Coffeeshops in Amsterdam sluiten voor toeristen vanwege overlast? In Maastricht werkte het na 10 jaar handhaven

Als het aan burgemeester Halsema ligt kunnen buitenlandse toeristen in Amsterdam geen jointje meer kopen. Maastricht ging de hoofdstad voor. "Nu is niet langer overlast van coffeeshop toeristen, maar hondenpoep de meest voorkomende klacht."

Verschillende steden gingen Amsterdam voor. Zij gingen actief handhaven op toeristen die wiet kopen in een coffeeshop. Maar een aantal daarvan hebben het handhaven inmiddels over boord gegooid.

'Kwestie van lange adem'

In Maastricht niet. De grensstad liep in 2013 voorop met het weren van buitenlanders uit de coffeeshops. Ondanks de verschillen, kan Maastricht een voorbeeld zijn voor Amsterdam volgens burgemeester Annemarie Penn-te Strake.

"Je ziet niet meteen resultaat, maar toch moet je doorgaan", vertelt ze. "Het is een kwestie van een lange adem en veel handhaven. Daar zijn wij nog steeds dagelijks druk mee."

Bron: EenVandaag

Overlast

Tien jaar geleden bezochten 2,3 miljoen toeristen de coffeeshops in Maastricht. Het meerendeel daarvan kwam uit het buitenland.

"De binnenstad was een centrum van onrust. Drugscriminaliteit, verkeersproblematiek, wildplassen en een onveilig gevoel bij bewoners. Toen dachten we: het moet nu stoppen", zegt Penn-te Strake.

Handhaving is essentieel

Het weren van coffeeshoptoeristen ging vervolgens niet zonder slag of stoot. De burgemeester kon op veel weerstand rekenen vanuit de coffeeshophouders. Zij zagen hun omzet dalen en de straathandel toenemen.

"In het begin zag je de handel verplaatsen naar de straat. En dan niet alleen softdrugs, maar ook harddrugs. De klachten en overlast werden alleen maar erger. Je zag de deals op straat plaatsvinden. Toch moesten we doorzetten", vertelt Penn-te Strake.

Hondenpoep

Toch kwam er een kantelpunt. Hoe dat komt? "We hebben veel ingezet op handhaving. Consequent straathandelaren oppakken en met een flinke boete naar huis sturen. Ook handhaven op coffeeshophouders. Tot op de dag van vandaag zijn we er druk mee. Het is een illusie dat je dit voorgoed uit je stad krijgt. Het blijft doorgaan."

Sinds een jaar of twee ziet de burgemeester de onrust afnemen en blijven buitenlanders thuis. "De meest gehoorde klacht in de binnenstad is nu voor het eerst geen drugsoverlast meer, maar hondenpoep."

Waterbedeffect

Steden als Roermond, Venlo, Tilburg, Eindhoven en Vlissingen zijn allang gestopt met handhaven. De overlast van de straathandel werd er te groot en nu zijn de buitenlanders weer welkom in de shops.

Aernout Ackermans van de Vereniging Coffeeshops Eindhoven (VCE) is sceptisch over het Maastrichtse succes. "Dat keiharde optreden in Maastricht heeft nooit gewerkt. De meeste buitenlanders zijn gewoon doorgereden naar andere steden in Limburg. Het is een waterbedeffect, het probleem verschuift naar andere gemeentes."

Niet te vergelijken

Volgens criminoloog en drugsonderzoeker Ton Nabben is Amsterdam niet te vergelijken met Maastricht. Zo is de omvang van het drugstoerisme onvergelijkbaar, maar ook het type drugstoerist is wezenlijk anders.

"In Maastricht komen de mensen puur voor de coffeeshop, drinken een biertje en vertrekken. In Amsterdam blijven de mensen een lang weekend en doen ze meer dan alleen maar coffeeshops bezoeken."

Driekwart sluiten

"Als je jong bent, is Amsterdam één van de steden die je wilt bezoeken. En dat is niet alleen vanwege de shops, maar ook vanwege de festivals, de parken, de grachten en de cultuur", legt Nabben uit.

"Volgens berekeningen zal driekwart van de toeristen blijven komen als de coffeeshops dicht gaan voor buitenlanders."

Advies aan Amsterdam

Burgemeester Annemarie Penn-te Strake vraagt zich af of toeristen blijven komen als Amsterdam de coffeeshops sluit. Het advies dat ze Amsterdam geeft?

"Ik zou beginnen met de hotspots. Wat zijn drukke plekken? Daar beginnen met handhaven. De hele stad lukt je niet in een keer denk ik."