het verschil met het presidentschap van Trump kan niet groter, ziet Van 't Einde. Trump regeerde vooral via Twitter, deed opmerkelijke uitspraken, kwam met omstreden plannen en beheerste 4 jaar lang het nieuws. Nu gaan dagen voorbij waarop er geen enkel nieuws is vanuit het Witte Huis.

Bekijk hier de tv-reportage over dit onderwerp.

Ongekend aantal besluiten

"Maar in alle stilte krijgt Biden tot nu toe al wel een stuk meer voor elkaar dan Trump. Hij heeft in amper 2 maanden tijd 44 besluiten genomen. Bijna twee keer zoveel als Donald Trump in dezelfde periode en zelfs meer dan Barack Obama en George Bush samen."

Het gaat voornamelijk om zogeheten executive actions, die een president relatief eenvoudig kan afkondigen. Die besluiten hebben wel een nadeel: een volgende president kan ze net zo makkelijk weer afschaffen.

Klimaatakkoord en mondkapjesplicht

En dat afschaffen is precies waar Biden druk mee is geweest de afgelopen tijd. Zo zette hij direct een streep door de bouw van de grensmuur bij Mexico. Ook een omstreden oliepijpleiding gaat niet door. En de Verenigde Staten doen weer mee met het Klimaatakkoord van Parijs.

De helft van alle besluiten die Biden heeft genomen zijn een correctie op het beleid van zijn voorganger. Er is een mondkapjesplicht ingevoerd in federale gebouwen en Biden heeft ervoor gezorgd dat het vaccinatieprogramma op stoom komt. Ook daarmee wil hij een duidelijk signaal geven. Hij doet het anders dan zijn voorganger Trump, die de coronapandemie niet serieus nam.

Joe Biden
Bron: EenVandaag
Joe Biden is onzichtbaar maar drukt een stevig stempel op de Verenigde Staten

Historisch steunpakket

Maar het aantal executive actions verbleekt bij Bidens grootste overwinning tot nu toe: een steunpakket ter waarde van 1900 miljard dollar om de Amerikanen de coronacrisis door te helpen. Tot afgrijzen van de Republikeinen is het de president gelukt om dit steunpakket door het Huis van Afgevaardigden en de Senaat te loodsen.

Elke Amerikaan krijgt 1400 dollar. Maar in het steunpakket zitten maatregelen verstopt die veel verder gaan dan een eenmalige uitkering. Voor het eerst in decennia wordt de sociale zekerheid in de Verenigde Staten uitgebreid. Zo krijgen Amerikanen met kinderen vanaf nu elke maand 250 tot 350 dollar per kind.

'Paard van Troje'

Het steunpakket, inclusief alle maatregelen rondom de sociale zekerheid, wordt volgens Van 't Einde als revolutionair gezien in een land waar de overheid zich traditioneel juist zo min mogelijk bemoeit met de burgers. De Republikeinen zijn dan ook woedend. De Republikeinse leider in de senaat, Mitch McConnell, noemt het steunpakket 'een paard van Troje vol slechte, oude, progressieve ideeën'.

"De Democraten hebben het door kunnen drukken, omdat ze een meerderheid hebben in het Huis van Afgevaardigden en een nipte meerderheid in de Senaat. De Republikeinen moesten daardoor knarsetandend toekijken hoe de Democraten een enorme overwinning behalen", legt Van 't Einde uit.

Lees ook

Eenheid nog ver weg

Tijdens zijn inauguratie herhaalde Joe Biden het nog maar eens: "We hebben de belangrijkste eigenschap van een democratie nodig: eenheid." Zijn belangrijkste belofte is dat hij het diep verdeelde land weer bij elkaar brengt. Maar daar is tot nu toe niets van terecht gekomen.

Van 't Einde: "Het presidentschap van Biden is een exclusief feestje voor de Democraten. Zelfs het ingrijpende steunpakket is erdoorheen gedrukt zonder steun van de Republikeinen. Dat brengt het gevaar met zich mee dat veel Amerikanen zich verder zullen afkeren van hun nieuwe president. Iets waar de Republikeinen veelvuldig voor waarschuwen."

Populair

Toch lijkt Biden zich daar weinig zorgen over te maken. Zelfs onder de Republikeinse kiezers is er een ruime meerderheid voor het steunpakket. Ook zijn populariteitscijfers liggen tot nu toe stukken hoger dan die van Donald Trump. Die kwam nooit boven de 50 procent, terwijl Biden volgens peilers bij 54 procent van de kiezers op goedkeuring kan rekenen. Tien punten meer dan Trump aan het begin van zijn presidentschap.

Toch is de verwachting dat Joe Biden het vanaf nu iets rustiger aan gaat doen en zal zoeken naar meer draagvlak voor zijn plannen. Hij is in de eerste 2 maanden van zijn presidentschap duidelijk een andere weg ingeslagen en heeft een fundament gelegd waarop nu gebouwd moet worden.

Lees ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Deze landen steunen Rusland in de oorlog tegen Oekraïne

Na 3 jaar oorlog in Oekraïne heeft Rusland te maken met westerse sancties, maar komt er nog wel steun uit andere landen. Waarom en van wie? In deze video zetten we de militaire en economische hulp die president Poetin krijgt op een rij.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook in West-Duitse Gelsenkirchen wordt links verdrongen door AfD: 'Voel me in de steek gelaten'

Ook in West-Duitse Gelsenkirchen wordt links verdrongen door AfD: 'Voel me in de steek gelaten'
SPD-lijsttrekker Markus Töns en AfD-politica Enxhi Seli-Zacharias
Bron: EenVandaag

Aanstaande zondag zijn er landelijke verkiezingen in Duitsland. Gelsenkirchen, een stad in het Ruhrgebied, was decennialang een links bolwerk maar kan nu een van de eerste steden in West-Duitsland worden met de radicaal rechtse AfD als grootste partij.

Onze verslaggevers waren in Gelsenkirchen, en spraken naast lokale bewoners ook met de lokale lijsttrekkers van de sociaaldemocratische partij SPD en de radicaal-rechtse partij Alternative für Deutschland (AfD).

Voormalig industriegebied

Gelsenkirchen, een stad met 250.000 inwoners, staat bekend als de armste van Duitsland met hoge criminaliteitscijfers. De verloedering is overal zichtbaar: talloze leegstaande huizen zijn dichtgetimmerd of bedekt met graffiti, terwijl afvalbergen met matrassen en koelkasten op vrijwel elke straathoek te vinden zijn.

De SPD was de afgelopen 75 jaar onafgebroken de grootste partij in Gelsenkirchen. Ze kwamen op voor de vele arbeiders in de staalindustrie en de mijnbouw. Maar die tijden zijn door het sluiten van de mijnen allang voorbij. De partij lijkt haar greep te verliezen wat kiezers écht bezighoudt.

Bekijk ook

Verloedering

In Ückendorf, een wijk in het zuiden van Gelsenkirchen, ontmoeten we SPD-lijsttrekker Markus Töns. Volgens hem is het grootste probleem van Gelsenkirchen dat de gemeente te weinig geld ter beschikking heeft.

Hij legt uit: "Straten worden niet opgeknapt, afval wordt te laat opgehaald, we hebben te weinig plekken in de kinderopvang en niet genoeg sociaal werkers. Dat zorgt voor onvrede onder de bevolking."

Oost-Europese migranten

Als tweede punt noemt hij migratie. "Gelsenkirchen kampt met de uitdaging van economische migratie uit Zuidoost-Europa." Lopend door de wijk vertelt hij dat de goedkope arbeiderswoningen in dit stadsdeel vooral Roemenen en Bulgaren aantrekken. Sinds 10 jaar mogen zij zonder vergunning in Duitsland komen werken.

"In de praktijk maken ze vooral gebruik van uitkeringen omdat ze vaak geen opleiding en diploma's hebben", voegt hij toe. "En dat zorgt voor veel problemen."

Bekijk ook

Aanslagen

De solidariteit van de mijnwerkers heeft in Gelsenkirchen plaatsgemaakt voor wantrouwen richting migranten en asielzoekers. De jonge partij AfD voelt deze onvrede feilloos aan.

Enxhi Seli-Zacharias heeft een Albanese achtergrond en is sinds 5 jaar lid van de AfD. In een koffietentje haalt ze de recente aanslagen in Duitsland aan. "Mensen voelen zich niet langer veilig in hun eigen land. Ik vind het onwijs zorgwekkend dat politici hier geen oog voor lijken te hebben."

'Remigration'

Het doel van de AfD is helder. Enxhi Seli-Zacharias: "We moeten de grenzen sluiten, met de 'remigration' beginnen en migranten met een strafblad die hier illegaal wonen terug naar hun land van herkomst sturen." Deze boodschap slaat ook bij mensen met een migratieachtergrond aan. Dit lijkt op het eerste gezicht tegenstrijdig, maar volgens Exhi, die dus zelf een migratieachtergrond heeft, is het dat niet.

De naturalisatie in Duitsland verloopt op dit moment veel te makkelijk, beargumenteert ze: "Ik vind het oneerlijk tegenover migranten die jaren geleden wel aan alle eisen hebben voldaan. Ook ik voel me ongelijk behandeld."

Bekijk ook

'We zijn allemaal Europees'

Het sluiten van de grenzen is volgens SPD'er Markus Töns geen oplossing. "Wij moeten deze groep mensen juist helpen om aan werk te komen door ze op te leiden." Ook de uitvoering is een probleem: er zijn in Duitsland, net als in Nederland, niet genoeg politie-agenten om de grensposten weer te bemensen.

Het plan van de AfD om migranten terug te sturen slaat volgens hem nergens op. "Wie moet er dan terug? Hoe maak je een onderscheid tussen Roemenen, Bulgaren, Fransen en Nederlanders? Wij zijn allemaal Europees."

Debat over partijverbod

De Duitse rechter heeft sommige afdelingen van de AfD als 'rechts-extremistisch' en 'antidemocratisch' bestempeld. Onzin, zegt Enxhi. Zij vindt dat het debat over een verbod op de partij juist ondemocratisch is. Volgens de na-oorlogse Duitse grondwet kan een partij die een bedreiging vormt voor de democratie worden verboden.

Töns ziet ook dat de AfD steeds sterker wordt in West-Duitsland. In het Oosten is het al hard op weg de grootste te worden. Maar hij heeft de strijd nog niet opgegeven. "Ik blijf me samen met de demokraten inzetten voor een betere toekomst in Gelsenkirchen."

Bekijk ook

'Durf 's avonds niet alleen over straat'

Ook op straat horen we het telkens weer: de onvrede is groot. Gelsenkirchen was ooit een fijne plek om te wonen, maar dat is het niet meer. Veel inwoners voelen zich onveilig, maar ze zijn ook teleurgesteld in de politiek.

Een vrouw van in de 60 legt op de lokale markt haar onvrede tegen ons uit. "Ik durf 's avonds niet alleen op straat te lopen. Ik heb echt het gevoel dat politici in een andere wereld leven. Ik voel me echt in de steek gelaten." Ze weet nog niet zeker op wie ze gaat stemmen. "Sowieso geen SPD. Ik ben nog aan het twijfelen, maar het zou zomaar AfD kunnen worden."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant