De situatie in Myanmar lijkt met de dag verder uit de hand te lopen. Bij protesten tegen het regime wordt met grof geweld ingegrepen. Het roept de vraag op: waarom grijpen andere landen niet in? "We hebben steeds meer moeite om orde op zake te stellen."

Afgelopen zaterdag was volgens de Verenigde Naties de bloederigste dag sinds 1 februari. Toen nam het leger de macht over in Myanmar. In een dag tijd overleden 114 burgers, en ook kinderen werden van dichtbij door het hoofd geschoten. Duizenden Myanmarezen zijn op de vlucht, maar toch lijkt ingrijpen van de Verenigde Naties ver weg.

Lees ook

China en Rusland liggen dwars

Volgens hoogleraar internationale betrekkingen Rob de Wijk van de Universiteit van Leiden grijpt de VN niet in omdat er verdeeldheid is binnen de veiligheidsraad. Vooral China en Rusland liggen dwars. "Rusland vaart eigenlijk mee in het kielzog van de opkomst van China. Zij zeggen: 'Dit zijn binnenlandse aangelegenheden. Wat een land doet tegen zijn eigen bevolking moet hij zelf weten."

Ze spreken zich niet uit, omdat ze zelf ook graag het buitenland buiten de deur houden. "Die landen hebben op dit moment zelf ook dit soort problemen, zoals China met de Oeigoeren. Daar kunnen wij ook weinig aan doen. Mede daarom blokkeren zij het mandaat met een resolutie van de VN-veiligheidsraad."

Hoogleraar Rob de Wijk vertelt in Radio EenVandaag wat het buitenland kan doen in Myanmar

'Militair ingrijpen is heel moeilijk'

Volgens De Wijk zal de invloed van China binnen de VN alleen maar groter worden. "Naarmate de landen machtiger worden, zullen zij dit vaker blokkeren. Hun visie op soevereiniteit gaat steeds belangrijker worden. Als westen hebben wij steeds meer moeite om orde op zake te stellen."

Is er dan helemaal niets wat we kunnen doen om dit bloederige geweld te stoppen? Volgens De Wijk zijn er wel opties, maar blijft de vraag of die effectief zijn. "Als je iets zou willen doen, dan moet je het heel grootschalig doen. Dan moet het een combinatie zijn van sancties en een militaire interventie. Maar als je kijkt naar Afghanistan, Libië, Irak of Syrië, dan zie je dat het daar niks oplevert. Technisch is het gewoon heel moeilijk en daar zit het probleem."

Lees ook

Sancties alleen symbolisch

"Er zijn natuurlijk wel allerlei sancties opgelegd, bijvoorbeeld aan de hoogste militairen, die nu niet mogen reizen Daarnaast worden hun tegoeden bevroren. Dat is heel vervelend, maar enkel symbolisch."

"Daarvoor waren al sancties opgelegd om wapenexport te verbieden. Dan hoop je dat er geen wapens naar Myanmar gaan waar burgers mee gedood kunnen worden. Maar ook daarmee houdt het niet in één keer op."

'Geen magische knop'

De VN-rapporteur in Myanmar heeft nu opgeroepen het militaire bewind te isoleren door de olie- en gashandel stil te leggen. Toch denkt Rob de Wijk niet dat dit idee meewerkt aan een stop van geweld in Myanmar. "Helaas moet je constateren dat als je naar de geschiedenis kijkt, dit niet zo veel heeft opgeleverd. Ik noem Noord-Korea, maar ook Irak. De economie werd gehalveerd door de sancties, maar eigenlijk zat Saddam Hoessein alleen maar steviger in het zadel."

En zo kunnen landen best veel willen, maar is de praktijk weerbarstig: "Het is een vervelend verhaal, maar in de praktijk ben je niet in staat om de magische knop te vinden om het land te resetten."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.