Adoptie is in 2007 nooit weggeweest uit het nieuws: adoptiekinderen uit India en China die verhandeld zouden zijn, het Nederlandse stel dat vastzat in Sri Lanka op verdenking van illegale adoptie, kinderhandel in Tsjaad. Wat zeggen de incidenten over het huidige adoptiebeleid? Wat zou er verbeterd kunnen worden in de komende jaren?
Werken moet lonen, staat in het regeerprogramma van het kabinet-Schoof. Maar voor mensen met een arbeidsbeperking valt dat vies tegen. Zij gaan er door belastingmaatregelen juist op achteruit. Dat terwijl deze mensen vaak niet meer uren kunnen werken.
"Tienduizenden mensen die werken bij werkontwikkelbedrijven gaan er bijna zo'n 50 euro per maand op achteruit door de nieuwe belastingmaatregelen", vertelt voorzitter Mohamed el Mokaddem van Cedris, een belangenvereniging voor mensen met een zogenoemde 'ondersteuningsvraag'. Het gaat dan bijvoorbeeld om mensen met een arbeidsbeperking.
'Kunnen niet meer werken'
Dat heeft ermee te maken dat veel mensen die bij zogeheten werkontwikkelbedrijven - vroeger sociale werkplaatsen of sociale werkvoorzieningen genoemd - aan de slag zijn, in deeltijd werken. Door hun fysieke of mentale beperking kunnen ze vaak niet meer uren maken dan ze nu doen, legt El Mokaddem uit.
"Terwijl de nieuwe belastingmaatregel erop gericht is om mensen die op dit moment parttime werken meer te laten werken, zodat zij op die manier meer kunnen verdienen", gaat de Cedris-voorzitter verder.
Mogelijk onbedoeld effect
Dat ziet ook econoom en financieel journalist Martin Visser. "Hier wordt specifiek een groep in de koopkracht geraakt die parttime werkt. En waarvan je je kunt afvragen of die wel fulltime kan werken." Hij denkt dat het daarom 'een onbedoeld effect van kabinetsbeleid is'.
Visser is bang dat de belastingmaatregelen niet meer te herstellen zijn. "Deze regelingen zijn ingegaan op 1 januari. Ik denk niet dat het gerepareerd gaat worden. De enige route die er nog is, is om iets met de cao te regelen."
info
Nieuwe belastingmaatregelen niet voordelig voor mensen met laag inkomen
Veel werknemers gaan er vanaf 2025 op vooruit. De belangrijkste reden hiervoor is een lager belastingtarief in de eerste schijf. Het is een onderdeel van de algemene lastenverlichting die op 1 januari is ingegaan, vertelt Visser. "Voor bijna alle mensen pakken die maatregelen gunstig uit. Behalve voor de mensen met een laag inkomen."
En dat zijn volgens de econoom vaak mensen die in deeltijd werken. Parttimers die tussen de 1.000 en 2.000 euro netto per jaar verdienen gaan er een paar tientjes op achteruit. Dit komt onder meer omdat de maximale algemene heffingskorting en de arbeidskorting dalen voor deze inkomensgroep en het lagere belastingtarief dit niet kan compenseren.
Onderhandelen over nieuwe cao
Maar een belangrijk probleem voor werkontwikkelbedrijven is volgens El Mokaddem dat het verlies van inkomsten niet gecompenseerd kan worden via de cao. "Het Rijk laat deze mensen op dit moment in de kou staan, doordat ze geen middelen beschikbaar stellen om een nieuwe cao af te sluiten."
De belastingmaatregel zelf compenseren is voor de werkontwikkelbedrijven niet mogelijk, zegt de Cedris-voorzitter. "Wij worden betaald door gemeenten met middelen vanuit het Rijk. "We zijn op dit moment in gesprek over een nieuwe cao, maar je kan niet met vakbonden onderhandelen met een lege portemonnee."
En de portemonnee van de werknemers wordt dus zelfs leger. "Als je het hebt over 50 euro per maand, dan praat je over een week boodschappengeld dat deze mensen kwijtraken", benadrukt El Mokaddem. "En de boodschappen worden door de huidige inflatie sowieso al duurder."
Dat juist mensen met een arbeidsbeperking buiten de boot vallen en dus niets van de doorgevoerde lastenverlichting merken, is volgens hem oneerlijk. "Het gaat om een groep die al niet het hoogste salaris in Nederland verdient, zal ik maar zeggen."
'Niet in de kou laten staan'
Cedris doet dan ook een oproep aan het Rijk: "Laat deze mensen niet in de kou staan", zegt voorzitter El Mokaddem. "Er wordt gezegd: 'Met dit kabinet gaat de zon voor iedereen schijnen.' Nou niet voor deze mensen."
Terwijl het om een hele kwetsbare groep gaat, benadrukt hij nogmaals. "Zij hebben juist de steun van het Rijk heel hard nodig."
Marc Tuijtelaers (45) kan erover meepraten. Hij werkt sinds 2016 bij een werkontwikkelbedrijf van de Diamant-groep. Hij is voorwerker, wat betekent dat hij er verantwoordelijk voor is dat alles blijft draaien. "Dat mensen aan de gang kunnen, dat de materialen er zijn. En dat het product dat we maken in orde is."
Op dit moment houdt hij zich bezig met het stickerwerk voor de Japanse film- en camerafabrikant Fujifilm, zodat de producten binnen de Europese Unie verkocht kunnen worden.
Hele dag rugpijn
Voordat Marc bij de Diamant-groep terechtkwam, werkte hij bij een orthopedisch schoenmaker. Totdat hij een ongeluk kreeg en zijn rug kapotging. "Ik heb de hele dag pijn, waardoor het werk dat ik kan doen beperkt is." Marc werkt nu met veel moeite 28 uur per week en meer lukt echt niet, benadrukt hij.
Hij verdient het minimumloon en sparen lukt hem nauwelijks. Het nieuws dat straks op zijn loonstrook een lager bedrag zal staan, hakt erin. "Ik heb al heel veel moeite met rondkomen. Hoe minder geld ik heb, hoe minder geld ik kan gebruiken voor de dingen die ik toch af en toe nodig heb, zoals nieuwe kleding."
Medewerkers werkontwikkelbedrijven verdienen minder door belastingmaatregelen: 'Voel me daardoor minderwaardig'
Wel willen, maar niet kunnen
Het doel van de belastingmaatregel is om mensen die nu in deeltijd werken te stimuleren om meer uren te maken. Marc zou dat maar wat graag willen: "En dat heb ik tot mijn ongeluk ook altijd gedaan, maar ik kan het niet meer. Net als veel andere mensen met een beperking."
"Die extra dag rust middenin de week heb ik gewoon echt nodig om bij te komen, om de rest van de week vol te kunnen houden", benadrukt de medewerker van het werkontwikkelbedrijf.
'Voel me minderwaardig'
Dit alles gaat Marc niet in de koude kleren zitten. "Als je een beperking hebt, heb je vaak al het gevoel dat je veel moeite moet doen om goed mee te draaien in de maatschappij."
"En als je dan ook nog te horen krijgt dat je minder geld gaat ontvangen voor werk dat veel anderen niet willen doen, dan voel je je knap minderwaardig", vertelt hij.
Persoonlijke omstandigheden
Sommige mensen die in deeltijd werken voor of rond minimumloon betalen dit jaar inderdaad iets meer belasting, zegt een woordvoerder van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. "Daar staat tegenover dat de huurtoeslag en het kindgebonden budget stijgen. Ook stijgt de aanvulling vanuit de bijstand, die 1 op de 3 mensen met beschut werk krijgen."
Wat dat betekent voor hun koopkracht is afhankelijk van hun persoonlijke omstandigheden, gaat de woordvoerder verder. "Mensen die minder verdienen dan het sociaal minimum kunnen daarnaast een toeslag op hun uitkering aanvragen, waarmee hun inkomen wordt aangevuld."
Hij heeft zijn inauguratie nog maar net achter de rug en Donald Trump heeft al 78 besluiten van Joe Biden ingetrokken. Daarnaast voerde hij 40 nieuwe plannen door. En dat heeft zeker gevolgen voor ons in Europa.