radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Boeren niet blij met verplicht eiwitarm dieet voor vee: 'Een aandeel kalfjes wordt dan doodgeboren'

Boeren niet blij met verplicht eiwitarm dieet voor vee: 'Een aandeel kalfjes wordt dan doodgeboren'
Boer Erik Luiten uit Aalten
Bron: EenVandaag

Boeren moeten koeien voeren met minder eiwit zodat er minder stikstof wordt uitgestoten en de woningbouw weer kan worden opgestart. Dat plan van minister Schouten ligt op tafel, maar boeren zijn er niet blij mee.

Vanaf 1 september is zeer eiwitrijk voer tijdelijk verboden, zodat het vee minder stikstof uitpoept. De boete voor veehouders die toch over de schreef gaan en te eiwitrijk voer geven, riskeren een boet van 2500 euro. Het is de uitkomst van langdurige gesprekken tussen minister Carola Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en de agrarische sector.

Dode kalveren en koeien die omvallen

Maar veel melkveehouders zijn niet blij. Volgens boer Erik Luiten in Aalten hebben de maatregelen grote gevolgen voor de koeien. "Bij de melkkoeien kan ik nog wel sturen om het met andere producten op te vangen, maar de crux zit 'm vooral bij jonge dieren. Een deel van de ongeboren kalveren zullen dood geboren worden."

Een ander deel van de kalveren die wel levend te wereld komen, zal volgens Luiten onvoldoende spierontwikkeling hebben. "Daardoor hebben ze een verminderde weerstand. De moederdieren zelf hebben eiwit ook hard nodig om niet om te vallen. Dan moet je gaan takelen met een koe en dat wil je niet. Je wil sterke gezonde dieren."

Net over de grens voer halen

Luiten denkt dat er boeren zijn die zich aan de nieuwe regel zullen houden. "Om toch aan de eiwit norm te komen moet het voer aangepast worden en moet er 2 tot 3 keer zoveel brok in hetzelfde kalfje. Dat geeft precies de essentie aan van waarom deze maatregel niet werkt. Je kan niet 3 keer zoveel brok in het kalf kwijt."

Luiten is dan ook bang dat er gesjoemeld zal worden en veehouders toch doorgaan met het geven van eiwitrijk voedsel. "Ik heb de verantwoordelijkheid voor de gezondheid van de kalveren en koeien. Als je aan de gezondheid van dieren komt, daar gaat een boer nooit aan meewerken. Wat je krijgt is dat boeren het voer straks net over de grens gaan halen waar het niet geregistreerd wordt."

Een hogere stikstofuitstoot

Veevoer-expert Jan Dijkstra van Wageningen University & Research is zelf bang dat het gesjoemel averechts zal werken. "Het ministerie houdt er al rekening mee dat er in bepaalde mate gesjoemel zal plaatsvinden. Onze indruk is dat er veel meer veehouders gaan compenseren dat het ministerie denkt. Het kan zelfs zo zijn dat de ammoniakuitstoot door deze maatregel zelfs hoger wordt."

Ook Dijkstra maakt zich grote zorgen over de gezondheid van koeien. "In gras zit niet noodzakelijkerwijs alles dat een koe nodig heeft. Dat heb je in verschillende soorten en maten. Daarom voeren boeren energierijke of eiwitrijke brokken bij. Voor de veehouder gaat het erom het dier zo gezond mogelijk te houden en daar is een goede uitgebalanceerde voeding voor nodig en daar past een maximaal eiwitgehalte voor krachtvoer niet bij om ieder individueel dier in elke levensfase op een goede manier te voeren."

Het krachtvoer dat de koeien nu krijgen
Bron: EenVandaag
Het krachtvoer dat de koeien nu krijgen

Eiwitgehalte vrijwillig naar beneden

Dijkstra is dan ook tegen het krachtvoer limiet van minister Schouten. "Op zich snap ik de gedachtegang: wat er niet in komt kan er ook niet uit. In veel bedrijven wordt ook ruim gevoerd met eiwit. Daarom heeft de sector ook voorstellen gedaan aan de minister om het eiwitgehalte vrijwillig naar beneden te brengen."

Dijkstra staat positief tegenover het voorgestelde reductiedoel en denkt dat dat de oplossing is omdat het breed gedragen wordt door de sector: "De sector is bereid het eiwit te verlagen in krachtvoer. In het verleden hebben ze ook laten zien dat ze zo'n afspraak kunnen nakomen met het fosfor convenant. Toen was er te veel fosfaat in de mest en heeft de sector gezegd: we spreken met elkaar af dat er minder fosfor in het voer komt en dat is ook gebeurd. Ik denk dat het afsluiten van afspraken met elkaar het beste is."

Luisteren

Luister hier de reportage met boer Erik Luiten en het gesprek met veevoer-expert Jan Dijkstra terug

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Terugblikken met presentator Pieter Jan Hagens, die met pensioen gaat: 'Journalistiek is veranderd, maar ikzelf ook'

Terugblikken met presentator Pieter Jan Hagens, die met pensioen gaat: 'Journalistiek is veranderd, maar ikzelf ook'
Presentator Pieter Jan Hagens tijdens zijn laatste uitzending van EenVandaag
Bron: EenVandaag

Hij was jarenlang een van de vaste gezichten van EenVandaag: Pieter Jan Hagens. Gisteren presenteerde hij het programma voor het laatst. Hij gaat met pensioen na een carrière van meer dan 40 jaar als journalist en presentator, op radio en tv.

Normaal stelt Pieter Jan de vragen, nu mochten jullie die aan hem stellen.

1. Hoe kijk je terug op je carrière?

"Ik vind dat ik een geluksvogel ben. Ik heb 43 jaar in de journalistiek gezeten en ik heb er enorm van genoten. Ik zou niet weten wat ik anders had moeten doen, er is geen vak dat ik zo leuk zou vinden als dit."

"Het leuke van met pensioen gaan is dat de oude doos wordt opengemaakt. Ik heb veel verschillende dingen kunnen doen en meegemaakt, ook buiten de journalistiek. Dat komt allemaal weer naar boven. En het gevoel dat ik steeds opnieuw krijg is: wat heerlijk dat ik dat heb kunnen doen."

2. Hoe heb je de journalistiek zien veranderen?

"De journalistiek is veranderd, maar ik ben zelf ook veranderd. Ik begon bij de VARA in de jaren 80, waar ik met stevig linkse journalisten werkte. Ik dacht: zo hoort het kennelijk. Later heb ik me daar een beetje van gedistantieerd, ik vond het te activistisch. Ik vond dat de feiten meer moesten spreken."

"In deze tijd, waarin grimmige leiders opstaan en democratische vrijheden op het spel staan, denk ik juist weer: journalisten zijn er niet alleen voor de feiten, maar ook om bepaalde ideeën te beschermen. Ideeën die het fundament vormen voor onze liberaal-democratische samenleving."

3. Wat was jouw favoriete onderwerp om te presenteren, en wat het moeilijkste interview?

"Ik heb bij Buitenhof veel bijzondere mensen aan tafel gehad, met wie ik langere gesprekken kon voeren. Ik heb veel bijzondere denkers, schrijvers en politici gesproken. Die hadden vaak iets te vertellen waar ik wel wat van opgestoken heb. Vooral de Israëlische schrijver Amos Oz maakte indruk, dat was zo'n wijze man.

"Hij maakte zulke goede opmerkingen. Dat was in 2015, de aanslagen in Parijs waren toen net geweest. Hij duidde dat terrorisme op zijn manier. Hij had het erover dat terroristen geen gevoel voor humor hebben, en dat klinkt nu heel plat, maar hij vertelde dat zo raak en mooi. En ik weet ook dat veel kijkers van die uitzending hebben genoten."

"Maar ook bij EenVandaag heb ik veel spannende dingen gedaan. Ik denk meteen aan de verkiezingsdebatten. Het debat in 2023, waaruit het huidige kabinet is voortgekomen, is een van de betere debatten die ik heb geleid. Maar tegelijkertijd waren die debatten een van de moeilijkste dingen die ik heb gedaan, dat is een hele opgave."

"Het is fijn dat je dan eindeloos met collega's kan brainstormen over wat de beste opzet is. En dat je de spanning deelt: tijdens het debat hoorde ik dan de eindredacteur in mijn oortje, die net zo zenuwachtig was. Dit delen met collega's ga ik het meeste missen aan het werk. Want ook als je geen beste vrienden bent, maken ze toch een groot deel uit van je sociale leven."

Bekijk ook

4. Welke peiling had de meest verrassende uitslag voor jou?

"Ik heb niet zo'n goed geheugen voor peilingen, moet ik eerlijk zeggen. Het Opiniepanel is natuurlijk een heel goed gereedschap van EenVandaag. Maar als ik in de studio sta, ben ik bezig met het gesprek dat ik voer met de presentator van de paneluitslagen, niet met de uitslagen zelf. Ik kan die niet tegelijkertijd goed onthouden, dus weet ook niet meer welke uitslag mij het meest heeft verbaasd."

5. Hoeveel invloed heb je zelf gehad op de onderwerpen die behandeld werden? En ging dat weleens in tegen je eigen mening?

"Eigenlijk heb ik daar niet zo veel invloed op. EenVandaag is een olietanker die op koers vaart, er werkt een grote redactie. Ik kan wel meepraten en meedenken, maar ik ben geen eindredacteur. Toch heb ik zeker in interviews wel een belangrijke stem. En ook in de politieke debatten kan ik als presentator de richting van het gesprek bijsturen."

"Of de presentatie weleens tegen mijn eigen ideeën of mening in ging? Laat ik zeggen dat ik wel blij ben dat ik mezelf nu meer mag gaan uitspreken. Maar ik ben ook blij dat ik dat als journalist en presentator niet gedaan heb. Ik zou mezelf geen knip voor de neus waard vinden als ik in interviews een bepaalde politieke lijn zou voorstaan. Ik vind dat je als journalist niet te koop moet lopen met je eigen mening."

"Tegelijkertijd vind ik het gek om nu weg te gaan, omdat er zoveel gebeurt op het moment, waarvan je denkt: 'oei, waar gaat dit heen?'. In de Verenigde Staten durven wetenschappers zich niet meer uit te spreken, er zijn bezuinigingen op het hoger onderwijs, ook in Nederland. Het klimaat verandert. Daar maak ik me zorgen om. Het voelt als een grote opluchting dat ik niet geheimzinnig hoef te doen over waar ik mij zorgen om maak. Dat heb ik gemist de afgelopen jaren."

"Ik heb niet de illusie dat ik daar in mijn eentje iets aan kan doen. Maar alles wat journalisten, maar ook burgers doen, is op dit terrein van belang. Wat ik daarom ook ga doen is als burger mezelf meer uitspreken. Dat kan nu ook, in ben journalist af. Misschien sluit ik me wel aan bij een politieke partij. Ik weet nog niet welke, maar ik ga het wel doen. Niet als politicus, maar gewoon als burger."

6. Wat ben je van plan om te gaan doen tijdens je pensioen?

"Ik ga eerst zeilen met mijn vrouw, een paar maanden weg. En daarna wil ik graag dingetjes doen waar ik tot nu toe niet aan toe kwam, zoals een houten bootje maken waar mijn kleinzoon in kan leren zeilen. Dat ben ik zeker van plan."

"Het is sowieso goed om weer eens met een frisse blik de wereld in te kijken, want er komt voor het werk ongetwijfeld iets anders moois in de plaats. Aan de andere kant: ik stop weliswaar met de vaste dingen, maar ik blijf nog steeds graag interviews en debatten leiden, voice-overs inspreken, misschien invallen bij een radio-uitzending. Dus als iemand ergens ziek is, weet me te vinden."

info

EenVandaag Vraagt

Bij EenVandaag heb je de mogelijkheid om vragen en ideeën in te sturen. Dat kan altijd in onze chat, of je kunt meedoen aan de gerichte EenVandaag Vraagt-oproepen die wij zo'n twee keer per week plaatsen in de Peiling-app. De Peiling-app is gratis te downloaden in de App Store of Play Store.

7. Hoe hoop je dat de journalistiek er de komende jaren uit gaat zien?

"Ik hoop dat de journalistiek zich opstelt als beschermer van de waarden waar wij allemaal op drijven, zoals gelijkheid, vrede, rechtvaardigheid en verdraagzaamheid. Al die dingen zijn zo belangrijk in onze democratische samenleving, en ik hoop dat journalisten daaraan meewerken. Elke journalist is op dit terrein van belang."

"Ik denk dat de meeste journalisten dit ook zo zien, sowieso al mijn collega's hier bij EenVandaag. Ik ben er trots op dat alle collega's zich ervan bewust zijn dat we een rubriek zijn die dicht bij de mens wil staan, waar de onderwerpen die we brengen echt relevant zijn, en waarin tegelijkertijd de feiten heilig zijn. Juist in deze tijd waarin onverdraagzaamheid en angst toenemen, denk ik dat het belangrijk is dat er programma's zoals EenVandaag zijn."

Presentator Pieter Jan Hagens neemt in EenVandaag afscheid van de kijkers

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Door oorlogsdreiging stappen landen uit ontwapeningsverdragen: 'Internationale spelregels staan onder druk'

Wereldwijd liggen er miljoenen landmijnen onder de grond. Hierdoor vallen er jaarlijks honderden slachtoffers. Om dit te stoppen werd in een verdrag afgesproken dat het wapen de wereld uit moest. Maar nu de spanningen toenemen, trekken landen zich terug.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant