Het is een van de felste discussies die op dit moment woedt in de VS: het recht op abortus. De afgelopen tijd zijn er in rap tempo anti-abortuswetten aangenomen. Zoals in Alabama, waar sinds kort de strengste abortuswet van het hele land geldt.

Door de nieuwe wet is het als vrouw in Alabama vrijwel onmogelijk om een zwangerschap te beëindigen. Zelfs bij verkrachting of incest wordt er geen uitzondering meer gemaakt. Alleen als er sprake is van een levensbedreigende situatie voor de moeder kunnen vrouwen nog een abortus krijgen. Artsen die toch meewerken aan een abortus riskeren een gevangenisstraf die kan oplopen van 10 tot maximaal 99 jaar.

'Ik loop nu risico de cel in te gaan omdat ik medische zorg verleen'

In een van de weinige overgebleven abortusklinieken in Alabama volgen ze de ontwikkelingen op de voet. Abortusartsen Willie Parker en Yashica Robinson helpen er vrouwen. Hun patiënten zijn vooral laagopgeleide arme vrouwen die geen geld hebben om naar een andere staat te reizen voor een abortus. De behandeling zelf kost namelijk in Amerika al 600 dollar en deze wordt in tegenstelling tot Nederland niet vergoed.

Dokter Parker kan nog steeds amper geloven wat er gebeurt: "Voor het eerst in mijn carrière loop ik het risico om de cel in te gaan omdat ik medische zorg verleen."

Bron: EenVandaag

Anti-abortusdemonstranten bij abortuskliniek

Buiten de abortuskliniek in het stadje Huntsville staan elke dag anti-abortusdemonstranten. Ze proberen te voorkomen dat vrouwen naar binnen gaan door teksten naar ze te schreeuwen. "Ze vermoorden je baby door hun armen en benen er af te trekken", roept een van hen elke keer als een auto het parkeerterrein op rijdt. Op het parkeerterrein staan vrijwilligers met paraplu's klaar om de vrouwen zo snel mogelijk naar binnen te helpen.

Mary Bragett is een van de vrouwen die bijna elke dag voor de abortuskliniek staat. "Ik wil dat abortus helemaal uitgebannen wordt." Ze is blij met de wet die in haar staat is aangenomen. Ook al betekent het dat vrouwen zelfs na een verkrachting geen abortus kunnen ondergaan. "Waarom zou je de baby straffen voor de misdaad van de vader. Ik ben tegen verkrachting maar als dat gebeurt kun je niet ook nog eens het lichaam van een ongeboren kind kwaad doen."

'Abortus zal illegaal gebeuren'

De activisten die buiten schreeuwen doen dat met de bijbel in de hand. De abortusarts die binnen zijn werk doet gelooft in dezelfde God. Willie Parker werkt al jaren als arts in de kliniek en kan zich kwaad maken om de demonstranten buiten. "Wat ik hier doe is hetzelfde als een hartoperatie. Je hoopt dat het niet nodig is maar als dat wel zo is moet je het zo goed mogelijk proberen te doen."

Hij wil er alles aan doen om te voorkomen dat abortus illegaal wordt in Alabama. "We krijgen nu al vragen van vrouwen die bang zijn dat ze de gevangenis ingaan als ze hierheen komen." Zijn collega Yashica Robinson vult aan: "Ik heb mijn leven gegeven om deze vrouwen te helpen en nu kan ik daarvoor de gevangenis ingaan." Het is volgens Parker een illusie om te denken dat bij een verbod abortus niet meer bestaat. "Het zal illegaal gebeuren onder slechte omstandigheden met alle gevolgen van dien."

Nu is het moment

Dat het recht op abortus nu wordt aangevallen is geen toeval. De meerderheid in het Hooggerechtshof bestaat sinds een jaar uit conservatieve opperrechters. De benoeming door president Trump van de rechters Neil Gorsuch en Brett Kavanaugh geeft anti-abortusactivisten hoop. Veel Republikeinse wetgevers geloven dat dit hét moment is om de strijd over abortus op de politieke agenda te zetten.

Het zal nog wel even duren voordat abortusartsen vervolgd worden in Alabama. De stellingen voor een lange juridische loopgravenoorlog zijn betrokken en dat gevecht zal eerst gevoerd moeten worden. Anti-abortusactivist Eric Johnston heeft er vertrouwen in dat hij als winnaar uit de strijd komt: "Er is geen beter moment dan nu met de meerderheid in het Hooggerechtshof."

De artsen Yashica Robinson en Willie Parker hopen dat het nooit zover komt. "Niemand maakt zich zorgen om de vrouwen. Het enige waar ze aan denken is de foetus die ze draagt en dat is verschrikkelijk."

Het Amerikaanse bedrijf Uber wil vanaf 2026 zelfrijdende taxi's aanbieden in Europa. Het bedrijf werkt nu samen met de Chinese ontwikkelaar Momenta om dit voor elkaar te krijgen. Maar is Nederland daar klaar voor? "Infrastructuur is goed geregeld."

Ruim 180 Surinamers hebben een verblijfsvergunning gekregen die ze na de onafhankelijkheid in 1975 zijn kwijtgeraakt. Maar door strenge eisen zijn er ook afwijzingen. Dat moet anders, vindt gemeente Amsterdam. "Het leidt tot schrijnende situaties."

Naast de verblijfsvergunningen die zijn afgegeven, zijn er nog ongeveer 25 in behandeling. Een van de mensen die nu al succesvol gebruik heeft kunnen maken van de regeling is Jayant Ganesh uit Den Haag. Hij woonde bijna 25 jaar zonder papieren in Nederland, maar krijgt nu een verblijfsvergunning.

'Ik kon die beslissing niet zelf nemen'

"Ik ben er heel erg blij mee, het neemt alle angst en stress weg. Ik hoef niet meer op de straat te lopen en bang te zijn dat ik word opgepakt en uitgezet", vertelt hij. "Het is een opluchting en het geeft ons ook de erkenning die wij verdienen, gezien het feit dat wij ons Nederlandschap nooit hebben afgestaan."

Ganesh was nog een kind toen Suriname onafhankelijk werd. "Ik kon dus niet de beslissing nemen of ik Nederlander wilde blijven of Surinamers wilde worden."

25 jaar ongedocumenteerd

In 2000 komt hij op zijn 29ste naar Nederland, maar papieren krijgt hij niet. "Gelukkig had ik hier een netwerk van familie en vrienden die mij opvingen. Ik heb meerdere keren bij de IND aangeklopt de afgelopen 25 jaar, maar steeds zonder succes."

Nu Ganesh wel een verblijfsvergunning heeft, voelt hij zich weer een vrij mens: "Ik kan nu legaal werk zoeken, ik kan in aanmerking komen voor een huurwoning en het belangrijkste, ik kan nu gewoon over straat lopen zonder dat ik bang ben dat er iets gebeurt."

Eenmalige speciale regeling

Om Surinamers als Ganesh tegemoet te komen, kwam voormalig staatssecretaris Van der Burg afgelopen jaar met een eenmalige, speciale regeling, waar Surinaamse oud-Nederlanders tussen 1 januari en 1 juli van dit jaar gebruik van kunnen maken.

Iedereen die geboren is voor 25 november 1975, de dag dat Suriname onafhankelijk werd, en die kan aantonen dat hij of zij langer dan 10 jaar in Nederland woont, komt in aanmerking voor een verblijfsvergunning.

500 zaken afgewezen

Maar die laatste eis, 10 jaar onafgebroken in Nederland wonen, zorgt er nu voor dat ruim 500 zaken van Surinaamse oud-Nederlanders zijn afgewezen. Zij konden niet bewijzen dat ze meer dan 10 jaar in Nederland woonden.

"Veel mensen vallen hierdoor buiten de boot", merkt wethouder van Amsterdam Rutger Groot Wassink. Zijn gemeente is verantwoordelijk voor de uitvoering van de regeling.

'Historisch onrecht'

Om deze groep mensen toch te helpen, pleit hij voor het verkorten van de eis, van 10 naar 5 jaar: "Zodat meer mensen gebruik kunnen maken van deze regeling."

"We hebben het hier over Nederlanders die ten onrechte niet de Nederlandse status hebben gekregen", gaat de wethouder verder. "Ik vind dat historisch onrecht en dat kunnen we nu rechtzetten."

Schrijnende situaties

Hij voorziet grote problemen voor deze groep als ze ongedocumenteerd blijven. "Het is voor die mensen buitengewoon vervelend en het leidt ook tot schrijnende situaties."

"Ze moeten dan illegaal wonen, illegaal werken en ze hebben geen toegang tot zorg. Het is een buitengewoon ingewikkeld bestaan voor deze mensen", aldus Groot Wassink.