Kans op ongevallen bij hoge temperaturen, hoe kan dat groter zijn dan bij reguliere temperaturen? De belangrijkste indirecte reden is een slechte nachtrust. "Met warm weer hebben mensen vaak minder goed geslapen en zijn vermoeid", stelt neuropsycholoog Michelle Doumen van het Instituut voor Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV).
Slechte concentratie
"De mensen die dan door warm weer slecht slapen, reageren minder snel en zijn minder accuraat", gaat de Doumen verder. "Daarnaast zijn ze vaak minder geconcentreerd en raken sneller geïrriteerd."
En dat kan ook ter uiting komen in het verkeer. "Dan wordt er minder snel gereageerd op wat er gebeurt, mensen gaan meer naar links en rechts slingeren. Maar ook in dat er een grotere variatie zit in de volgafstanden." Volgens Doumen hebben die gevolgen grote invloed op de kans dat je betrokken raakt bij een ongeluk.
Ook in andere landen
In Nederland is het niet gemeten, maar uit een factsheet van het SWOV blijkt dat er meerdere landen zijn waar ongelukken vaker gebeuren wanneer de temperatuur een stuk hoger ligt.
In China is de kans op letselongeval als het heet is 20 procent hoger dan bij normale temperaturen. In Italië is dat 12 procent en in de VS is het aantal dodelijke ongevallen tijdens een hittegolf 3,4 procent groter.
Oplossing?
"Ja, wat kun je doen aan vermoeidheid?", vraagt Doumen zich af. "Dingen zoals koffie drinken is een heel korte termijn oplossing."
"Eigenlijk wil je al voorkomen dat je vermoeid achter het stuur gaat zitten", legt de onderzoeker uit. "En dan kun je beter even pauze houden en tot rust komen, dat werkt het beste."
Fysiek wennen gaat moeilijk
Fysiek gezien kun je wel wennen aan hitte, ook wel acclimatisatie. Je lichaam gaat dan beter om met de hitte, maar in een land als Nederland kan dat nog best moeilijk zijn, zegt onderzoeker thermoregulatie Boris Kingma van het TNO.
"Typisch Nederlands was het de afgelopen 2 weken niet heel warm, en dan in een keer vanaf afgelopen vrijdag wel heel warm. Dan heeft je lichaam eigenlijk niet de kans gehad om goed te acclimatiseren tegen de hitte", legt hij uit. "Dat betekent dus dat de gevolgen van die blootstelling aan warmte groter zal zijn dan als je al weerbaarder bent tegen diezelfde stimulus."
Te snel een besluit nemen
Vaak wordt er ook gedacht dat er minder goed gewerkt wordt wanneer het warm is. Maar dat klopt volgens Kingma niet helemaal en hij kan het weten, want als onderzoeker meet hij dat regelmatig. "Mensen zijn vaak in staat om goed te blijven presteren, maar ze ervaren het als veel zwaarder."
"En dat komt natuurlijk omdat het lichaam veel harder moet werken om dezelfde arbeid te leveren", legt Kingma uit. "Het enige wat we echt altijd consistent terugzien is dat mensen sneller besluiten nemen en daardoor het risico op foute besluiten toeneemt."