Vechten voor mensenrechten: het is belangrijk werk, maar ook enorm zwaar. Activisten die in moeilijke omstandigheden hun werk doen, mogen op uitnodiging 3 maanden in Nederland komen wonen. Voor een time-out.
Het is vandaag de dag van de mensenrechten. Op veel plekken in de wereld worden die niet gerespecteerd en gaan activisten de straat op. Het Shelter City-project biedt een plek in een veilig land om uit te rusten. Bedreigde activisten kunnen daar opladen, om daarna hun gevecht weer voort te zetten.
Vechten tegen Mexicaanse drugsbendes
Iemand die op dit moment hier woont, is de 57-jarige José Diaz Navarro. Hij komt uit de Mexicaanse deelstaat Guerrero, waar drugsbendes onderlinge oorlogen met elkaar uitvechten om de macht. Wie in de weg staat, wordt vermoord of ontvoerd voor losgeld.
Twee broers, een neef en twee vrienden van José werden het slachtoffer. "Ze zijn uiteengereten, gemarteld, onthoofd en gedeeltelijk verbrand", vertelt José. "Tot op de dag van vandaag zijn hun hoofden niet teruggevonden."
Opsporen van vermisten
José richtte een stichting op om vermisten op te sporen en onderzoek te doen naar hun verdwijning. "Wij weten wat er met onze broers is gebeurd, maar veel anderen weten nog steeds niet wat hun familie is overkomen." 40.000 mensen staan op een officiële lijst van vermisten in Mexico.
Het werk van José wordt hem in de regio niet in dank afgenomen. Drugsbendes houden hem in de gaten. "Maar als we aanwijzingen krijgen, gaan we op zoek. Ook al is het gevaarlijk. We zoeken in kuilen, in de bergen, we zoeken overal." Vanwege zijn werk is José nu voor 3 maanden in Nederland, tegelijk met negen andere mensenrechtenactivisten van over de hele wereld. José wordt opgevangen in Haarlem, andere activisten verblijven in andere steden.
Lees ook
Shelter City
Het Shelter City-project werd bedacht door mensenrechtenorganisatie Justice and Peace Nederland en bestaat sinds 2012. Den Haag was de eerste stad die deelnam, nu bieden al 12 Nederlandse steden onderdak aan activisten. Zij komen op voor allerlei verschillende zaken. "Homorechten, vrouwenrechten, het kunnen advocaten zijn, of journalisten", vertelt coördinator Suzan Goes. "Mensen die vanwege hun werk in eigen land onder druk staan, worden hier opgevangen."
Dat is niet alleen om uit te rusten. De activisten nemen ook kennis mee terug naar hun eigen land. "Van tevoren geven ze ook aan wat ze hier willen", vertelt Goes. "Komen ze vooral om uit te rusten, om te netwerken, of willen ze vakken volgen op de universiteit? Sowieso geven wij veiligheidstrainingen. Hoe beveilig je bijvoorbeeld je telefoon? Of wat doe je als je achtervolgd wordt?"
'Gevoel van veiligheid ga ik missen'
Voor José was het een fijne tijd in ons land, al was het in het begin raar dat hij zich ineens veilig kon voelen. "Hier kan je gewoon 's avonds laat op straat lopen. Dat gevoel van veiligheid zal ik thuis het meeste missen." Het had niet veel gescheeld of hij was te ziek om te komen. Hij had thuis last van een hoge bloeddruk, hoofdpijn, rugpijn en allergieën. "Vreemd genoeg voelde ik me vanaf het moment dat ik hier kwam beter worden., en hoefde ik geen medicijnen meer te nemen. Ik voel me hier goed, slaap goed en kom op krachten. Ik voel me in Nederland een nieuw en sterk persoon."
Binnenkort gaat hij terug naar Mexico, ondanks dat hij hoog op de dodenlijst van de drugskartels staat. "Ik ga geen asiel aanvragen in een ander land. Ik ga Mexico niet ontvluchten." Hij is vastbesloten om de moordenaars van zijn familie veroordeeld te krijgen en door te gaan met de rest van zijn werk. "Er zijn twee opties: of de moordenaars gaan naar de gevangenis, of ik ga dood. Er is geen andere manier waarop dit kan eindigen."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.