Het hoger onderwijs draait via bezuinigingen voor een deel zelf op voor het coronasteunpakket dat zij kregen. Onderwijsinstellingen en D66-Kamerleden zijn verontwaardigd over deze plannen en willen de bezuinigingen terugdraaien.

Lang is erover gesproken: het Nationaal Programma Onderwijs (NPO), de structurele investering in het onderwijs en de coronasteun. Uitkomst? De 2,7 miljard euro voor het mbo, hbo en wo wordt deels gebruikt om het collegegeld te halveren, het studentenreisproduct te verlengen en de instellingen te compenseren voor het toenemende aantal studenten.

Nationaal Programma Onderwijs

Maar de handtekening onder het akkoord was nog niet gezet, of uit de Voorjaarsnota bleek dat er óók bezuinigingen aankwamen voor het hoger onderwijs. Minister Van Engelshoven kondigde bezuinigingen van 149 miljoen euro vanaf 2024 aan.

Met de bezuinigingen wordt de coronasteun die studenten nu krijgen - de verlenging van de ov-chipkaart en de studiefinanciering - gedekt. De steun voor het hoger onderwijs is daarmee de enige coronasteun die niét rechtstreeks uit de staatskas komt, maar wordt omgezet in een bezuiniging.

Niet gesproken over bezuinigingen

D66-Kamerleden Jan Paternotte, Paul van Meenen en Steven van Weyenberg vinden de bezuinigingen niet op zijn plaats. Zij hebben een amendement ingediend om de bezuiniging tegen te houden, die ze in het verantwoordingsdebat op 17 juni van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap willen bespreken.

"Het is gewoon heel raar. Alle getroffen sectoren krijgen coronasteun. Nu is het onderwijs de enige sector waar betaald moet worden, waar bezuinigingen gaan plaatsvinden", zegt Paternotte.

Vaste banen weer weg

"We zijn zeer ontstemd over deze gang van zaken", zegt ook Pieter Duisenberg, voorzitter van de Vereniging van Universiteiten. Volgens de onderwijsinstellingen was deze bezuiniging geen onderdeel van gesprek in de wekenlange onderhandelingen die leidden tot het akkoord van het Nationaal Programma Onderwijs.

De onderwijsinstellingen verwachten door de bezuinigen problemen in het onderwijs. "Docenten die wij nu structureel in dienst nemen, die wij vaste banen willen geven, moeten we nu dus vanaf 2024 weer gaan ontslaan. Dat betekent dat de extra docenten die wij juist ontzettend hard nodig hadden, weer zullen verdwijnen. Dat is geen structurele investering", zegt de Vereniging van Hogescholen.

Studenten de dupe

De Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) ziet vooral studenten de dupe worden van de bezuinigingen. "Dit gaat ten koste van structureel geld dat er juist nu bij zou komen", zegt voorzitter van de LSVb Lyle Muns.

"Van dit geld worden vanaf nu meer studentenpsychologen en docenten aangenomen, omdat die nodig zijn. Vanaf 2024 moeten de onderwijsinstellingen daar dus weer op gaan bezuinigen. Dat betekent gewoon dat studenten die nu eindelijk weer bij studentenpsychologen terecht kunnen als zij dat nodig hebben, vanaf dan niet meer beschikbaar zijn."

Bezuinigingen terugdraaien

De ondertekenaars van het akkoord stuurden op 1 juni een brief naar minister Van Engelshoven. Deze brief is ondertekend door alle onderwijsinstellingen, de landelijke studentenvakbond, het Interstedelijk Studenten Overleg en de Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs. Op deze brief hebben ze organisaties nog geen antwoord gehad.

Volgens demissionair minister Ingrid van Engelshoven hoeven de instellingen zich geen zorgen te maken. "Het is een technisch verhaal, de kosten moeten ergens gedekt worden, dat is nu bij het onderwijs", reageert ze bij EenVandaag.

In 2024 kozen bijna 10.000 Nederlanders voor euthanasie, 10 procent meer dan in een jaar eerder. Toch zitten er strenge voorwaarden aan verbonden. In deze video leggen we uit hoe het proces precies werkt en waarom veel verzoeken afgewezen worden.

Na de arrestatie van de vermoedelijke Rotterdamse serieschutter, Sendric S., reageerde de buurt opgelucht. Toch voelen sommige wijkbewoners zich na de 3 moorden nog altijd angstig, ziet de stadsmarinier. "Dat gevoel van onveiligheid gaat nog lang door."

Door 3 fatale schietpartijen in nog geen 2 weken tijd stond eind december het leven in het Rotterdamse stadsdeel IJsselmonde even stil. Uit het niets werden 3 mannen op straat neergeschoten. Het zorgde voor een uitzonderlijk advies: 'Ga bij voorkeur niet alleen naar buiten, vermijd donkere plekken.'

Meer ernstige incidenten

Stadsmarinier Wieke van de Haterd was betrokken bij het opstellen van dat advies. Een stadsmarinier is een ambtenaar die vanuit de gemeente werkt aan de veiligheid in de buurt. Van Haterd's werkterrein is IJsselmonde, waar de schietpartijen waren. Een wijk waar de afgelopen jaren het aantal ernstige incidenten is toegenomen, zegt ze.

Na de eerste schietpartij, was nog helemaal niet duidelijk wat er aan de hand was. "Wat maakt dat deze man specifiek is uitgekozen of is het toevallig?" Er werd tegelijkertijd ook onderzoek gedaan naar het wapen. "Toen is ook het tweede slachtoffer gevallen", vertelt ze. Er werden beelden vrijgegeven, maar het leidde nog niet tot de schutter. Het derde slachtoffer viel opnieuw in hetzelfde gebied. "Toen is de link gelegd: het gaat om dezelfde dader."

'Er was echt gevaar'

De politie schaalde volgens Van de Haterd snel op waardoor alle capaciteit beschikbaar was om de schutter snel te pakken. "Omdat er echt gevaar was dat hij weer zou toeslaan." De gemeente en politie kwamen samen tot het advies niet alleen naar buiten te gaan. "Daar hebben we lang over getwijfeld", zegt ze. "Want uiteindelijk gaat het ook uit van een maakbaarheid dat het niet kan gebeuren."

Maar de situatie was uitzonderlijk. "Het was duidelijk wat zich in IJsselmonde afspeelde, er leek echt een verband", legt ze uit. En veel was ook onzeker. Er was veel politie, zichtbaar en onzichtbaar in de wijk. Ook was er veel aandacht voor. "Wat doet dat met zo'n verdachte? Escaleert het meer, wordt de situatie gevaarlijker? Daar moet je toch rekening mee houden."

Bewoners ondersteunen

Na het derde slachtoffer gaat het ineens snel. Er wordt een duidelijke foto vrijgegeven en na een klopjacht kan de politie hem inrekenen. Beelden van de inval circuleren al snel via social media, het gaat om een flat in de buurt van de schietpartijen. De 24-jarige Sendric S. werd er aangehouden, die niet officieel woont in het gebouw. De opluchting is groot. "Omdat je echt bang bent dat er nog andere slachtoffers gaan vallen."

De strafzaak tegen S. begint, over een motief is niets bekend. Wijkmarinier Van de Haterd is nog erg bezig met het organiseren van de nazorg in de wijk. "Het effect van dat gevoel van onveiligheid dat gaat heel lang door", vertelt ze. "We zijn met z'n allen druk bezig om te kijken wat we kunnen doen om de bewoners hierin te ondersteunen".