Appels bij het glas en plastic bij het GFT. De Leusdense afvalcoach Wilfred Top heeft alles al voorbij zien komen. Hij geeft inwoners tips over afval scheiden, al vindt hij dat er ook een taak ligt voor scholen. "We kunnen nog best een slag slaan."

Voordat de kliko's in Leusden door de vuilcontainers worden opgehaald, controleert coach Wilfred of alles wel klopt. "We lopen een aantal kliko's steekproefsgewijs na en dan kijken we of alles klopt wat erin zit."

'De gekste dingen'

Het scheiden van afval, zoals plastic drinkverpakkingen, is jaren geleden ingevoerd. Maar Wilfred ziet het nog vaak fout gaan, omdat mensen bijvoorbeeld niet altijd begrijpen waar de afkortingen voor staan.

Zo staat de 'M' in PMD niet voor metaal, maar voor metalen verpakkingen. "Autoradio's, gordijnen, camera's. De gekste dingen worden erin gegooid", vertelt Wilfred. En dat soort vergissingen kan hij ook wel begrijpen. "Het is lastig om alles goed te doen."

'Een hoop onwetendheid'

De regels voor het scheiden van afval verschillen namelijk per gemeente. De taak van Wilfred is dan ook om de mensen te informeren, al is dat soms makkelijker gezegd dan gedaan. "Er zijn ook brieven uitgegaan om te informeren wat er wel en niet in mag. Maar goed, als mensen tussendoor verhuizen is het lastig."

Als de coach zo'n afval-fout tegenkomt, belt hij vaak even aan. "Dan informeren we de mensen dat dat eigenlijk niet de bedoeling is. Er is een hoop onwetendheid."

Opzet in het spel

Maar in sommige gevallen blijkt er toch opzet in het spel. "Als een radio bij de PMD zit, dan snapt iedereen dat dat niet hoort."

"Ik snap dat niet, maar het gebeurt wel", zegt Wilfred. "Sommige mensen zijn makkelijk. Iedereen weet dat je dat op de milieustraat gewoon gratis kunt wegbrengen."

Niet scheiden is schadelijk

Scheid je het afval niet, dan kan dat zorgen voor een hoop extra kosten, vertelt Wilfred. "Hier in de gemeente betalen ze per kilo. En groente, fruit en tuinafval weegt gewoon zwaar, dus in verhouding ga je dan heel veel betalen."

En ook het milieu is ermee geschaad als bijvoorbeeld een appel bij het plastic belandt, omdat van GFT compost wordt gemaakt. "Je maakt van een afvalproduct een herbruikbaar product, dus dat is gewoon super."

Taak voor scholen

Controle en voorlichting, het is dus echt nodig. Maar Wilfred denkt dat zijn inzet niet voldoende is en ziet ook een taak voor scholen. "Ik denk dat het ook moet beginnen bij educatie op school, dat we daar als land zijnde, als gemeente zijnde gewoon best een slag kunnen slaan."

Al is het volgens de expert niet zo dat volwassenen niks meer te leren valt. "Hen valt ook heel veel te leren, alleen het onthouden en het toepassen is vaak wat anders."

In 2024 kozen bijna 10.000 Nederlanders voor euthanasie, 10 procent meer dan in een jaar eerder. Toch zitten er strenge voorwaarden aan verbonden. In deze video leggen we uit hoe het proces precies werkt en waarom veel verzoeken afgewezen worden.

Na de arrestatie van de vermoedelijke Rotterdamse serieschutter, Sendric S., reageerde de buurt opgelucht. Toch voelen sommige wijkbewoners zich na de 3 moorden nog altijd angstig, ziet de stadsmarinier. "Dat gevoel van onveiligheid gaat nog lang door."

Door 3 fatale schietpartijen in nog geen 2 weken tijd stond eind december het leven in het Rotterdamse stadsdeel IJsselmonde even stil. Uit het niets werden 3 mannen op straat neergeschoten. Het zorgde voor een uitzonderlijk advies: 'Ga bij voorkeur niet alleen naar buiten, vermijd donkere plekken.'

Meer ernstige incidenten

Stadsmarinier Wieke van de Haterd was betrokken bij het opstellen van dat advies. Een stadsmarinier is een ambtenaar die vanuit de gemeente werkt aan de veiligheid in de buurt. Van Haterd's werkterrein is IJsselmonde, waar de schietpartijen waren. Een wijk waar de afgelopen jaren het aantal ernstige incidenten is toegenomen, zegt ze.

Na de eerste schietpartij, was nog helemaal niet duidelijk wat er aan de hand was. "Wat maakt dat deze man specifiek is uitgekozen of is het toevallig?" Er werd tegelijkertijd ook onderzoek gedaan naar het wapen. "Toen is ook het tweede slachtoffer gevallen", vertelt ze. Er werden beelden vrijgegeven, maar het leidde nog niet tot de schutter. Het derde slachtoffer viel opnieuw in hetzelfde gebied. "Toen is de link gelegd: het gaat om dezelfde dader."

'Er was echt gevaar'

De politie schaalde volgens Van de Haterd snel op waardoor alle capaciteit beschikbaar was om de schutter snel te pakken. "Omdat er echt gevaar was dat hij weer zou toeslaan." De gemeente en politie kwamen samen tot het advies niet alleen naar buiten te gaan. "Daar hebben we lang over getwijfeld", zegt ze. "Want uiteindelijk gaat het ook uit van een maakbaarheid dat het niet kan gebeuren."

Maar de situatie was uitzonderlijk. "Het was duidelijk wat zich in IJsselmonde afspeelde, er leek echt een verband", legt ze uit. En veel was ook onzeker. Er was veel politie, zichtbaar en onzichtbaar in de wijk. Ook was er veel aandacht voor. "Wat doet dat met zo'n verdachte? Escaleert het meer, wordt de situatie gevaarlijker? Daar moet je toch rekening mee houden."

Bewoners ondersteunen

Na het derde slachtoffer gaat het ineens snel. Er wordt een duidelijke foto vrijgegeven en na een klopjacht kan de politie hem inrekenen. Beelden van de inval circuleren al snel via social media, het gaat om een flat in de buurt van de schietpartijen. De 24-jarige Sendric S. werd er aangehouden, die niet officieel woont in het gebouw. De opluchting is groot. "Omdat je echt bang bent dat er nog andere slachtoffers gaan vallen."

De strafzaak tegen S. begint, over een motief is niets bekend. Wijkmarinier Van de Haterd is nog erg bezig met het organiseren van de nazorg in de wijk. "Het effect van dat gevoel van onveiligheid dat gaat heel lang door", vertelt ze. "We zijn met z'n allen druk bezig om te kijken wat we kunnen doen om de bewoners hierin te ondersteunen".