meer NPO start

De een wil niks missen, de ander juist niks zien: hoe inwoners van Loppersum de parlementaire enquête over gaswinning in Groningen volgen

De een wil niks missen, de ander juist niks zien: hoe inwoners van Loppersum de parlementaire enquête over gaswinning in Groningen volgen
Gert, Coert en Erik kijken naar fragmenten van de parlementaire enquête
Bron: EenVandaag

Jarenlang is de ernst van de situatie ontstaan door gaswinning in Groningen door politiek Den Haag onderschat. De parlementaire enquête Gaswinning Groningen moet duidelijk maken hoe dat kon gebeuren. Inwoners van Loppersum blikken terug op de eerste week.

De afgelopen paar dagen kwamen inwoners, wetenschappers, politici en gaswinners aan het woord. Ger, Erik en Coert kijken erop terug.

Wel of niet kijken

Ger woont in een historische pand in Loppersum. Al jaren wacht hij op een volledige versterking van zijn woning. Hij volgt de verhoren van de parlementaire enquête op de voet. Op de dag dat de NAM werd verhoord, ontving hij andere bewoners uit het aardbevingsgebied.

In tegenstelling tot Ger heeft Erik Kugel, uit het naastgelegen dorp Ten Boer, de hele week nog niet naar de ondervragingen gekeken. "Als ik daar de hele week naar ga zitten kijken, dan breek ik mezelf af. Ik kijk niet, uit zelfbescherming. Ik maak mij zo kwaad over wat er geleverd wordt. Dat sta ik mezelf dat niet toe."

Bekijk ook

Geen actieve herinnering

Na de eerste enquêteweek blijft vooral hangen hoe verschillend het geheugen van de verschillende gehoorde personen werkt. Oud-minister Annemarie Jorritsma levert het meeste hoon op. Zij begon met een opmerking dat ze zich misschien niet alles meer zou herinneren. "Dat heeft voorsorteren", zegt Erik.

"Ik hoop dat ze de namen van haar kinderen en kleinkinderen nog kent", zegt Ger. "Je ziet dat mensen herinneringen van jaren terug kunnen halen, de wetenschappers of de gedupeerden. Alleen die politici, die hebben amnesie. Die hebben geen actieve herinnering meer."

Rapport in een kluis

Op dag twee van de verhoren werden drie wetenschappers verhoord. Duidelijk werd dat er al jarenlang rapporten bestonden over het gevaar van de aardbevingen en dat deze veroorzaakt werden door de gaswinning. Hans de Waal, onderzoeker bij Shell en later werkzaam bij het Staatstoezicht op de mijnen, liet in zijn verhoor vallen dat het belang van gaswinning onderzoek naar de veiligheid verdrong.

"Dat vermoeden hadden we al heel lang", zegt Coert Fossen van de Groninger Bodembeweging. "Maar nu staat het zwart op wit. Het meest treffende van deze drie verhoren was dat werd omschreven dat men in een 'tunnel' zat. Dat vakgebied, dat onderzoek was een gesloten bolwerk. Rapporten gaan in een kluis als ze niet welgevallig zijn. Als je wel uit de school klapt, dan lig je er uit."

Bekijk ook

Vervolg pas na de zomer

Na deze eerste week van verhoren, gaat de enquête pas verder na het zomerreces. "Het voelt als een film die al na 5 minuten een paar uur wordt gepauzeerd", vertelt politiek verslaggever Marloes Lemsom. "De verhoren die de meeste emoties oproepen zullen nog komen."

"Denk daarbij aan oud-minister Henk Kamp. Hij is erg impopulair nadat hij in 2013 een belangrijk advies naast zich neerlegde, waarin stond dat gaswinning zo snel mogelijk verlaagd moest worden. Terwijl de risico's al lang bekend waren, zoals blijkt uit de enquête deze week."

Bier en nootjes

Ger kijkt uit naar de verhoren van Kamp. "Dan zit ik klaar met bier en nootjes", zegt hij lachend. Maar net als de andere inwoners denkt hij dat de enquête weinig invloed gaat hebben op de inwoners van Loppersum.

"Ik ga het niet meer meemaken dat het hier rustig wordt, alles zakt en is scheef", zegt Ger. "Daar doet die enquête niks aan. Groninger dorpen zijn karakteristiek, en dat zit ook in de mensen. Dat krijg je niet terug. We wonen straks in een façade van wat ooit was."

Bekijk hier de reportage

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Er worden meer Palestijnen dan Israëliërs vrijgelaten, hoe komt dat? 'Israël doet alles om ze terug te krijgen'

De eerste fase van het staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas is bijna voltooid. De afgelopen maand ruilden de twee partijen gevangenen en gijzelaars uit. Maar tot nu toe komen hierbij meer Palestijnen dan Israëliërs vrij.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom het inreisverbod voor de omstreden islamitische predikers werd teruggedraaid

Waarom het inreisverbod voor de omstreden islamitische predikers werd teruggedraaid
Bron: ANP

Drie buitenlandse islamitische predikers die een inreisverbod kregen, zijn dit weekend toch welkom op de Ramadan Expo. De rechtbank in Den Haag heeft het besluit om de drie te weren, teruggedraaid. Ministers Faber en Van Weel zijn hier niet blij mee.

Het gaat om predikers Ali Hammuda, Mohamed Hijab en Abu Bakr Zoud. De drie staan dit weekend - tot groot ongenoegen van asielminister Marjolein Faber en de minister van Justitie en Veiligheid, David van Weel - op de sprekerslijst van de Ramadan Expo. Een groot islamitisch evenement in Utrecht.

Inreisverbod teruggedraaid

Faber (PVV) en Van Weel (VVD) wilden een inreisverbod voor de omstreden predikers vanwege 'verwerpelijke uitspraken in het verleden over onder meer vrouwen en homo's'. Ze zouden 'haatpredikers' zijn.

Maar afgelopen donderdag bleek dat de rechter vond dat de ministers onvoldoende duidelijk hebben gemaakt waarom de sprekers toegang moet worden geweigerd. Het inreisverbod werd daarom, twee dagen voor het evenement, teruggedraaid.

Bekijk ook

Ministers waren niet duidelijk

Deze beslissing werd niet genomen omdat de rechter ervan overtuigd is dat de drie mannen geen haatpredikers zouden zijn, maar omdat de ministers onvoldoende kunnen onderbouwen waarom toegang moet worden geweigerd.

"Dus misschien zijn het haatpredikers, misschien zijn het zeer radicale types, maar daar ging de uitspraak niet over", legt Maurits Berger uit. Hij is arabist en hoogleraar Islam en het Westen, aan de universiteit Leiden. "De ministers hadden duidelijker moet zijn over waarom een inreisverbod nodig is."

'Voor het eerst zo'n rechtszaak'

Het verzoek om een verbod voor islam-predikers is niks nieuws. Opeenvolgende kabinetten doen dat al zo'n 30 jaar, weet de hoogleraar. Maar deze keer heeft de stichting die de Ramadan Expo organiseert het inreisverbod voorgelegd aan de rechter. En dat is nieuw.

"Voor zover ik weet is dit voor het eerst, dat een moslimorganisatie een rechtszaak heeft aangespannen tegen deze beslissing. En de rechter heeft ze in het gelijk gesteld."

Onder een vergrootglas

De vraag is of we ons in Nederland net zo druk maken bij een orthodox christelijk of joods evenement. "Nee", zegt de hoogleraar. "Dat ligt anders. Omdat dat op de een of andere manier bekend of vertrouwd voelt. Een islamitisch event ligt snel onder het vergrootglas."

"Als moslims orthodox zijn worden ze vrij snel bestempeld als radicaal. De gedachte is dat een radicale moslim kan afglijden naar extremisme. Iemand die bommen kan gaan gooien." Daar zijn mensen bang voor. "Maar inmiddels is uit onderzoek wel duidelijk dat die glijdende schaal er niet is", vertelt Berger.

Waarom het inreisverbod voor islamitische predikers werd teruggedraaid

Geen theologische elite in Nederland

De drie islamitische predikers, die nu dus wel welkom zijn in Nederland, komen uit Engeland en Australië. Waarom is het nodig om sprekers uit het buitenland te halen als het zoveel 'juridisch gedoe' veroorzaakt? "Omdat Nederland nog weinig theologisch geschoolde islamistische deskundigen heeft", antwoordt de hoogleraar.

"We hebben het nu over de tweede en derde generatie moslims. De eerste generatie waren gastarbeiders, daar zat geen theologische elite bij", zegt Berger. "Deze huidige generatie is veel religieuzer. Jongeren van nu vinden geen antwoorden in Nederland en nodigen daarom sprekers uit de VS, Engeland en Australië uit. Daar zijn in een vroeg stadium al hoger opgeleiden naar toe gegaan, inclusief theologen. Hier kwamen vooral mensen met weinig opleiding."

Nederlandse imams

Inmiddels zijn er wel Nederlandse jonge imams die de maatschappij goed kennen en verbonden zijn met de samenleving. "Theologisch zijn ze goed onderlegd. Ze hebben hun opleiding in het buitenland gehad bij gerenommeerde islamitische instellingen", weet Berger. Maar de organisatie achter Ramadan Expo noemt zich orthodox en nodigt dus vooral orthodoxe types uit.

"Er zijn zeker ook liberale stromingen in de islam. Bij alle religies zitten mensen in elkaars vaarwater en zijn ze het oneens", vertelt Berger hierover. "Dan beginnen ze een eigen kerk of synagoge. Bij moslims zie je dat ook. In die zin zijn ze perfect geïntegreerd in Nederland. Er is veel verschil van mening."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant