Je zal maar Diederik Samsom zijn. In 52 dagen na de vorige verkiezingen een kabinet met ‘de vijand’ gerealiseerd. Je privéleven opgeofferd. Steeds weer het onverkoopbare weten te verkopen aan een tegensputterende fractie of partij. Fouten erkend. De boel bij elkaar weten te houden, soms tegen beter weten in. En aan het eind van de rit, nu het kabinet ´toch nog onverwacht' er gewoon nog zit: geen bloemen, geen bedankje, maar een leiderschapsverkiezing. Hoe pijnlijk; kan het erger?

Ik zag het aan zijn ogen. Hij moest zeggen dat ie het hartstikke leuk vindt, goed voor de partijdemocratie. Dat er iets te kiezen moet zijn. Het zal allemaal wel, ik heb het niet letterlijk opgeschreven, maar op afstand kon ik zien dat Diederik Samsom die partijleiders-/lijstrekkersverkiezing helemaal niks vindt. Het is niet meer dan een marketingtool, een schreeuw om aandacht, want waarom een verkiezing als je al een leider hebt die bovendien heel graag wil blijven? De partijtop heeft niet het lef gehad te zeggen dat ze denken dat een ander het beter kan, dus waarom de heisa? Bovendien mag nu, zo begrijp ik, ook een potentiële PVV-stemmer of de SP-concurrentie voor een paar euro meebepalen wie voor de PvdA op het affiche komt.

Hoe vaak heb ik Hans Spekman, de PvdA-voorzitter, niet horen zeggen dat het over ‘de inhoud moet gaan en niet over de poppetjes’? Nu weet ik ook wel dat zoiets wordt gezegd als de inhoud die een journalist je voorlegt je niet bevalt en een vraag over poppetjes je niet uitkomt. Dat is politiek. Maar Spekman raakt nu wel heel erg vervreemd van zijn eigen woorden. Over de inhoud , het conceptverkiezingsprogramma, gaan we het voorlopig niet hebben; bovendien liggen de plannen nu nog bij de drukker. We gaan het de komende weken hebben over een wedstrijd, over wie er wint en wie er verliest.

Er hing sowieso al een Televizier-Ring-sfeer rond de PvdA. De vraag was namelijk steeds: doet-ie-het-of-doet-ie-het-niet, en dat ging dan over Lodewijk Asscher, de volgens sommigen in de PvdA van God gegeven electorale redder in nood. Het definitieve ja-woord heeft Asscher nog niet gegeven, maar een weg terug is er voor hem niet meer, al moet je in de politiek altijd een slag om de arm houden. Andere kandidaten dan Samsom en Asscher, zoals Jacques Monasch, worden straks na de wedstrijd met een fles wijn door Spekman bedankt voor de eer: “Leuk dat u meedeed”.

Ik laat mij steeds vertellen dat Lodewijk Asscher eigenlijk geen zin heeft in het tijdrovende gedoe, en er al helemaal niet aan moet denken dat hij straks fractieleider is van een kleinere PvdA in de Tweede Kamer. Maar waarschijnlijk is hem door Hans Spekman beloofd dat hij rechtstreeks weer het kabinet in kan want de PvdA gaat tegen alles bij de kabinetsformatie ‘ja’ zeggen, dus loopt hij geen enkel carrièrerisico.

Ben ook razend benieuwd hoe Samsom en Asscher zich van elkaar gaan onderscheiden, omdat ze toch vooral samen er alles aan hebben gedaan deze coalitie te verdedigen. Wat gaat degene doen die verliest? Niet op de lijst staan waarschijnlijk en zeker niet als de nummer twee, want dan kan je ook nu al met z’n tweeën op de poster.

Dat Samsom alles voor de politiek over heeft, is bekend. In alle uithoeken van het land de partijgedachten uitventen, de kop van Jut zijn en als de Europese sociaaldemocratische familie vergadert in Brussel zit hij aan tafel tussen Francois Hollande en Matteo Renzi. Over Asscher heb ik wel eens horen zeggen dat hij af en toe wel eens thuis wil zijn. Zo was er door toedoen van lastige PvdA’ers in de Eerste Kamer eens een  crisismomentje toen de vicepremier met zijn tas in de hand bij Rutte op het Torentje langs ging om te vertellen dat hij ‘naar huis ging’. Rutte zou gezegd hebben: “Hoezo, je gaat er maar langs, het is jouw partij, het zijn jouw mensen, los het maar op”. En de chauffeur van de dienstwagen werd afgebeld.

Toch nog even Diederik Samsom. Ook ik heb wel eens, aan de zijlijn staand, een scherpe kritische opmerking over hem gemaakt. Leedvermaak heb ik niet en mijn analyse komt niet verder dan: arme Diederik, het zijn ’n stel ondankbare honden daar op het Binnenhof.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.