De Amerikaanse president Trump verrast de wereld vandaag met zijn beslissing om zijn troepen direct uit het noorden van Syrië terug te trekken. Turkije dreigt het gebied, dat door de Koerden wordt gecontroleerd, nu binnen te vallen.

In de strijd tegen IS vochten de Koerden jarenlang zij-aan-zij met de Amerikanen en andere westerse bondgenoten. En met succes: het kalifaat is inmiddels zo goed als verdwenen in Syrië. Maar met een mogelijk vertrek van de Amerikaanse troepen werd al eerder gevreesd dat daarmee ook de bescherming van de Koerdische bondgenoten weg zou vallen en dat er zo vrij spel zou worden gegeven aan Turkije. En die vrees lijkt nu waarheid te worden. President Erdogan liet zojuist weten dat de de Turkse operatie vandaag of morgen van start gaat.

"Het is afwachten wat er nu gebeurt, maar de Koerden in het gebied zijn zenuwachtig over wat er gaat gebeuren", zegt oorlogsverslaggever Hans Jaap Melissen. Hij is vaak in het gebied geweest. "Een zeer vlak gebied, waar de Koerden zich lastig kunnen verdedigen."

Gelopen race

Melissen verwacht dat de Koerden geen weerstand zullen kunnen bieden aan de Turken. "De Koerden hebben natuurlijk wel wapens gekregen van de Amerikanen, maar ze beschikken niet over tanks of vliegtuigen. Het is een ongelijke strijd."

In de regio rondom de stad Afrin, in het noordwesten van Syrië, zijn de Turken al eerder binnengekomen. "Vooral met hulp van lokale milities", legt Melissen uit. "Daar zijn toen veel mensen gevlucht. Dat is het angstbeeld van de Koerden in het gebied dat nu onder druk staat door deze Amerikaanse beslissing."

President Trump

Trump reageert inmiddels op Twitter met een serie tweets waarin hij zijn beweegredenen uitlegt. De weigering van verschillende Europese landen om mee te werken aan de vervolging van IS-strijders in het gebied heeft meegespeeld bij zijn beslissing, legt Trump uit:

'Europese regeringen chanteren'

In het gebied zitten bovendien nog veel voormalig IS-strijders en hun vrouwen en kinderen die daar nog altijd worden vastgehouden in vluchtelingenkampen in het noorden van Syrië én in Turkije. "Als de Koerden daarover de controle verliezen, is het maar de vraag wat er met ze gaat gebeuren", zegt Melissen.

Ook Sadet Karabulut, Tweede Kamerlid voor de SP, maakt zich hier zorgen over. "Wat het in ieder geval betekent is dat Turkije op deze manier opnieuw een instrument in handen krijgt om Europese regeringen te chanteren al naar gelang het hem uitkomt. Hij kan er mee dreigen om deze mensen terug te sturen naar Europa of als het escaleert en het geweld breekt uit dan kunnen mensen opnieuw op de vlucht slaan," vertelt ze.

Bekijk hier de TV-reportage

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.