Het aantal burenruzies is voor het tweede jaar op rij gestegen, blijkt uit een trendanalyse van Stichting Achmea Rechtsbijstand. Een groeiend aantal mensen komt er zelf niet meer uit en neemt een jurist in de arm bij een conflict met de buren.

Terwijl het aantal hulpvragen om rechtsbijstand in het algemeen afnam vorig jaar, kreeg de juridisch dienstverlener juist méér verzoeken om juridische bijstand bij een burenruzie: 4062 keer.

Stijging burenruzies door corona

"Het aantal ruzies tussen buren stijgt door corona", zegt jurist en mediator Marrit Piersma. "Mensen zitten meer thuis, ergeren zich meer aan geluiden en dingen waar ze eerder nooit last van hadden." Zo had Piersma laatst mensen die al 7 jaar naast elkaar wonen en nooit last van elkaar hadden. Toch kregen ze nu opeens ruzie over geluiden die er altijd al waren.

Het thuiswerken en soms ook nog je kinderen thuis zorgt ervoor dat mensen minder lekker in hun vel zitten en overal een probleem van maken. Als je lekker in je vel zit, dan gun je elkaar wat. "Nu niet", zegt Piersma. "Mensen zitten helemaal in hun eigen denkwereld, hun eigen gelijk. Ze graven zich in en schakelen sneller een jurist in."

Ruzie door verbouwingen

Door corona zijn veel mensen gaan verbouwen of aanbouwen. Dit leidt tot veel conflicten. En niet alleen over geluid van een slijptol of het boren door de muur van de buren, ziet Piersma.

Zo bouwen mensen bijvoorbeeld een stuk aan hun huis en houden de erfgrens aan die er in de praktijk is: de heg of de schutting. Maar regelmatig is die anders dan in het kadaster staat. De buurman is dan woedend dat zijn grond wordt 'ingepikt'.

Gevecht om de centimeter

Ook het aantal conflicten over 'overbouw' zijn met maar liefst 25 procent gestegen. Dat gaat bijvoorbeeld over een balkon of aanbouw die letterlijk en figuurlijk over de grens van de buren gaat.

Piersma heeft zaken over huizen gebouwd op kavels, die een klein beetje uitsteken over de erfgrens. Vaak gaat het om centimeters of een stoeptegel. Maar Nederland heeft weinig ruimte, om elke centimeter wordt gevochten.

Veel burenruzies over geluidshinder in Amsterdam

Ook Bente London van Beter Buren in Amsterdam ziet een stijging van het aantal burenruzies door corona. De organisatie bemiddelt bij burenruzies en kreeg veel meer meldingen het afgelopen jaar. Zeker toen de scholen en de kinderopvang dicht waren. London hield haar hart vast. Waar gaat dit heen?

In de zomer kon zelfs niet iedereen worden geholpen, omdat ze het aantal meldingen niet meer aankonden. Inmiddels is het iets genormaliseerd, maar de cijfers in Amsterdam blijven hoog. Ruzies gaan vooral over geluidshinder.

Onveilig in je eigen huis

Ook Zara* kreeg ruzie over geluidshinder. Maandenlang kon ze niet slapen, omdat haar bovenbuurvrouw voortdurend feestjes hield vertelt ze. "Elke dag begon het om een uur of 1 uur 's nachts. Soms om 4 uur pas. Teveel mensen die de trap opgingen, de voordeur bleef vaak open staan."

"Dat voelde onveilig", vervolgt ze. "Keiharde muziek, gelach en gedans. Het dreunde zo door dat mijn bed meedanste. In de ochtend was ik kapot, terwijl ik moest studeren."

Rust en veiligheid ver te zoeken

Zara vluchtte voor de oorlog uit Syrië en kreeg een woning in Amsterdam. "Ik zocht rust en veiligheid, maar dat was ver te zoeken." Praten met de buurvrouw hielp volgens Zara niet. Twee keer belde ze de politie, maar ze bleef overlast ervaren.

Via Beter Buren kwam er een gesprek met de buurvrouw. Dat hielp. Er werden afspraken gemaakt. De buurvrouw appt als er iemand op bezoek komt en het is rustiger. "We groeten elkaar in het trappenhuis, ik ben heel blij met mijn buurvrouw nu." Het is helemaal opgelost.

Mediation sneller en effectiever dan naar de rechter

Stichting Achmea Rechtsbijstand zet ook steeds meer in op mediation, zegt mediator Marrit Piersma. Het werkt sneller. Omdat er door corona flinke wachttijden zijn bij de rechter. Maar het is vooral effectiever zegt ze.

Van de burenruzie-zaken bij de verzekeraar waar mediation is ingezet, wordt inmiddels 95 procent opgelost. Piersma zegt niet te kijken naar wat er gebeurd is, maar naar het gevoel van mensen. "Waarom is de relatie zo slecht en hoe kunnen we die verbeteren?"

Van geen kwaad bewust

Bewust treiteren komt voor, maar meestal zijn mensen zich niet bewust van hun gedrag. Als je met elkaar in gesprek gaat krijg je meer begrip over en weer.

Zo was er een aannemersbedrijf dat voortdurend vrachtwagens en aanhangers heen en weer reed voor het huis van zijn gepensioneerde buurman langsreed. De aannemer was zich van geen kwaad bewust dat dat overlast gaf. Nu parkeert hij elders op basis van afspraken na mediation.

Meer invloed op beslissing bij mediation

Mediation is vrijwillig, maar niet vrijblijvend. Je schrijft samen afspraken op: "Je spreekt af bijvoorbeeld of de boom wordt omgehakt, maar dan maak jij geen herrie meer. Of je schakelt een onafhankelijke deskundige in om te checken hoe het zit met de overbouw."

Bij mediation is er vaak meer draagvlak voor de beslissing volgens Piersma. Als een rechter een uitspraak doet en er wordt niet gehandhaafd dan is het conflict niet opgelost. "Bij mediation heb je meer invloed op de oplossing. En dat helpt", besluit ze.

* Echte naam bekend bij de redactie.

In 2024 kozen bijna 10.000 Nederlanders voor euthanasie, 10 procent meer dan in een jaar eerder. Toch zitten er strenge voorwaarden aan verbonden. In deze video leggen we uit hoe het proces precies werkt en waarom veel verzoeken afgewezen worden.

Na de arrestatie van de vermoedelijke Rotterdamse serieschutter, Sendric S., reageerde de buurt opgelucht. Toch voelen sommige wijkbewoners zich na de 3 moorden nog altijd angstig, ziet de stadsmarinier. "Dat gevoel van onveiligheid gaat nog lang door."

Door 3 fatale schietpartijen in nog geen 2 weken tijd stond eind december het leven in het Rotterdamse stadsdeel IJsselmonde even stil. Uit het niets werden 3 mannen op straat neergeschoten. Het zorgde voor een uitzonderlijk advies: 'Ga bij voorkeur niet alleen naar buiten, vermijd donkere plekken.'

Meer ernstige incidenten

Stadsmarinier Wieke van de Haterd was betrokken bij het opstellen van dat advies. Een stadsmarinier is een ambtenaar die vanuit de gemeente werkt aan de veiligheid in de buurt. Van Haterd's werkterrein is IJsselmonde, waar de schietpartijen waren. Een wijk waar de afgelopen jaren het aantal ernstige incidenten is toegenomen, zegt ze.

Na de eerste schietpartij, was nog helemaal niet duidelijk wat er aan de hand was. "Wat maakt dat deze man specifiek is uitgekozen of is het toevallig?" Er werd tegelijkertijd ook onderzoek gedaan naar het wapen. "Toen is ook het tweede slachtoffer gevallen", vertelt ze. Er werden beelden vrijgegeven, maar het leidde nog niet tot de schutter. Het derde slachtoffer viel opnieuw in hetzelfde gebied. "Toen is de link gelegd: het gaat om dezelfde dader."

'Er was echt gevaar'

De politie schaalde volgens Van de Haterd snel op waardoor alle capaciteit beschikbaar was om de schutter snel te pakken. "Omdat er echt gevaar was dat hij weer zou toeslaan." De gemeente en politie kwamen samen tot het advies niet alleen naar buiten te gaan. "Daar hebben we lang over getwijfeld", zegt ze. "Want uiteindelijk gaat het ook uit van een maakbaarheid dat het niet kan gebeuren."

Maar de situatie was uitzonderlijk. "Het was duidelijk wat zich in IJsselmonde afspeelde, er leek echt een verband", legt ze uit. En veel was ook onzeker. Er was veel politie, zichtbaar en onzichtbaar in de wijk. Ook was er veel aandacht voor. "Wat doet dat met zo'n verdachte? Escaleert het meer, wordt de situatie gevaarlijker? Daar moet je toch rekening mee houden."

Bewoners ondersteunen

Na het derde slachtoffer gaat het ineens snel. Er wordt een duidelijke foto vrijgegeven en na een klopjacht kan de politie hem inrekenen. Beelden van de inval circuleren al snel via social media, het gaat om een flat in de buurt van de schietpartijen. De 24-jarige Sendric S. werd er aangehouden, die niet officieel woont in het gebouw. De opluchting is groot. "Omdat je echt bang bent dat er nog andere slachtoffers gaan vallen."

De strafzaak tegen S. begint, over een motief is niets bekend. Wijkmarinier Van de Haterd is nog erg bezig met het organiseren van de nazorg in de wijk. "Het effect van dat gevoel van onveiligheid dat gaat heel lang door", vertelt ze. "We zijn met z'n allen druk bezig om te kijken wat we kunnen doen om de bewoners hierin te ondersteunen".