Boten varen door de sluis bij MuidenBron: ANP
Boten varen door de sluis bij Muiden

Veel boten legen hun vuilwatertank in het meer, Tweede Kamer wil verzegeling zodat er geen poep meer in het water komt

Erik van Prooijen

Watersporters lozen nog altijd hun vuilwatertank in meren en plassen. Dat moet eindelijk afgelopen zijn, vinden de Unie van Waterschappen en de Tweede Kamer. Een verzegeling op pleziervaartuigen moet ervoor zorgen dat dit niet meer kan.

"Ik zou tijdens de Sneekweek niet in het Sneekermeer gaan zwemmen" zegt bestuurder van het Wetterskip Fryslân (Waterschap Friesland) Otto van der Galiën. "Wij monitoren de kwaliteit van aangewezen zwemwaterlocaties permanent. Meestal is die goed tot voldoende, maar het kan veel beter, en soms is het ronduit slecht."

Inzamelstations bijna niet gebruikt

Van der Galiën vindt dat watersporters te weinig doen om de kwaliteit van het oppervlaktewater in Nederland goed te houden. "Er zijn inzamelstations voor de inhoud van de vuilwatertanks, maar die worden onvoldoende gebruikt. Te veel mensen lozen hun ontlasting gewoon in plassen en meren."

Ook havenmeester in het Friese Eernewoude Bea Westerdijk merkt dit. "Wij hebben hier een inzamelstation, maar gemiddeld komt er hier één schip per dag. Ik kan alleen maar vermoeden wat de eigenaren van de meeste schepen doen met hun ontlasting."

Makkelijke weg

Sinds 2009 hebben pleziervaartuigen met een toilet aan boord de verplichting om ook een vuilwatertank aan boord te hebben, om daarin ontlasting op te vangen. Zeilboten en motorboten moeten die tank legen bij speciale inzamelpunten in jachthavens, maar aan die verplichting lijken zich maar weinig mensen te houden.

Een onbekend maar waarschijnlijk groot deel van de 400.000 pleziervaartuigen heeft zelfs helemaal geen vuilwatertank aan boord. Eigenaren van deze schepen kunnen niet anders dan direct op het oppervlaktewater lozen.

Slot op de tank

De Tweede Kamer is er nu klaar mee. Als de watersporters niet willen luisteren, moet er maar een slot komen, vinden zij.

Er is een motie aangenomen van D66-Kamerlid Tjeerd de Groot en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft een vergaande wet in voorbereiding. De uitgang van het toilet op schepen moeten worden verzegeld, zodat er geen poep meer uit de boot lekt.

00:01
00:00
De Waterschappen en de Tweede Kamer vinden dat vuilwatertanks van pleziervaartuigen verzegeld moeten worden. Er moet eindelijk een einde komen aan het lozen van uitwerpselen op plassen en meren.

'Ik heb niet het idee dat ik een milieudelict pleeg'

De nieuwe wet roept veel vragen op bij watersporters. Zeiler en jachtontwerper Dick Koopmans jr. ziet het als een beknotting van zijn vrijheid: "Zeehonden poepen ook op het wad, waarom zou ik mijn tank daar niet kunnen legen? Zeilers zien zichzelf als onderdeel van de natuur, en ik heb niet het idee dat ik een milieudelict pleeg als ik mijn tank leeg op zee."

Op zee geldt de verzegeling inderdaad niet, die gaat alleen gelden voor binnenwateren. Dat maakt het voor de zeezeilers nog ingewikkelder. "Ik mag lozen op zee, maar dan moet ik die verzegeling verbreken. Als ik weer in de haven kom moet de tank weer verzegeld worden. Dit is onwerkbaar", vindt Koopmans.

'Help booteigenaren dit financieel te regelen'

Ook het Watersportverbond ziet de verzegeling niet zitten. Directeur Arno van Gerven erkent dat watersporters óók baat hebben bij schoon water, maar vindt deze nieuwe wet niet de oplossing.

"Zolang de infrastructuur van havens niet op orde is, kun je de bezitters van boten hier nog niet verantwoordelijk voor maken. Wij vinden dat er meer tijd nodig is en een betere infrastructuur." Het Watersportverbond roept het ministerie daarnaast op booteigenaren financieel tegemoet te komen om een goede opvang van het vuile water aan boord te kunnen betalen.

Handhaving wordt probleem

Er is dus flink wat weerstand tegen het voorstel. Daarbij is de handhaafbaarheid een groot probleem in dit wetsvoorstel. Rijkswaterstaat zou verantwoordelijk worden voor het verzegelen en controleren van ongeveer 400.000 vaartuigen. Onbegonnen werk, vooral omdat een sanctie alleen bij heterdaad kan worden opgelegd.

Ook de Waterschappen erkennen dat probleem. Maar nadat er jarenlang is geïnvesteerd in communicatie over het probleem en in het aanbieden van inzamelpunten, is het tijd voor een ander plan: een slot erop.

AVROTROSBron: ANP

Waarom er bij warm weer meer ongelukken gebeuren op de weg

Fons Assen

De verwachting is dat het de komende dagen behoorlijk warm kan worden. Aangenaam weer om de buitenlucht op te zoeken, maar in het verkeer brengt het wel gevaren met zich mee. "Er is een hogere kans op ongevallen bij warm weer."

Kans op ongevallen bij hoge temperaturen, hoe kan dat groter zijn dan bij reguliere temperaturen? De belangrijkste indirecte reden is een slechte nachtrust. "Met warm weer hebben mensen vaak minder goed geslapen en zijn vermoeid", stelt neuropsycholoog Michelle Doumen van het Instituut voor Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV).

Slechte concentratie

"De mensen die dan door warm weer slecht slapen, reageren minder snel en zijn minder accuraat", gaat de Doumen verder. "Daarnaast zijn ze vaak minder geconcentreerd en raken sneller geïrriteerd."

En dat kan ook ter uiting komen in het verkeer. "Dan wordt er minder snel gereageerd op wat er gebeurt, mensen gaan meer naar links en rechts slingeren. Maar ook in dat er een grotere variatie zit in de volgafstanden." Volgens Doumen hebben die gevolgen grote invloed op de kans dat je betrokken raakt bij een ongeluk.

Ook in andere landen

In Nederland is het niet gemeten, maar uit een factsheet van het SWOV blijkt dat er meerdere landen zijn waar ongelukken vaker gebeuren wanneer de temperatuur een stuk hoger ligt.

In China is de kans op letselongeval als het heet is 20 procent hoger dan bij normale temperaturen. In Italië is dat 12 procent en in de VS is het aantal dodelijke ongevallen tijdens een hittegolf 3,4 procent groter.

Oplossing?

"Ja, wat kun je doen aan vermoeidheid?", vraagt Doumen zich af. "Dingen zoals koffie drinken is een heel korte termijn oplossing."

"Eigenlijk wil je al voorkomen dat je vermoeid achter het stuur gaat zitten", legt de onderzoeker uit. "En dan kun je beter even pauze houden en tot rust komen, dat werkt het beste."

Fysiek wennen gaat moeilijk

Fysiek gezien kun je wel wennen aan hitte, ook wel acclimatisatie. Je lichaam gaat dan beter om met de hitte, maar in een land als Nederland kan dat nog best moeilijk zijn, zegt onderzoeker thermoregulatie Boris Kingma van het TNO.

"Typisch Nederlands was het de afgelopen 2 weken niet heel warm, en dan in een keer vanaf afgelopen vrijdag wel heel warm. Dan heeft je lichaam eigenlijk niet de kans gehad om goed te acclimatiseren tegen de hitte", legt hij uit. "Dat betekent dus dat de gevolgen van die blootstelling aan warmte groter zal zijn dan als je al weerbaarder bent tegen diezelfde stimulus."

Te snel een besluit nemen

Vaak wordt er ook gedacht dat er minder goed gewerkt wordt wanneer het warm is. Maar dat klopt volgens Kingma niet helemaal en hij kan het weten, want als onderzoeker meet hij dat regelmatig. "Mensen zijn vaak in staat om goed te blijven presteren, maar ze ervaren het als veel zwaarder."

"En dat komt natuurlijk omdat het lichaam veel harder moet werken om dezelfde arbeid te leveren", legt Kingma uit. "Het enige wat we echt altijd consistent terugzien is dat mensen sneller besluiten nemen en daardoor het risico op foute besluiten toeneemt."