Dit jaar is Angela Merkel 15 jaar bondskanselier van Duitsland. Wat weten we eigenlijk van haar? "Als ze binnenkomt bij een vergadering, wandelt er echt een baas binnen."

Dat ze zo succesvol zou zijn, was niet vanaf het begin te verwachten. Merkel begon haar carrière als outsider. Ze is een vrouw, komt uit Oost-Duitsland en is protestants, niet bepaald een goed startpunt in haar partij. Maar ze heeft haar opponenten kalt gestelt. Drie 'Merkel-kenners' doen een boekje open.

Van Mädchen naar Mutti

Voor Europarlementariër Esther de Lange is Merkel een rolmodel. Ze komt de bondskanselier regelmatig tegen tijdens vergaderingen van de Christendemocratische fractie in het Europees Parlement.

"Als ze binnenkomt bij een vergadering komt er echt een baas binnen", vindt De Lange. "Dan is iedereen meteen scherp. Toen ze begon was ze 'das Mädchen' en nu 'Mutti'. Maar ik geloof niet dat ze zich daar ooit iets van heeft aangetrokken."

Lang twijfelen

Merkel staat erom bekend dat ze lang twijfelt, voordat ze een beslissing neemt. Te lang volgens sommigen. Dat leidde zelfs tot een Duits werkwoord: 'Merkeln' - twijfelen.

"Ze neemt altijd de tijd om eerst grondig een analyse te maken van een situatie. En wanneer ze heeft gekozen, gaat het ook zo."

Vluchtelingencrisis

Kleurloos is Merkel in elk geval niet, zegt De Lange. "Opgroeien in de DDR heeft haar een sterk moreel kompas gegeven. Ze is opgegroeid in een land met een grens waar ze niet overheen mocht."

Daarom heeft ze zich ook in Europa sterk gemaakt in de vluchtelingencrisis, denkt de Europarlementariër. "Dat 'wir schaffen das' komt daar vandaan. Merkel wil geen Europa met een onverbiddelijke grens, waar mensen in nood niet naar binnen mogen."

Bron: EPA

Economisch sterk Duitsland

Haar opmerking, 'wir schaffen das' zal altijd aan haar blijven kleven, denkt historicus Willem Melching. Maar het is zeker niet het enige waarmee ze volgens hem de geschiedenisboeken mee ingaat.

"Ze is de eerste naoorlogse Duitse bondskanselier van een machtig economisch sterk Duitsland. Daar worden andere Europese landen bang van. Frankrijk en Italië liggen economisch in de touwen en de Engelsen hebben ons verlaten. De Duitsters moeten nu dus de kar trekken. En dat heeft Merkel met verve gedaan. Zo heeft ze de euro gered, de vluchtelingencrisis beheerst en nu de coronacrisis. Het is nogal wat."

Degelijke politica

Dat ze haar Mutti noemen is opmerkelijk, vindt Melching. "Want eigenlijk is ze helemaal niet zo warm. Ze kan ook een kille strateeg zijn. En met emoties kan ze niet omgaan. Wat haar echt drijft, weten we niet."

Ze is een hele degelijke politica, vindt de historicus. "Maar wel een die in een crisis situatie echt beslisingen durft te nemen. En dat zijn dan geen slappe compromissen. Nee, kleurloos is ze in die zin allerminst."

Mannen op een zijspoor

"Ze heeft alle mannen in de weg stonden op een zijspoor gezet", lacht journalist Sophie Derksen. "Ze heeft altijd te maken gehad met mannen die haar onderschatten en daar maakt ze handig gebruik van."

Merkel is volgens Derksen een vrouw die zich niet gemakkelijk laat kennen. "Misschien geen extraverte persoonlijkheid en wellicht een tikje kleurloos. Ze wil het liefst niets van haar privéleven vrijgeven. Daar weten we eigenlijk niets van. Ja, dat ze graag aardappelsoep maakt en altijd naar dezelfde wandelvakantie gaat."

Hulpverleners zijn hard bezig overlevenden te redden in Myanmar na de aardbeving. Ook een Nederlands team met reddingshonden staat klaar om het land, dat midden in een burgeroorlog zit, te helpen. "Ter plaatsen zullen we zien met wie we gaan samenwerken."

De eerste raket van de Duitse start-up Isar Aerospace wordt morgen in het noorden van Noorwegen gelanceerd. Als deze slaagt, is het de eerste keer dat een raket vanuit West-Europa in een baan om de aarde wordt geschoten. "Dit is belangrijk voor Europa."

Isar Aerospace is een van de eerste Europese commerciële bedrijven die zich bezighoudt met het bouwen van raketten, vertelt deputy director van het Netherlands Space Office (NSO), Joost Carpay. Europa loopt, vergeleken met Amerika, achter op dit gebied. "Maar nu lijkt er een gat in de markt te zijn waarin een paar commerciële bedrijven springen."

'Mooie ontwikkeling'

"Dit zijn mooie ontwikkelingen voor Europa", benadrukt Carpay. Volgens hem is het belangrijk dat we vanaf ons eigen grondgebied kunnen lanceren. Hij vindt het daarom goed dat het commerciële bedrijf Isar Aerospace, dat de intentie heeft om de Europese concurrent van het Amerikaanse SpaceX te worden, een risico neemt.

"Je ziet dat er op het moment minstens vier bedrijven bezig zijn met het ontwikkelen van raketten", vertelt hij. "En daar wordt dus ook in geïnvesteerd, soms door overheden maar dan zonder de ontwikkeling te sturen. Dus alleen met financiering." Ook zijn er private investeerders die steeds meer interesse tonen. En als de testlancering morgen succesvol blijkt, zal die belangstelling alleen maar groter worden, voorspelt Carpay.

Onafhankelijkheid voor Europa

Deze nieuwe ontwikkelingen zijn van groot belang voor Europa. Het is volgens de deputy director belangrijk om onafhankelijk te zijn, van wie dan ook: "Ruimtevaart is strategisch van groot belang. We willen zelf kunnen bepalen welke satellieten we wanneer waarnaartoe lanceren en dat moeten we in eigen hand hebben."

"Dit bedrijf ziet dus een markt naast SpaceX, ook omdat zij een kleine raket hebben. Die heeft SpaceX niet. Dus het is ook een kwestie van marktkansen zien."

Meer raketten en lanceerbases

Maar wat moet er eigenlijk nog gebeuren voordat we op grote schaal dit soort raketten kunnen lanceren, zodat we écht kunnen concurreren met SpaceX van Elon Musk? "Het belangrijkste is het ontwikkelen van de raketten en een lanceerbasis", antwoordt Carpay.

Hij vertelt dat in het ontwikkelen van zulke bases al grote stappen worden gezet. "Er zijn al een aantal in Europa die voor de wat kleinere raketten geschikt zijn. En onze Spaceport in Frans Guiana wordt ook voor die kleinere raketten klaargemaakt." Het is op dit moment een kwestie van de ontwikkelingen blijven stimuleren, stelt hij.

'Het blijft een uitdaging'

Maar wat als het morgen dan toch misgaat? "Het blijft een uitdaging", antwoordt Carpay. "Maar ik denk ook dat het bedrijf daar zelf rekening mee houdt. Het blijft altijd een risico, zeker omdat de raket nog nooit gevlogen heeft."

Wel is hij ervan overtuigd dat Isar Aerospace het proces grondig heeft aangepakt. En mocht het toch fout gaan, dan is het een goede les. "Dat betekent alleen maar dat de kans dat het de volgende keer goed gaat, groter is."

Lancering over 1 à 2 jaar

Gaat de testlancering morgen wel goed, dan komt een echte lancering sneller dan gedacht om de hoek kijken, denkt Carpay. "Ik zag dat ze hun eerste lanceringen in 2028 verkocht hebben. Maar als het morgen goed blijkt te gaan dan weet ik zeker dat we al eerder kunnen zeggen dat hij klaar is voor ontwikkeling."

"Dus laten we zeggen, dan verwacht ik dat binnen 1 of 2 jaar echt ook de markt het vertrouwen heeft in de raket om lanceringen in te kopen."

Sneller en wendbaarder dan ESA

Ook de European Space Agency (ESA), de Europese variant van de NASA, is al 10 jaar bezig met de bouw van raketten. Waarom duurt het daar veel langer dan wanneer een commercieel bedrijf een poging waagt?

"Die bedrijven zijn vaak wat sneller en wendbaarder dan de ESA", weet de deputy director. "Bij de ESA moeten 23 lidstaten beslissingen nemen."

Kleine raket

Maar ook het gewicht dat de raket van Isar Aerospace heeft, maakt het makkelijker voor het bedrijf om snel een raket te bouwen. "Het is een kleine die precies onder de gewichtsklasse zit van de raketten die ESA heeft ontwikkeld. Dus hij is speciaal voor de wat kleinere satellieten", legt Carpay uit.

"Normaal lanceren we met één raket een heleboel tegelijk. Maar met een kleinere raket gaat het met één of twee tegelijk." Ook hoeven de kleinere satellieten van de Duitse start-up niet te wachten tot ze met een grotere raket mee kunnen, vertelt de expert. "En dat maakt het heel interessant."