Komende week opent in Amsterdam het eerste Hulpcentrum seksueel geweld zijn deuren. Eén locatie waar zedenslachtoffers voor alle denkbare hulp terechtkunnen. Broodnodig, vindt burgemeester Halsema. "Ik wens dat vrouwen zich minder eenzaam voelen."

Amsterdam heeft de primeur. Midden in een woonwijk in Amsterdam-West staat het eerste Hulpcentrum seksueel geweld, dat maandag officieel z'n deuren opent. Eén gebouw waar slachtoffers van seksueel geweld altijd kunnen binnenlopen, zonder afspraak, en waar alle hulp aanwezig is.

Hulpcentrum in Amsterdam

Burgemeester Femke Halsema heeft zich persoonlijk hard gemaakt voor de komst van het centrum. Ze is ervan overtuigd dat dit nieuwe centrum de drempel voor slachtoffers kan verlagen om zich wel te melden.

"Het Hulpcentrum is een inloophuis. Alle instanties die nodig zijn om slachtoffers van seksueel geweld te helpen, werken hier onder één dak samen. Het is anoniem. En er zijn altijd mensen die je kunnen helpen", vertelt de burgemeester.

Alles op één plek

"Deskundigen die je kunnen begeleiden na de traumatische gebeurtenis die jou overkomen is, de zedenpolitie zit er, slachtofferadvocaten. Alles op één plek." Want daar gaat het nu vaak mis, legt Halsema uit. Slachtoffers raken vaak verstrikt in een woud van allerlei hulpverleners en instanties. En om die reden zien ze vaker af van het doen van aangifte. "Dat is een groot punt van zorg, niet alleen in Amsterdam, maar in heel Nederland."

De aangiftebereidheid bij dit soort delicten ligt heel erg laag. Veel jonge vrouwen komen bij verschillende organisaties terecht, maar die weten van elkaar vaak niet waar ze mee bezig zijn. "Dat hopen we te veranderen met dit centrum. En ik hoop dat er meer daders veroordeeld worden. Maar belangrijker, ik wens dat vrouwen zich minder eenzaam voelen in zo'n afschuwelijke situatie."

Een grote waas

Iemand die dit helaas heeft meegemaakt is Krissi. In 2017 wordt zij in haar studentenflat slachtoffer van seksueel geweld. Ze zit die avond in één ruimte met twee mannelijke studenten, waar de sfeer na een tijdje volledig omslaat. "Het werd ineens heel vreemd en naar. Ze begonnen vragen te stellen van seksuele aard, ze werden opdringerig. Iets waar ik me heel ongemakkelijk bij voelde."

Als zij probeert weg te komen, houden beide mannen haar tegen. "Ik wilde er vandoor gaan, maar dat lukte niet. Ze raakten me overal aan. Ik denk dat ik toen bevroren ben. Ik weet ook niet meer precies hoe alles is gebeurd en in welke volgorde. Het voelt als één grote waas. Toen het langer duurde, dacht ik op een gegeven moment alleen maar: "Laat het maar gebeuren, dan is het misschien sneller voorbij."

Versteend

Na afloop blijft ze achter in de gang. "Ik stond opeens in de gang, waar mijn kleren lagen. Toen ben ik weer naar mijn eigen kamer gegaan en onder de douche gaan staan."

In shock gaat ze daarna in de gezamenlijke ruimte van het studentenhuis zitten. "Ik heb daar uren gezeten, versteend voor me uit zitten staren. Tot een huisgenootje kwam en ik vertelde wat er gebeurd was. Zij overtuigde me om naar de politie te gaan."

Forensisch onderzoek

Aangekomen op het politiebureau moet ze een forensisch onderzoek ondergaan. Iets waar Krissi totaal niet op voorbereid was. "Ik had geen idee wat dat precies inhield. Ik werd naar een kamer gebracht en moest daar naakt op een tafel gaan liggen."

"Mannen in witte pakken maakten allemaal foto's", vertelt ze. "Ik vond dat heel heftig, ook omdat ik niet wist wat er precies ging gebeuren. Ze gaan alles bekijken en fotograferen, ieder plekje van je lijf. Dit was extra heftig, na alles wat mij die avond ervoor was overkomen."

'Heeft mijn trauma erger gemaakt'

Uiteindelijk moet Krissi urenlang op het bureau blijven. En zonder telefoon, omdat die moest worden uitgelezen door zedenrechercheurs. Ze voelde zich heel erg eenzaam.

"Ik heb die dag als heel heftig ervaren, dat heeft mijn trauma alleen maar erger gemaakt. Vooral het forensisch onderzoek heeft mentaal heel veel met me gedaan."

Ingewikkelde situatie

Halsema vertelt dat zo'n onderzoek als die van Krissi 'heel ingewikkeld' is en dat, ondanks dat baliemedewerkers en rechercheurs hier speciaal op getraind worden, het als traumatisch kan worden ervaren door slachtoffers.

"Je gaat toch de route van het strafrecht op", zegt ze. "Het grote probleem hierbij is dat het lichaam van het slachtoffer onderworpen moet worden aan een grondig onderzoek." Dit is nodig om te bewijzen dat het om een strafbaar feit gaat, maar hierdoor kunnen vrouwen opnieuw getraumatiseerd raken. "Dat is natuurlijk het laatste dat je wilt."

'Minder kil en zakelijk'

Om te voorkomen dat slachtoffers nogmaals getraumatiseerd raken, zijn er in het Hulpcentrum altijd deskundigen van slachtofferhulp aanwezig. "Zodat zij alles kunnen begeleiden. En dus ook met meisjes en vrouwen kunnen bespreken, wat gaan we wel en niet doen qua onderzoek", legt Halsema uit. "Dat ze goed begeleid worden, is heel belangrijk. Het is de bedoeling dat het er warm en veilig is. Het ziet er ook niet uit als een politiebureau. Veel minder kil en zakelijk."

Zedenrechercheur Elisa Nuij van de Amsterdamse politie benadrukt dat verschil tussen het inloophuis en een politiebureau. "Hier komt iemand binnen bij de hulpverlening, wij zijn slechts onderdeel. Als het slachtoffer geen politie wil, dan komen we niet in beeld. Het slachtoffer blijft centraal staan, die heeft de regie. Het strafrecht is best een harde wereld, dat kan een drempel verhogen en die haal je hier weg. Ik denk dat dat het mooie is van deze constructie."

'Heb voor mezelf gekozen'

Na de melding en het onderzoek op het politiebureau in 2017 besluit Krissi haar aangifte niet door te zetten. "Als ik de aangifte had doorgezet, had ik mijn verhaal nog een keer moeten doen, elk detail. Bovendien werd mij verteld dat het een hele lange procedure zou worden en dat straffen voor dit type delicten in Nederland relatief laag zijn. Ik wilde wel dat de jongens gestraft zouden worden, maar omdat ik in zo'n slechte mentale staat zat, heb ik voor mezelf gekozen."

Krissi is daarom blij met de komst van het nieuwe Hulpcentrum. Zij denkt dat dit wel degelijk verschil kan maken voor vrouwen die in haar positie zitten. "Ik denk dat het heel goed is dat je maar naar één plek hoeft waar alles samenkomt. Dat je niet alles zelf hoeft uit te zoeken. Er komt zoveel op je af."

China en de VS slaan elkaar om de oren met heffingen. De verwachting is dat veel goedkope Chinese spullen onze markt op komen. "Een rampscenario", zegt Magali. "We hadden al zorgen om de bizar slechte arbeidsomstandigheden. Dit komt dat niet ten goede."

Voor de derde keer is een advocaat van Ridouan Taghi gearresteerd. Vito S. zou berichten van Taghi hebben doorgegeven aan contacten buiten de gevangenis. Wat is er aan de hand in deze omvangrijke zaak? "Kent geen precedent."

Justitie-verslaggever Bram de Waal en voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten (NVSA) Dennis Wolters beantwoorden zes vragen.

1. Hoe is S. in beeld gekomen als verdachte?

"Het strafrechtelijk onderzoek naar de advocaat is in december 2024 begonnen met informatie van de AIVD", zegt justitie-verslaggever bij EenVandaag Bram de Waal. "In een zogenoemd ambtsbericht aan het OM meldde de inlichtingen- en veiligheidsdienst dat de advocaat berichten van zijn cliënt naar buiten doorgeeft aan personen uit het criminele netwerk van Taghi."

"De politie heeft de afgelopen maanden de verdenkingen tegen de advocaat onderzocht. Opgenomen telefoongesprekken en andere vertrouwelijke communicatie zijn door een rechter-commissaris beoordeeld of deze onder het verschoningsrecht van de advocaat zouden vallen. Delen van deze opnamen zijn door de rechter-commissaris beschikbaar gesteld aan het onderzoeksteam."

2. Hoe bijzonder is deze zaak?

Volgens voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten Dennis Wolters is zoiets nog nooit eerder voorgekomen. "Het is ongelofelijk droevig dat het is gebeurd. En dan ook nog eens in dezelfde zaak. Maar ja, deze zaak is ook uniek in al z'n facetten."

"De strafzaak zelf kent denk ik ook geen precedent", gaat hij verder. "Heel groot, omvangrijk met ernstige feiten, het is een langlopende zaak, veel zittingsdagen, veel incidenten, ook tijdens de zitting, veel wisseling van advocaten. In die zin is het uniek in z'n soort. En dan zijn er ook nog eens drie aanhoudingen van advocaten."

3. De aanhouding gebeurde op dezelfde dag als de voorbereidende zitting van Inez Weski. Is dat toeval?

"Ik denk inderdaad dat het puur toeval is", zegt De Waal. "S. was vanochtend op bezoek bij z'n client Taghi in de EBI. Daar is hij ook aangehouden. Zijn arrestatie volgt na maanden van onderzoek door de recherche."

"De arrestatie komt ook niet helemaal onverwacht", weet de verslaggever, "bij andere advocaten waren er al langer wat zorgen over deze advocaat. En dit is ook de advocaat die een paar jaar geleden in een interview de opvallende uitspraak deed dat hij dure horloges draagt en in een sjieke Mercedes rijdt, omdat zijn clienten dit van hem verwachten."

4. Wat doet dit met de reputatie van strafrechtadvocaten en de advocatuur?

"In zekere zin straalt deze aanhouding af over de hele beroepsgroep", laat Wolters weten. "Iedere advocaat mag weer overal en nergens gaan uitleggen dat dit is gebeurd en dat het niet normaal is."

"Niet onbelangrijk: er is een verdenking, daarmee is niet ook gezegd dat hij schuldig is. We moeten niet allerlei conclusies gaan trekken. Het is ernstig, maar laten we niet te snel conclusies trekken", zegt Wolters.

Voorzitter Jeroen Soeteman van de Nederlandse orde van advocaten zegt geschokt te zijn dat Vito S. is aangehouden op verdenking van deelname aan een criminele organisatie. Het is volgens hem schokkend omdat er verdenkingen zijn van ernstige strafbare feiten en omdat er nu een advocaat in een politiecel zit. 'Als een advocaat wordt aangehouden, raakt het de hele beroepsgroep. Het raakt de positie en reputatie in de rechtsstaat en het imago van de advocatuur', zegt hij in een statement.

5. Wat is de rol van Taghi in de drie arrestaties?

"Hoe je het ook went of keert: Taghi is iemand die enorm veel druk kan uitoefenen op zijn advocaten", laat De Waal weten.

"Een intelligente man die op allerlei manieren koste wat kost invloed wil blijven uitoefenen op zijn drugsimperium. Dus die rol van Taghi is heel groot, zo niet doorslaggevend. Het is niet zo dat dit soort advocaten bij hem aanwaaien en met allerlei ideeën komen welke boodschappen ze kunnen doorgeven."

6. Op 2 juni staat een voorbereidende zitting gepland in de zaak Marengo. Wat gaat daarmee gebeuren?

"Ik kan me bijna niet voorstellen dat collega-advocaat van S., Carlo Crince le Roy, weer verdergaat met de zaak. Dan is de vraag: kan de overgebleven advocaat het in zijn eentje doen. En zo nee: wie gaat het dan wel doen? Ik weet niet of er heel veel advocaten zijn die Taghi willen bijstaan", besluit Wolters tot slot.