Familie kwijt, huis met de grond gelijk gemaakt en geen 200 meter meer kunnen lopen. Vorig jaar bleek de bom die het huis van Basim vernietigde afkomstig van een Nederlandse F-16. Nu eist hij 2,3 miljoen dollar compensatie van de Nederlandse staat.
Op 21 september 2015 werd het huis van de Iraakse Basim Razzo gebombardeerd door een Nederlandse F-16. Er werd onterecht aangenomen dat zijn huis een IS-hoofdkwartier was. In een klap werd het huis van Basim verwoest en verloren zijn vrouw en dochter het leven. "Ik dacht eerst dat het een nachtmerrie was."
7.500 dollar voor een leven
De gebrekkige informatie kwam van Amerikaanse surveillancebeelden. Basim probeerde eerst compensatie te krijgen bij de regering van Amerika. Zonder succes. Wel accepteerden de Amerikanen hun deel van de verantwoordelijkheid en boden ze hem 'excuusgeld' aan voor de dood van zijn vrouw en dochter: 7.500 dollar per persoon. Dit kwetste Basim erg. "Ik vond het belachelijk en kleinerend, en heb het afgewezen. Daarna heb ik niets meer van ze gehoord."
Vorig jaar bleek dat de aanval uitgevoerd was door een Nederlandse piloot. Basim is hier boos om. "De Nederlanders hebben alleen op de Amerikanen vertrouwd en niet hun eigen onderzoek gedaan." Basim legt uit dat er overdag geen mensen te zien waren, omdat het enorm heet was. "Als er beter was gekeken hadden ze gezien dat we 's avonds gewoon in de tuin koffie en thee zaten te drinken, of te barbecuen." Hij vindt dat Nederland ook zelf onderzoek had moeten doen. "Voordat ze die bommen gooiden. Dat is waarom ik het de Nederlandse overheid verwijt."
'Ze lag onder het puin'
Voor het bombardement werkte Basim als accountmanager bij Huawei. Hij had gestudeerd in Amerika en daar een graad in Industrial Engineering verdiend. Aangeslagen vertelt hij over de nacht die zijn leven voorgoed veranderde. 'Mijn vrouw was een ochtendmens, dus zij ging die avond op tijd naar bed. Mijn dochter en ik bleven nog even televisiekijken samen", herinnert hij zich.
"Een uur nadat ik ook naar bed was gegaan werd ik wakker van een oorverdovend geluid. Een enorme explosie." Toen Basim zijn ogen opende, zag hij dat het dak er niet meer was. "Mijn vrouw..." Hij corrigeert zichzelf. "Wijlen mijn vrouw sliep naast me, maar ik zag haar niet meer. Ze lag onder het puin."
Lees ook
Werkloos, invalide en geen geld voor cruciale operatie
Zelf had Basim een gebroken voet, schade aan zijn bekken en ernstige wonden op zijn rug. "Ik ben mijn baan kwijt en kan ook geen baan meer krijgen door mijn verwondingen. Door de schade aan mijn bekken kan ik nog geen 200 meter lopen". Met een brok in zijn keel vertelt hij over de vervolgoperatie die hij eigenlijk al in 2017 had moeten krijgen, maar waar hij geen geld voor heeft. "Daardoor zitten er nu platen in mijn lichaam die er eigenlijk uit moeten, die schade en infecties veroorzaken."
Basim vertelt over de emotionele schade en imagoschade die hij geleden heeft. "Ik ben alles kwijt, alle herinneringen en foto's. En het YouTube-filmpje heeft ongeveer een jaar online gestaan, dat heeft mijn imago veel schade gedaan. Zoveel mensen hebben dat gezien, zij dachten hierdoor dat ik iets te maken heb met Isis."
Irakese overheid eindverantwoordelijk
Minister Bijleveld van Defensie legt de verantwoordelijkheid bij de regering van Irak. Zij geeft aan dat de coalitie ter bestrijding van Isis onder leiding van de Irakese overheid staat en dat Irak daardoor eindverantwoordelijk is.
"Ik ben niet naar de Irakese overheid gegaan", vertelt Basim. "Daar zijn honderdduizenden zaken van mensen die gebombardeerd zijn. Door de bureaucratie komt daar niets uit. Dan wordt de zaak pas over 10 jaar gehoord." Hij is het er ook niet mee eens dat Irak verantwoordelijk zou zijn. "Want zij hadden geen drones of satelliet-afbeeldingen, dus zij konden geen eigen inlichtingen verkrijgen."
Gezien worden als mens, niet als Irakees
Basim wil vooral gewoon zijn leven heropbouwen, samen met zijn zoon, en de zaak laten rusten. "Ik heb empathie nodig. Dat ze mij als mens zien, en niet als Irakees. Dat ze mij behandelen zoals ze ook hun eigen inwoners zouden behandelen." De 2,3 miljoen dollar compensatie heeft hij vooral nodig voor de schade aan zijn huis, zijn meubels en de hersteloperatie. Door zijn verwondingen kan hij niet meer werken.
Of hij de compensatie van de Nederlandse overheid zal krijgen, weet hij niet zeker. "Maar ik denk dat ik uiteindelijk wel iets zal krijgen om mijn leven weer op te pakken. Ik ben 2 jaar geleden begonnen, ik wil het doorpakken tot het einde."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.