Burgemeester Halsema grijpt drastisch in bij Amsterdamse politie: 'We komen er niet meer uit, we moeten noodmaatregelen treffen'

De Amsterdamse politie kan haar taken niet meer aan. De veiligheid op straat is in het geding, onderzoek naar zware criminaliteit ligt stil en ook zaken als geweld en mishandeling blijven te lang liggen. Amsterdam komt nu met een pakket noodmaatregelen.

Er is te weinig blauw op straat, zegt de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema. "We komen 500 agenten tekort. En die krijgen we er niet bij op korte termijn van Den Haag. Daarom ben ik gedwongen om nu in te grijpen."

Meer blauw op straat

Kern van het noodpakket is dat maar liefst 15.000 diensten worden verschoven van specialismes naar de basisteams. Agenten en rechercheurs die nu werken aan zaken als ondermijning in de taxiwereld of criminaliteit in horeca, moeten nu ook de wijk in. Amsterdam kiest dus voor meer blauw op straat, want dat is het meest nijpende probleem.

"Een internationale en tolerante stad als Amsterdam moet ook scherp handhaven. We moeten laten zien dat wij weliswaar een vrije stad zijn, maar dat hier geen laissez faire geldt. En dat er wel gehandhaafd wordt op wangedrag en misdaad. We zeggen: eerst de misdaad en ondermijning op straat. Het tegengaan van jongeren die wegglijden in de drugshandel. Dát is waar onze prioriteit ligt. Gespecialiseerde teams komen daarna."

Langere wachtlijsten, meer zaken op de plank

Het is voor het eerst dat Amsterdam zo drastisch ingrijpt in het takenpakket van de politie. "Waar het wat mij betreft het meeste wringt, is dat zaken op de plank kunnen blijven liggen die nodig vervolgd moeten worden. Of dat mensen te lang moeten wachten in kwetsbare zaken als huiselijk geweld en mishandeling, waar soms de wachttijden nu al te lang zijn. Ik zie die wachttijden niet korter worden de komende tijd. En dat is natuurlijk niet goed", zegt Halsema.

De burgemeester heeft begrip voor Amsterdammers die boos zullen zijn als ze merken dat zaken op de plank blijven liggen of niet opgespoord en vervolgd worden. "Dat ben ik met ze eens. Maar ik kan het niet mooier maken dan het is. We hebben hier gewoon tekorten."

Politiebureaus 's avonds dicht

Er zijn meer maatregelen in het noodpakket. Sommige politiebureaus zijn voortaan 's avonds en 's nachts dicht. Ook de gespecialiseerde dienders die nu exclusief werken aan criminaliteit in de haven, de coffeeshopwereld en horeca, transport en taxibranche worden ingezet in de basisteams op straat. "Dat betekent dat we sommige misdaad moeten laten liggen om er voor te zorgen dat agenten op straat bij onschuldige burgers in de buurt zijn om hen te beschermen."

En de Amsterdamse politie krijgt het steeds drukker, want de hoofdstad groeit als kool. Er komen meer inwoners en de toeristenstroom groeit ieder jaar. Maar ook zijn er volgens Halsema steeds meer demonstraties en lijdt de stad zwaar onder de drugsmisdaad en liquidaties.

'Grapperhaus geeft geen gehoor aan Amsterdam'

Daarbovenop kampt de Amsterdamse politie al langer met personeelstekorten. Sinds 2014 is er fors bezuinigd op de politie. De laatste tijd is er wel meer geld, maar extra agenten zijn niet zomaar gevonden. Die moeten eerst worden opgeleid. Bovendien is het korps vergrijsd en gaan veel agenten met pensioen. Halsema heeft meerdere malen bij minister Grapperhaus van Veiligheid en Justitie gevraagd om 500 extra agenten. Maar de minister vindt dat de regio's zelf keuzes moeten maken. En dat doet de burgemeester nu.

"Wij hebben in Den Haag gezegd dat er extra druk is in de hoofdstad. Het is een magneet voor misdaad, maar daar is te weinig aandacht voor en daar ben ik bij tijd en wijlen boos over. Er wordt miskend dat wij die extra last dragen."

Moord advocaat Wiersum kost extra capaciteit

Volgens Halsema staat het water nu aan de lippen."Wij merken in Amsterdam al geruime tijd dat we niet genoeg politie op straat hebben, men zit klem in roosters, het moreel zakt, we hebben heel veel ziekteverzuim en dat komt doordat mensen té lange diensten moeten draaien."

Ook heeft Amsterdam na de moord op advocaat Derk Wiersum extra agenten nodig voor de extra bewaking en beveiliging van rechters en justitiepersoneel. Daarnaast zijn er rechercheurs bezig met het opsporingsonderzoek. Halsema: "Alleen die extra beveiliging gaat al om 45 man. Wij komen niet meer uit. Nu moeten we noodmaatregelen treffen."

Reactie Grapperhaus

In een reactie zegt minister Grapperhaus te begrijpen dat Amsterdam nu prioriteiten stelt. Hij stelt dat het probleem ook in andere regio's speelt. De minister benadrukt dat het kabinet al 320 miljoen investeert in extra politie. Ook is er 210 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de strijd tegen de zware criminaliteit.