MTV blaast 'Unplugged' nieuw leven in
Intiem, akoestisch en zonder al te veel poespas: het was de succesformule van Unplugged, het populaire tv-programma van muziekzender MTV uit de jaren '90. Onder andere Nirvana, Pearl Jam en Mariah Carey namen plaats op het podium voor sobere versies van hun bekendste nummers. Begin vorige eeuw stierf het programma een stille dood, op een enkele sessie na door de jaren heen. Nu wil het programma weer terug naar het oude format: de Schotse rockband Biffy Clyro deed dat onlangs geheel volgens het Unplugged-boekje: klein publiek, een prachtig decor en alleen akoestische instrumenten. Kan het programma weer zo populair worden als toen?
Jan Douwe Kroeske is de geestelijke vader van de 2 Meter Sessies, de Nederlandse voorloper van MTV Unplugged. Voor de 2 Meter Sessies begon het allemaal met de band Crowded House in 1989. "Die kwamen langs voor een interview, maar uiteindelijk hebben ze twee liedjes gespeeld op een meegebrachte gitaar. Toen we dat draaiden lag het telefoonnetwerk er bij ons uit, omdat iedereen wilde weten wie dat waren. Mensen vonden het geweldig."
'Back to basics'
Volgens Kroeske ging roem in de popmuziek gepaard met veel bombarie. 'Back to basics', zoals bij Unplugged, was dan ook een verademing in het muzieklandschap. "In de wereld van de rock 'n roll was de afstand tussen artiest en publiek steeds groter geworden. Er kwamen massa's mensen af op festivals, en podiums worden groter. Wat je met name in die 2 meter sessies en MTV Unplugged zag is dat muzikanten op hun best zijn als ze heel klein kunnen werken." Dat zorgde bij deze optredens voor een groot contrast met bijvoorbeeld festivals. "Als muzikanten écht goed zijn met weinig publiek, dan heb je de ruimte om dat te filmen of op te nemen. Op televisie of radio kun je het vangen, op een festival niet."
De sessie van grunge band Nirvana uit 1993 is misschien wel de bekendste MTV Unplugged:
Meer Unplugged, minder MTV
De aandacht voor MTV Unplugged verzwakte begin deze eeuw. Volgens Kroeske was dat de eigen schuld van de zender. "Ze wilden alleen de beste namen en die konden ze ook krijgen, want artiesten vonden het fantastisch om die sessies te doen. Toch is het fout om constant te vissen in dezelfde vijver, omdat het dan op een gegeven moment ophoudt."
Bij 2 Meter Sessies deed Kroeske dat anders. "Daar hebben we ook grote namen gehad, zoals Radiohead, Foo Fighters en Coldplay. Maar ook heel veel minder bekende artiesten, want we hebben 1650 sessies opgenomen." Kroeske denkt dat er ook nu nog genoeg belangstelling is voor Unplugged, mits MTV kwaliteit als hoogste doel ziet. "MTV heeft meer Unplugged nodig en minder MTV." Het optreden van Biffy Clyro en de belangstelling daarvoor is volgens hem een goed, nieuw begin.
De 2 Meter Sessies, hoewel minder frequent dan eerst, worden nog steeds gemaakt, met bekende én minder bekende artiesten.
Waarom je beter eerst kunt nadenken dan impulsief te reageren
Denk na voordat je iets zegt. Of nog liever: slaap er een nachtje over. Dat adviseren wetenschappers. In plaats van dat je vanuit je emotie reageert, kom je tot een beredeneerd inzicht, is het idee. En daarmee voorkom je gedoe.
Commissaris van de Koning van Drenthe Jetta Klijnsma zei zaterdag tijdens het congres van GroenLinks-PvdA dat 'de BBB'ers in haar provincie geen bestuurservaring hebben en dat dat ellende oplevert'.
Ligt genuanceerder
Dat viel niet bepaald in goede aarde bij BBB-leider Caroline van der Plas. In een persbericht namens haar partij noemt ze Klijnsma's uitspraak 'ongehoord'. Die bood vervolgens haar excuses aan.
Maar volgens Van der Plas was het kwaad al geschied: "Het was de primaire reactie van Klijnsma, en als dit je primaire reactie is, dan is dat wat je écht denkt." Maar volgens experts ligt het iets genuanceerder dan dat.
Ingegeven door impuls
Volgens hoogleraar sociale psychologie aan de Radboud Universiteit Roos Vonk is onze eerste primaire reactie vaak ingegeven door een impuls. "En die impulsen komen vaak boven omdat ze functioneel zijn, of in elk geval waren. In de loop van de evolutie waren ze van overlevingswaarde."
"Als je iets hoort ritselen in de struiken, dan spring je opzij, want dat kan eng zijn", gaat Vonk verder. "Het kan dan beter zijn om het eerst te onderzoeken, omdat de gevolgen van negatieve gebeurtenissen onomkeerbaar kunnen zijn. Die primaire impulsen staan in dienst van overleving. Zo zijn ze gegroeid. Ze worden gestuurd door emoties. En die emoties, die geven vaak een blikvernauwing", legt ze uit.
Denk eerst na
Vonk geeft daarmee aan dat het beter is om eerst na te denken voordat je reageert. Ook hersenwetenschapper Erik Scherder vindt dat dat de beste optie is. "Slaap er nog eens een nachtje over", zegt hij. "Die uitdrukking komt natuurlijk niet uit het niks. Het betekent dat als je ergens langer over nadenkt, dat je gaat redeneren en dan kun je echt wel tot een ander inzicht komen. Een beredeneerd inzicht. Zo zouden we het kunnen noemen."
Een eerste reactie is een emotionele reactie, zegt Scherder. "Maar wat je echt denkt, daar heb je eerst over moeten nadenken. Dus ik zou die koppeling niet willen maken." Daarnaast bestaat er volgens Vonk ook nog het misverstand dat er vanuit wordt gegaan dat er één gedachte is bij een persoon.
Hoe gaat dat in je hersenen?
Hoewel je misschien zou denken dat een eerste reactie misschien je echte, eigen gedachte is, is het vooral het onderbewustzijn dat reageert. "Daar vindt het primair plaats", laat de hersenwetenschapper weten. "Die zintuiglijke informatie gaat altijd eerst naar je hersenstam en daarvandaan wordt het verspreid over je brein."
"Vanuit de hersenstam zijn er hele korte lijntjes naar kernen die je emotionele uitingen bepalen. Je kan bijvoorbeeld denken: 'Fantastisch dat dit mijn nieuwe collega wordt.' Je ziet iemand aankomen en meteen krijg je een spontane eerste indruk. Of je denkt: 'Nou nee, dat wil ik echt helemaal niet.' Maar daar is nog niet over nagedacht. Het is gewoon je primaire reactie." Zowel Scherder als Vonk geven aan dat de uitspraak van Caroline van der Plas dus niet klopt.