Meldingen van discriminatie op universiteiten meer dan verdubbeld in 2 jaar tijd
Het aantal meldingen van discriminatie is op universiteiten in korte tijd meer dan verdubbeld. Vorig jaar werden 98 meldingen gedaan, in 2017 waren dat er nog maar 42. Dat blijkt uit cijfers die EenVandaag heeft opgevraagd.
Ook op hogescholen nam het aantal meldingen van discriminatie toe. In totaal werden in het hoger onderwijs vorig jaar 170 meldingen gemaakt van discriminatie. Dat zijn er een stuk meer dan in 2018 (142) en in 2017 (104). Het gaat om meldingen die gedaan zijn bij de vertrouwenspersonen van de veertien grootste universiteiten en de twaalf grootste hogescholen.
UvA 'koploper'
De meldingen zijn gemaakt door zowel medewerkers als studenten. De meerderheid gaat over discriminatie op basis van ras, seksuele voorkeur, religie en handicaps.
Met name de stijging op de universiteiten valt op: van 42 meldingen in 2017 naar 98 meldingen in 2019. De Universiteit van Amsterdam is 'koploper'. Daar werden 22 meldingen gemaakt. Op hogescholen stijgt het aantal meldingen minder hard: van 62 meldingen in 2017 naar 72 afgelopen jaar.
'Topje van de ijsberg'
Lyle Muns van de Landelijke Studenten Vakbond noemt de stijging van het aantal meldingen zorgwekkend. "Het laat zien dat er nog altijd een hardnekkig probleem is met discriminatie in het hoger onderwijs. Tegelijk zien we nog maar het topje van de ijsberg, omdat veel slachtoffers van discriminatie geen melding maken."
Hij wijst erop dat veel studenten niet weten waar ze een melding kunnen maken, omdat informatie over meldprocedures vaak ontbreekt bij instellingen in het hoger onderwijs.
Angst voor imagoschade
Bovendien gebeurt er vaak weinig met de meldingen die wél gedaan worden. Dat zegt Marijke Naezer, onderzoeker Gender & Diversity Studies aan de Radboud Universiteit. "Universiteiten en hogescholen zijn onder andere bang voor imagoschade. Het ontbreekt ze aan kennis en lef om iets te doen."
Naezer deed onderzoek naar ongewenst gedrag op de academie en sprak met tientallen medewerkers in het hoger onderwijs: "Je ziet vaak hetzelfde patroon: problemen worden niet serieus genomen en mensen worden zelfs ontmoedigd om een officiële klacht in te dienen. Dat zou toch geen zin hebben."
'Stijging door extra aandacht'
Volgens de Vereniging van Universiteiten is de stijging een teken dat universiteiten op de goede weg zijn. "Universiteiten hebben hier de afgelopen jaren meer aandacht aan gegeven", laat een woordvoerder weten.
"Zo zijn er informatiecampagnes geweest, meer vertrouwenspersonen en diversity officers benoemd en is er gewerkt aan de zichtbaarheid van alle verschillende opties voor het melden van misstanden. De recente stijging in meldingen is te verklaren door de extra aandacht."
Klachten en zelfs ruzies door deurbelcamera's: 'Middelvinger naar camera van de buren'
De videodeurbel is populair, maar dit jaar heeft deze gadget gezorgd voor een explosieve stijging van het aantal klachten en burenruzies. De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) roept fabrikanten op om de camera's beter in te stellen.
De privacywaakhond maakt zich zorgen over het apparaat. Het aantal klachten en tips over deurbelcamera's van particulieren is in een jaar tijd met 20 procent gestegen. Dit jaar zijn er tot augustus al ruim 300 klachten binnengekomen. Volgens marktonderzoeker Multiscope hebben zo'n 1,6 miljoen huishoudens in Nederland een videodeurbel.
Privacy
Monique Verdier, vicevoorzitter van de AP, geeft aan dat er zowel voor- als nadelen kleven aan de slimme bel. "Door een deurbelcamera kunnen mensen zich veiliger voelen, maar dat moet zo min mogelijk inbreuk maken op de privacy van anderen", benadrukt ze.
De klachten die de AP krijgt gaan vaak over camera's die de voordeur van de overburen of een deel van de openbare weg filmen, wat volgens de privacywetgeving (AVG) niet is toegestaan.
Bespied door de buurman
In de praktijk lopen veel buurtbewoners tegen hetzelfde probleem aan, ziet ze aan de klachten. "Mensen voelen zich nu bespied als hun buurman via zijn camera precies kan bijhouden wanneer ze thuiskomen en wie er allemaal op bezoek komen."
Omdat het ondoenlijk is alle deurbellen te controleren, wil de AP het probleem bij de bron aanpakken. Verdier kijkt daarbij verder dan alleen wet- en regelgeving. "We roepen fabrikanten op om de deurbelcamera's standaard privacyproof in te stellen." Dat betekent dat de camera's minder vastleggen, en alleen op het terrein van de eigenaar gericht staan.
Middelvingers naar de camera
Dat het gevoel van bespied worden een groeiend probleem is in buurten, ziet ook Claudia Helsloot, directeur bij BeterBuren. Haar organisatie, die bemiddelt bij burenruzies, ziet de laatste twee jaar een toename in conflicten door de camera's. "Elke week krijgen we wel een melding. Soms steken mensen als ze thuiskomen een middelvinger op naar de camera van de buren, puur om te treiteren."
De gevolgen gaan vaak verder dan onderlinge irritaties. "We horen verhalen als: 'Deze mevrouw krijgt wel veel mannenbezoek'. Dat soort observaties worden vervolgens gedeeld in een groepsapp en zorgen voor roddels en ruzies", vertelt Helsloot. Om dit soort situaties te voorkomen is haar advies om vooral het gesprek aan te gaan. "Leg uit waarom je een camera ophangt en laat even zien wat je filmt. Vaak is het doel veiligheid, niet het bespioneren van de buren."
'Goudmijn voor de opsporing'
Terwijl de zorgen over privacy en burenruzies toenemen, is er één partij die juist erg blij is met de verdere opkomst van de videodeurbel: de politie. Dat zegt Jasper van der Kemp, opsporingscriminoloog aan de VU Amsterdam. Volgens Van der Kemp zijn de beelden een goudmijn voor rechercheurs.
"De deurbellen hangen op ooghoogte en filmen precies wat de politie nodig heeft: gezichten en bewegingen. Bij vrijwel elk grootschalig onderzoek wordt er tegenwoordig gekeken naar beelden van deurbelcamera's in de buurt." De politie heeft zelfs het project 'Camera in Beeld' opgezet, een database waarin burgers hun camera kunnen aanmelden.
Politie staat toe
Beelden van deurbelcamera's zijn vaak illegaal gemaakt, omdat de openbare weg volgens privacywetgeving dus niet zomaar gefilmd mag worden. Toch levert dat niet vaak problemen op in de rechtszaal. "Het belang van de opsporing weegt zwaarder", legt Van der Kemp uit. "De politie zegt eigenlijk: geef ons de beelden, dan maken wij er geen probleem van."
Dat zorgt voor een tegenstrijdige situatie. Burgers overtreden de privacywet, maar helpen tegelijkertijd bij het oplossen van misdaden. "Zodra de camera's volgens de regels worden afgesteld, is dat nadelig voor de opsporing. Dan heeft de politie minder goede beelden en informatie."