Het parlement opschorten en onwillige parlementariërs de partij uit zetten, de strategie van Boris Johnson is bikkelhard. De man die dit bedenkt is Dominic Cummings. Hij maakte de brexitcampagne tot een succes en is nu Johnsons belangrijkste adviseur.

Het is een opvallende verschijning rond Downing Street 10. Bij belangrijke vergaderingen van de premier is hij vaak in spijkerbroek en T-shirt aanwezig, tussen de veel netter geklede ministers en ambtenaren. Het is het handelsmerk van Dominic Cummings. Hij wil absoluut niet geassocieerd worden met de politieke elite.

Leugens

Toch zit hij nu in het centrum van de macht. Tot begin dit jaar hadden nog maar weinig Britten van hem gehoord, maar toen kwam de BBC-dramafilm Brexit: the uncivil war uit. De film laat zien wat er achter de schermen gebeurde bij de Vote Leave-campagne en is grotendeels gebaseerd op de rol van deze Cummings.

De politiek strateeg schuwt geen enkel middel om zijn doel te bereiken. De leugens die gedurende de brexitcampagne verspreid werden, kwamen uit zijn koker. Bijvoorbeeld het verhaal dat Turkije lid zou worden van de EU en dat het Verenigd Koninkrijk 350 miljoen pond per week aan Brussel betaalde.

His way or the high way

"Het is bij hem echt zoals in het Engels wordt gezegd: his way or the high way. Hij is twee keer bijna uit de Vote Leave-campagne gegooid, omdat hij overal tegenaan trapt. Hij kijkt wat nodig is en bouwt daar zijn campagne van. Of dat betekent dat je de waarheid spreekt of niet, dat maakt hem niet uit," zegt communicatiestrateeg Kaj Leers.

Dat 52 procent van de Britten in 2016 vóór de brexit stemden en er zelfs 3 miljoen mensen naar de stembus gingen die anders nooit kwamen opdagen, wordt aan Cummings' strategie toegeschreven. Boris Johnson wist dus wel wie hij als adviseur moest aanstellen toen hij in juli premier werd.

Dominic Cummings
Bron: eenvandaag
Boris Johnson arriveert op zijn eerste dag als premier in Downing Street 10. Adviseur Dominic Cummings kijkt vanuit de hoek toe.

'Bereid alles te doen wat nodig is'

Sindsdien laat Cummings zich gelden. Eind juli lekten er al plannen uit. Daar stond in dat Johnson het parlement zou schorsen, het idee om wetsvoorstellen niet naar de koningin te sturen. Alles om ervoor te zorgen dat Groot-Brittanië kostte wat het kost op 31 oktober de EU verlaat. "Precies Cummings," zegt Leers. "Hij houdt van wargaming."

Inmiddels is een aantal van dit soort plannen uitgevoerd. "Hij zit er nog maar zes weken, maar heeft al meerdere adviseurs ontslagen, hij heeft Johnson geadviseerd om parlementariërs uit de partij te zetten. Hij is echt bereid alles te doen wat nodig is. Elke minuut van elke dag wordt ingezet om Groot-Brittanië uit de EU te krijgen," zegt de Britse politiek verslaggever Olivia Utley.

Lees ook

Ideaal scenario voor Johnson

Deze week lijkt de harde koers in het gezicht van Cummings en Johnson te ontploffen. Het parlement greep weer de regie en zoals het er nu voor staat wordt Johnson gedwongen om opnieuw uitstel van de brexit te vragen in Brussel. Iets dat hij gezworen heeft niet te zullen doen.

Volgens Utley zitten Johnson en Cummings zich nu juist in de handen te wrijven. "Dit scenario is ideaal voor Johnson. Hij wil nieuwe verkiezingen. En als zij het verhaal willen neerzetten: kijk, wij willen de brexit dus wij vertegenwoordigen het volk en het parlement ligt alleen maar dwars, dan hebben ze daar nu alle munitie voor. Beter had wat hen betreft niet gekund."

Trailer 'Brexit: the uncivil war'

Ontregelen

Waarom wil Cummings die brexit dan zo graag? Volgens Leers is Johnson niet per se een echte brexiteer. "Het is niet zo dat hij Europa haat, hij vindt brexit een goed idee vanwege het bureaucratische systeem."

Maar volgens Leers is Cummings vooral iemand die wil ontregelen. "Als alle politici die elkaar kennen van de studentensociëteit en elkaar de hand boven het hoofd houden weg zijn, heeft hij zijn doel bereikt. Hij gelooft dat om iets nieuws te kunnen bouwen, je eerst het oude moet vernietigen. Met die theorie is hij al heel lang bezig. Hij maakt gebruik van Boris Johnson om het systeem te imploderen."

Een portret van Dominic Cummings

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.