Boswachter Piet van LoonBron: EenVandaag
Boswachter Piet van Loon
Droogte

Boswachter waarschuwt na uitslaande brand in de duinen voor brandgevaar: 'We zien nog steeds mensen roken of kampvuren maken'

Marijke van Broekhoven

Het is momenteel code rood in het Nederlandse duinlandschap. Een sigaret kan al een groot stuk natuur verwoesten, door de droogte die op dit moment heerst. Boswachter Piet van Loon zag met eigen ogen hoe snel het mis kan gaan.

In het duingebied bij De Punt in Ouddorp was het begin deze week alle hens aan dek. Er woedde een grote natuurbrand, die zich door de droogte maar moeilijk liet blussen. Boswachter Van Loon zegt enorm geschrokken te zijn van hoe snel de brand zich heeft verspreid.

Alles is verschroeid

Duindoornstruiken, vlier en wilgjes, alles is verschroeid. Het getroffen gebied beslaat zo'n 8 hectare, vergelijkbaar met vijftien tot twintig voetbalvelden, vertelt Van Loon. "Voor Nederlandse begrippen is dit gewoon een hele forse duinbrand. In deze regio in Zuid-West-Nederland komt dit gewoon gelukkig niet heel veel voor."

Het natuurgebied heeft flink geleden onder het vuur, maar de duinen waren niet de enige die in gevaar kwamen. "Tijdens de brand vreesden we wel voor bijvoorbeeld een vakantiepark, een strandje en een restaurant, maar vooral ook een museum wat hier vlak achter de duin zit", vertelt Van Loon. "Gelukkig heeft de brandweer met heel veel personeel en ondersteuning het kunnen tegenhouden."

Oorzaak onduidelijk

Wat de aanleiding was voor de brand, is op dit moment niet duidelijk. "De oorzaak weten we als Staatsbosbeheer niet. Het is echt een brandweertaak." Wel is duidelijk dat de brand hoogstwaarschijnlijk door toedoen van mensen is ontstaan. De kans op een natuurlijke oorzaak is in dit geval namelijk nihil. "Dat kan alleen bliksem zijn", zegt Van Loon. "En het heeft hier niet geonweerd de afgelopen week."

Of er ook opzet in het spel is, moet later blijken. "Het is gissen voor ons." De brand in de duinen van Ouddorp is niet de eerste deze zomer, en zal waarschijnlijk ook niet de laatste zijn. "We maken ons wel zorgen", vertelt Van Loon. "Uiteindelijk zie je dat de droogte de laatste jaren steeds extremer wordt, steeds langere perioden droog."

Uitlegvideo: waarom droogte een probleem is en hoe we het oplossen

Bewustwording en preventie

Mensen zijn zich volgens de boswachter niet altijd bewust van de gevaren van de droogte. Zo kan een hete auto in de buurt van hoog, droog gras al genoeg zijn voor een vonk. "We zien nog steeds mensen roken in natuurgebieden, kampvuren maken, barbecues aansteken op parkeerplaatsen of op strandjes."

De boswachter geeft aan dat Staatsbosbeheer ter preventie samen met collega-organisaties surveilleert in de gebieden. "Dan kan je hem in een heel vroeg stadium hopelijk in de kiem smoren."

Natuur aan zet

Momenteel wordt er nog een laatste nablusronde gedaan. Daarna is de natuur aan zet. Met een natte bodem door de bluswerkzaamheden en zonneschijn in overvloed, zal het in de duinen vanzelf weer groen worden, vertelt Van Loon.

"Het zal niet volgend jaar gelijk weer dichtgegroeid zijn en de duindoorn zal ook wel meer tijd nodig hebben. Maar dat we hier weer een jong, groen, fris duin hebben de komende jaren, dat verwacht ik wel."

Online supermarkten vallen onder dezelfde CAO als gewone supermarktenBron: ANP
Online supermarkten vallen onder dezelfde CAO als gewone supermarkten

Innovatieve bedrijven als Picnic willen meer ruimte om eigen cao te kiezen: 'Te vaak het bestaande versus het nieuwe'

Picnic-CEO Michiel Muller wil zelf de cao kunnen kiezen waaraan zijn bedrijf zich moet houden. En hij krijgt steun van de VVD. "We kunnen niet blijven proberen om nieuwe bedrijven in oude mallen te persen."

De strijd tussen nieuwe, innovatieve en gevestigde bedrijven speelt op meer plekken, maar die tussen Picnic en de vakbonden springt op dit moment het meest in het oog. De grote vraag: is het bedrijf een supermarkt, en valt het dus onder de cao voor supermarkten?

Recht op toeslagen

Die vraag is belangrijk, omdat in de cao voor supermarkten staat dat werknemers recht hebben op toeslagen als ze in de late avond of op zondag werken. In de e-commerce cao, waar Picnic op dit moment onder valt, zitten deze toeslagen niet. Er staat voor Picnic veel op het spel, zegt Muller. "Als wij verplicht worden om ons aan de supermarkt cao te houden, dan kun je niet meer concurreren met supermarkt die nu al lagere loonkosten hebben. Langzamerhand word je dus uit de markt gedrukt."

Dit komt volgens hem doordat supermarkten vaak met goedkope jongeren werken, terwijl Picnics werknemers ouder en dus duurder zijn. Vakbond FNV heef hier geen boodschap aan. Zij vinden: supermarktwerk is supermarktwerk en moet dus altijd onder dezelfde voorwaarden gebeuren.

Aan cao houden

Dat bedrijven nu niet zelf een cao mogen kiezen, komt door een wet uit 1937: de wet Algemeen verbindend verklaring (AVV). Simpel gezegd bepaalt die wet: als meer dan 60 procent van de werknemers in een sector werken bij een bedrijf dat is aangesloten bij een cao, dan geldt de cao voor alle bedrijven in die sector.

Hierdoor kan het zijn dat bijvoorbeeld Picnic zich wel aan de supermarkt cao moet houden, terwijl het bedrijf dit zelf niet wil en geen directe invloed heeft bij de onderhandelingen over die cao.

Werknemers beschermen

Docent arbeidsrecht aan de Universiteit van Amsterdam Niels Jansen legt uit dat de wet is ingevoerd om zoveel mogelijk werknemers te beschermen: "Dit zorgt ervoor dat werkgevers niet gaan concurreren op arbeidsvoorwaarden en dat iedereen in de sector zich aan dezelfde afspraken moet houden."

Dit is volgens Jansen niet alleen in het voordeel van de werknemer. "Ook werkgevers zijn hierbij gebaat. Dit cao-stelsel heeft in principe altijd goed gewerkt. Daarom wordt er in Nederland relatief weinig gestaakt, hebben werkgevers duidelijkheid over de personeelskosten en is het altijd duidelijk met wie je moet onderhandelen."

Belangen niet altijd meegenomen

Jansen ziet dus veel voordelen aan het huidige systeem, maar erkent dat de belangen van nieuwe bedrijven niet altijd volwaardig meegenomen worden in de onderhandelingen. "Dat is zeker een risico. En je ziet dat hierover al sinds de invoering van dit stelsel discussies zijn."

Tweede Kamerlid Claire Martens van de VVD wil daarom dat bedrijven als Picnic zelf makkelijker een cao kunnen kiezen, om zo innovatie in Nederland aan te jagen. "We kunnen niet blijven proberen om nieuwe bedrijven in oude mallen en machtsstructuren te persen. Te vaak is het nog 'het bestaande' versus 'het nieuwe', Goliath tegen David. Probeer daar in de polder maar eens tegenop te boksen." Daarom wil ze het stelsel van de AVV opnieuw tegen het licht houden.

Robuust stelsel

Jansen begrijpt dat innovatieve bedrijven meer ruimte willen, maar waarschuwt voor te grote veranderingen. "We hebben nu een robuust stelsel, dat zich al lang heeft bewezen. Maar het werkt alleen als iedereen meedoet. Als eerst een paar kleine spelers afhaken en daarna een paar grote, dan ben je het ook zo kwijt."

Hij vervolgt: "De politiek moet hier dus heel voorzichtig mee omgaan en kan wel wat veranderen, maar alleen in kleine en goed doordachte stappen."

00:00
/
00:00
Bedrijven als Picnic willen meer ruimte om eigen cao te kiezen